Có 19 kết quả:

京 nguyên元 nguyên原 nguyên厵 nguyên嫄 nguyên杬 nguyên榞 nguyên沅 nguyên源 nguyên羱 nguyên芫 nguyên蚖 nguyên螈 nguyên豲 nguyên邧 nguyên騵 nguyên魭 nguyên黿 nguyên鼋 nguyên

1/19

nguyên [kinh]

U+4EAC, tổng 8 nét, bộ đầu 亠 (+6 nét)
phồn & giản thể, tượng hình

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Gò cao do người làm ra. ◇Tam quốc chí : “Ư tiệm lí trúc kinh, giai cao ngũ lục trượng” , (Công Tôn Toản truyện ) Đắp gò cao trong hào, đều cao năm, sáu trượng.
2. (Danh) Kho thóc lớn hình vuông. ◇Quản Tử : “Hữu tân thành khuân kinh giả nhị gia” (Khinh trọng đinh ) Mới làm xong hai kho thóc lớn tròn và vuông.
3. (Danh) Quốc đô, thủ đô. ◎Như: “kinh sư” kinh thành, “đế kinh” kinh đô. ◇Bạch Cư Dị : “Tự ngôn bổn thị kinh thành nữ, Gia tại Hà Mô lăng hạ trú” , (Tì bà hành ) Nói rằng vốn là con gái ở kinh thành, Nhà ở dưới cồn Hà Mô.
4. (Danh) Số mục. § Ngày xưa, mười “ức” là một “triệu” , mười “triệu” là một “kinh” .
5. (Danh) Họ “Kinh”.
6. (Tính) To, cao lớn. ◇Chiến quốc sách : “Dị nhật giả, Cánh Luy dữ Ngụy vương xử kinh đài chi hạ, ngưỡng kiến phi điểu” , , (Sở sách tứ ) Một hôm, Cánh Luy cùng với vua Ngụy ở dưới một cái đài cao, ngửa mặt nhìn chim bay.
7. Một âm là “nguyên”. (Danh) Mồ mả. § Đồng nghĩa với “nguyên” . ◎Như: “cửu nguyên” bãi tha ma. § Cũng như nói “cửu nguyên” .

Tự hình 5

Dị thể 5

Chữ gần giống 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên

U+5143, tổng 4 nét, bộ nhân 儿 (+2 nét)
phồn & giản thể, hội ý & hình thanh

Từ điển phổ thông

1. bắt đầu, thứ nhất
2. chủ yếu, căn bản, nguyên tố
3. đơn vị tiền tệ
4. đời nhà Nguyên

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Đầu người. ◇Mạnh Tử : “Dũng sĩ bất vong táng kì nguyên” (Đằng Văn Công hạ ) Bậc dũng sĩ chết mất đầu cũng không sợ.
2. (Danh) Lượng từ: đồng tiền. Mười “giác” (hào) là một “nguyên”. § Thông “viên” . ◎Như: “ngũ thập nguyên” năm mươi đồng.
3. (Danh) Nhà “Nguyên” , giống ở “Mông Cổ” vào lấy nước Tàu, nối đời làm vua hồi năm 1275.
4. (Danh) Tên húy vua nhà Thanh là “Huyền” , nên sách vở in về đời ấy đều lấy chữ “nguyên” thay chữ “huyền” .
5. (Danh) “Nguyên nguyên” trăm họ, dân đen gọi là “lê nguyên” . ◇Chiến quốc sách : “Chế hải nội, tử nguyên nguyên, thần chư hầu, phi binh bất khả” , , , (Tần sách , Tô Tần ) Thống trị hải nội, thân ái trăm họ, chư hầu phải thần phục, không dùng binh không được.
6. (Danh) Nhà tu đạo cho trời, đất, nước là “tam nguyên” tức là ba cái có trước vậy.
7. (Danh) Phép lịch cũ định ngày rằm tháng giêng là “thượng nguyên” , rằm tháng bảy là “trung nguyên” , rằm tháng mười gọi là “hạ nguyên” , gọi là ba ngày “nguyên”.
8. (Danh) Họ “Nguyên”.
9. (Tính) Đứng đầu. ◎Như: “nguyên thủ” người đứng đầu. ◇Tam quốc diễn nghĩa : “Nhược dục trị tội, đương trừ nguyên ác” , (Đệ tam hồi) Nếu muốn trị tội, nên diệt trừ mấy tên gian ác đứng đầu.
10. (Tính) Mới, đầu tiên. ◎Như: “nguyên niên” năm đầu (thứ nhất), “nguyên nguyệt” tháng Giêng, “nguyên nhật” ngày mồng một.
11. (Tính) To lớn. ◎Như: “nguyên lão” già cả. § Nước lập hiến có “nguyên lão viện” để các bực già cả tôn trọng dự vào bàn việc nước.
12. (Tính) Tài, giỏi. ◇Lễ Kí : “Thiên tử chi nguyên sĩ” (Vương chế ) Người tài giỏi của thiên tử.
13. (Tính) Cơ bản. ◎Như: “nguyên tố” .
14. (Phó) Vốn là. ◇Tô Thức : “Sứ quân nguyên thị thử trung nhân” 使 (Hoán khê sa ) Sử Quân vốn là người ở trong đó.

Từ điển Thiều Chửu

① Mới, đầu năm vua mới lên ngôi gọi là nguyên niên năm đầu (thứ nhất). Nửa chừng muốn đổi niên hiệu khác, cũng gọi là cải nguyên . Lịch tây, lấy năm chúa Gia-tô giáng sinh, để ghi số năm, nên gọi năm ấy là kỉ nguyên , nghĩa là số một bắt đầu từ đấy. Phàm đầu số gì cũng gọi là nguyên. Như tháng giêng gọi là nguyên nguyệt , ngày mồng một gọi là nguyên nhật .
② To lớn, như là nguyên lão già cả. Nước lập hiến có nguyên lão viện để các bậc già cả tôn trọng dự vào bàn việc nước.
③ Cái đầu, như dũng sĩ bất vong táng kì nguyên kẻ sĩ mạnh thường nghĩ chết mất đầu cũng không sợ. Vì thế người đại biểu cả một nước gọi là nguyên thủ . Phàm người thứ nhất đều gọi là nguyên. Như trạng nguyên kẻ thi đỗ đầu khoa thi đình.
④ Nguyên nguyên trăm họ, dân đen gọi là lê nguyên Nhà tu đạo cho giời, đất, nước là tam nguyên tức là ba cái có trước vậy.
⑤ Phép lịch cũ định ngày rằm tháng giêng là thượng nguyên , rằm tháng bảy là trung nguyên , rằm tháng mười gọi là hạ nguyên , gọi là ba ngày nguyên. Như thượng nguyên giáp tí , hạ nguyên giáp tí , v.v.
⑥ Nhà Nguyên, giống ở Mông cổ vào lấy nước Tầu, nối đời làm vua hồi năm 1275.
⑦ Ðồng, tục thường dùng chữ nguyên (cũng như chữ viên ) để gọi tên tiền, như ngân nguyên đồng bạc.
⑧ Tên huý vua nhà Thanh là Huyền , nên sách vở in về đời ấy đều lấy chữ nguyên thay chữ huyền.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Đầu tiên, thứ nhất: Năm đầu, năm thứ nhất;
② Đứng đầu: Người đứng đầu Nhà nước; Kẻ đứng đầu tội ác thì không cần dạy dỗ mà giết đi (Tuân tử);
③ Nguyên tố: Nguyên tố hoá học;
④ Đồng (đơn vị tiền): Như [yuán] nghĩa
③,
④: Một trăm đồng Nhân dân tệ;
⑤ (văn) Đầu người: Kẻ dũng sĩ chết mất đầu cũng không sợ; Rợ địch mang trả đầu của ông ta lại (Tả truyện);
⑥ (văn) Giỏi: Người tài giỏi của thiên tử (Lễ kí: Vương chế);
⑦ (văn) To, lớn;
⑧ (văn) Nguyên là, vốn là: 使 Sử Quân vốn là người ở trong đó (Tô Thức);
⑨ (văn) Xem ;
⑩ (cũ) Dùng thay cho chữ (huyền) (vì kị huý vua nhà Thanh); [Yuán] Đời Nguyên (Trung Quốc, 1271-1368); (Họ) Nguyên.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bắt đầu. Lúc đầu. Td: Kỉ nguyên — Người đứng đầu. Td: Khôi nguyên — To lớn — Tốt đẹp — Đồng bạc ( đơn vị tiền tệ ) — Tên một triều đại Trung Hoa, trải được năm đời, gồm chín vua, kéo dài được 93 năm ( 1277-1368 ).

Tự hình 5

Dị thể 2

Từ ghép 46

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên [nguyện]

U+539F, tổng 10 nét, bộ hán 厂 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

1. cánh đồng
2. gốc, vốn (từ trước)

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Có gốc ở, bắt nguồn ở, phát sinh từ. ◇Trang Tử : “Thánh hữu sở sanh, vương hữu sở thành, giai nguyên ư Nhất” , , (Thiên hạ ) Chỗ thánh sinh ra, chỗ vua nên công, đều bắt nguồn từ Một (Đạo thuần nhất).
2. (Động) Suy cứu, thôi cầu cho tới nguồn gốc. ◎Như: “nguyên thủy yếu chung” suy cùng cái trước, rút gọn cái sau. ◇Thẩm Quát : “Mạc khả nguyên kì lí” (Mộng khê bút đàm ) Không thể truy cầu cái lí của nó.
3. (Động) Tha thứ. ◎Như: “nguyên lượng” khoan thứ, “tình hữu khả nguyên” về tình thì có thể lượng thứ.
4. (Danh) Cánh đồng, chỗ đất rộng và bằng phẳng. ◎Như: “bình nguyên” đồng bằng, “cao nguyên” đồng cao, “thảo nguyên” đồng cỏ.
5. (Danh) Bãi tha ma. ◎Như: “cửu nguyên” chỗ quan khanh đại phu đời nhà Tấn để mả, về sau dùng làm tiếng gọi nơi tha ma.
6. (Danh) Gốc rễ. ◎Như: “đại nguyên” gốc lớn.
7. (Danh) Họ “Nguyên”.
8. (Tính) Từ lúc đầu, tự ban sơ. ◎Như: “nguyên văn” văn viết ra từ đầu, văn gốc, “nguyên du” dầu thô (chưa biến chế), “vật quy nguyên chủ” vật về với chủ cũ (từ ban đầu).
9. (Phó) Vốn dĩ. ◇Hồng Lâu Mộng : “Giả mẫu nguyên một hữu đại bệnh, bất quá thị lao phạp liễu, kiêm trước liễu ta lương” , , (Đệ tứ thập nhị hồi) Giả mẫu vốn không có bệnh gì nặng, chẳng qua là mệt nhọc, lại thêm cảm lạnh một chút.
10. Một âm là “nguyện”. (Tính) Trung hậu, thành thật. § Thông “nguyện” . ◇Luận Ngữ : “Hương nguyện, đức chi tặc dã” , (Dương Hóa ) Kẻ hương nguyện (ra vẻ thành thật, giả đạo đức trong làng), là kẻ làm hại đạo đức.

Từ điển Thiều Chửu

① Cánh đồng. Chỗ đất bằng phẳng gọi là nguyên. Như bình nguyên đồng bằng, cao nguyên đồng cao, v.v. Nơi đất ở giữa cả nước gọi là trung nguyên .
② Nơi tha ma, cửu nguyên chỗ quan khanh đại phu đời nhà Tấn để mả, về sau cứ dùng làm chữ gọi nơi tha ma là bởi cớ đó.
③ Gốc, đại nguyên gốc lớn. Tục gọi ông quan đã đi là nguyên nhậm quan nghĩa là ông quan nguyên đã cai trị trước.
④ Suy nguyên, suy cầu cho biết tới cái cớ nó như thế nào gọi là nguyên. Như nguyên cáo kẻ tố cáo trước, nguyên chất vật chất thuần tuý không thể phân tách ra được, nguyên lí chân lí lúc nguyên thuỷ, nguyên tử cái phần của vật chất rất nhỏ, rất tinh, nguyên thuỷ yếu chung suy cùng cái trước, rút gọn cái sau, v.v.
⑤ Tha tội, nghĩa là suy đến cỗi nguồn chân tình có thể tha thứ được.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Nguyên sơ, mở đầu, lúc đầu: Nguyên thuỷ. nguyên bản [yuán bân] Như nghĩa a; nguyên lai [yuánlái] a. Ban sơ, lúc đầu, vốn dĩ: Mảnh đất chua mặn này ban đầu cỏ cũng không mọc được; b. Té ra, hoá ra: Té ra là anh đã cải tiến cỗ máy này; nguyên tiên [yuánxian] Như nghĩa a;
② Vốn dĩ: Nguyên tác giả; Số người vốn có;
③ (Vật) chưa gia công, còn thô: Than nguyên khai;
④ Vùng đất bằng, đồng bằng: Bình nguyên, đồng bằng; Thảo nguyên, đồng cỏ;
⑤ Gốc: Gốc lớn;
⑥ Bãi tha ma: Bãi tha ma;
⑦ Tha tội, tha thứ: Xét sự tình có thể tha thứ được;
⑧ [Yuán] (Họ) Nguyên.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nguồn gốc. Td: Căn nguyên — Tha thứ cho — Vùng rộng và bằng. Td: Bình nguyên, Cao nguyên — Vốn sẵn, vốn là. Đoạn trường tân thanh có câu: » Nguyên người quanh quất đâu xa, họ Kim tên Trọng vốn nhà trâm anh « — Người đứng ra thưa kiện. Truyện Trê Cóc có câu: » Cho đồng đối tụng hai bên, có bên bị, có bên nguyên mới tường «. Dùng như chữ Nguyên .

Tự hình 4

Dị thể 11

Từ ghép 43

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên

U+53B5, tổng 30 nét, bộ hán 厂 (+28 nét)
phồn thể, hội ý

Từ điển phổ thông

1. nguồn (nước)
2. nguồn gốc

Tự hình 2

Dị thể 1

Bình luận 0

nguyên

U+5AC4, tổng 13 nét, bộ nữ 女 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(tên riêng)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Khương Nguyên” là mẹ ông “Hậu Tắc” .

Từ điển Thiều Chửu

① Mẹ ông Hậu Tắc là bà Khương Nguyên .

Từ điển Trần Văn Chánh

Tên người: Khương Nguyên (mẹ của Hậu Tắc).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên người đàn bà thời nhà Chu.

Tự hình 2

Chữ gần giống 4

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên [ngoạn]

U+676C, tổng 8 nét, bộ mộc 木 (+4 nét)

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loại cây lớn, vỏ cây dày, có vị đắng — Một âm là Ngoạn.

Tự hình 1

Dị thể 1

Chữ gần giống 8

Bình luận 0

nguyên

U+699E, tổng 14 nét, bộ mộc 木 (+10 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

một loại cây trong sách cổ, có vỏ, quả, hạt vị ngọt, đều có thể ăn được

Tự hình 1

Chữ gần giống 4

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên

U+6C85, tổng 7 nét, bộ thuỷ 水 (+4 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

sông Nguyên

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Sông “Nguyên giang” ở tỉnh Hồ Nam.

Từ điển Thiều Chửu

① Sông Nguyên.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Sông Nguyên (ở phía tây tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc);
② Huyện Nguyên (ở phía bắc tỉnh Hồ Nam).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên sông, còn gọi là Nguyên thuỷ, Nguyên giang, phát nguyên từ tỉnh Quý Châu, chảy vào tỉnh Hồ Nam.

Tự hình 3

Dị thể 1

Chữ gần giống 10

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên

U+6E90, tổng 13 nét, bộ thuỷ 水 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

1. nguồn (nước)
2. nguồn gốc

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Nguồn. ◎Như: “ẩm thủy tư nguyên” uống nước nhớ nguồn.
2. (Danh) Gốc, căn bổn. ◇Tam quốc diễn nghĩa : “Tiên sanh dĩ tri ngã bệnh nguyên, tương dụng hà dược trị chi?” , ? (Đệ tứ thập cửu hồi) Tiên sinh biết gốc bệnh của tôi, vậy phải dùng thuốc gì trị được?
3. (Danh) Họ “Nguyên”.
4. (Phó) “Nguyên nguyên” cuồn cuộn không ngừng, nối tiếp không dứt.

Từ điển Thiều Chửu

① Nguồn nước.
② Nguyên nguyên cuồn cuộn, liên tiếp không lúc nào dứt gọi là nguyên nguyên.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Nguồn, ngọn, ngọn nguồn: Uống nước nhớ nguồn;
② Nguyên lai, nguồn, luồng: Nguồn hàng; Nguồn phân;
nguyên nguyên [yuányuán] Ùn ùn, thao thao, nối tiếp nhau, liên tiếp, lũ lượt: Chảy ùn ùn không ngớt; Nối tiếp nhau không dứt; Nối tiếp nhau đến, lũ lượt kéo tới;
④ [Yuán] (Họ) Nguyên.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nguồn nước — Nguồn gốc — Cũng dùng như chữ Nguyên và Nguyên .

Tự hình 6

Dị thể 5

Chữ gần giống 6

Từ ghép 22

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên

U+7FB1, tổng 16 nét, bộ dương 羊 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(như: nguyên dương )

Từ điển Trần Văn Chánh

nguyên dương [yuányáng] (động) Dê rừng núi An-pơ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loài dê núi lớn bằng con bò, sống tại các vùng núi Mông Cổ và Tây Tạng. Cũng gọi là Nguyên dương .

Tự hình 2

Dị thể 1

Chữ gần giống 6

Từ ghép 1

Bình luận 0

nguyên [diêm]

U+82AB, tổng 7 nét, bộ thảo 艸 (+4 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. (xem: nguyên hoa )
2. cây thuốc cá (một loại cây độc còn gọi là ngư độc ,, tên khoa học: daphne genkwa)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) § Xem “nguyên hoa” .

Từ điển Thiều Chửu

① Cây nguyên hoa , lá độc, người đánh cá cứ giã nó ra ném xuống sông, cá chết nổi lên, vì thế lại gọi là ngư độc .

Từ điển Trần Văn Chánh

Cây thuốc cá (Daphne genkwa, một loại cây độc, còn gọi là ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loài cây có chất độc, người xưa thường dùng để đầu độc cá mà bắt cá, do đó còn có tên là Ngư độc.

Tự hình 2

Dị thể 1

Từ ghép 1

Bình luận 0

nguyên [ngoan]

U+8696, tổng 10 nét, bộ trùng 虫 (+4 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Một giống như thằn lằn.
2. (Danh) Một loại cây (theo sách cổ).
3. Một âm là “ngoan”. (Danh) Một loại rắn độc (theo sách cổ). ◎Như: “ngoan cao” , “ngoan chi” sáp hay mỡ rắn ngoan (dùng để thắp đèn).
4. § Cũng viết là .

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Một loại cây;
② Như .

Tự hình 1

Dị thể 3

Chữ gần giống 7

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên

U+8788, tổng 16 nét, bộ trùng 虫 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: vinh nguyên ,)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Vinh nguyên” : xem chữ “vinh” .

Từ điển Thiều Chửu

① Vinh nguyên . Xem chữ vinh .

Từ điển Trần Văn Chánh

Xem [róngyuán].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Con sâu ở cây dâu. Con sâu dâu. Còn gọi là Nguyên tàm — Vinh nguyên : Con sam.

Tự hình 2

Dị thể 3

Chữ gần giống 3

Từ ghép 2

Bình luận 0

nguyên

U+8C72, tổng 17 nét, bộ thỉ 豕 (+10 nét)

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loài lợn ( heo ) rất lớn — Loài heo rừng.

Tự hình 2

Dị thể 4

Bình luận 0

nguyên

U+90A7, tổng 6 nét, bộ ấp 邑 (+4 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

(tên một thị trấn ở tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc)

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một ấp thuộc nước Tần thời Xuân Thu, đất cũ thuộc tỉnh Thiểm Tây ngày nay.

Tự hình 2

Chữ gần giống 1

Bình luận 0

nguyên

U+9A35, tổng 20 nét, bộ mã 馬 (+10 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. ngựa đỏ có bụng trắng
2. ngựa giỏi

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Ngựa đỏ có bụng trắng;
② Ngựa giỏi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Loài ngựa bụng trắng toát.

Tự hình 1

Dị thể 1

Chữ gần giống 3

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

nguyên

U+9B6D, tổng 15 nét, bộ ngư 魚 (+4 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Con giải, con thuồng luồng.

Tự hình 1

Dị thể 3

Chữ gần giống 9

Bình luận 0

nguyên [ngoan]

U+9F0B, tổng 12 nét, bộ mãnh 黽 (+0 nét), quy 龜 (+4 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển Trần Văn Chánh

Con ba ba. 黿nguyên ngư [yuán yú] (khn) Ba ba. Cv. . Cg. [bie].

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 黿

Tự hình 2

Dị thể 6

Chữ gần giống 3

Bình luận 0