Tra từ: gōng - Từ điển Hán Nôm

U+4F9B, tổng 8 nét, bộ rén 人 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

1. cung cấp
2. tặng
3. lời khai, khẩu cung

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Bày, sắp đặt, trần thiết. ◎Như: “cung trướng” 供帳 bỏ màn sẵn cho người ngủ. ◇Cảnh thế thông ngôn 警世通言: “Trác thượng hoa bình nội cung nhất chi bích đào hoa” 桌上花瓶內供一枝碧桃花 (Lí trích tiên túy thảo hách man thư 李謫仙醉草嚇蠻書) Trong bình hoa trên bàn trưng bày một cành hoa bích đào.
2. (Động) Dâng hiến, thờ phụng. ◎Như: “cung Phật” 供佛 cúng Phật. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Gia môn na phạ dụng nhất vạn lưỡng ngân tử cung tổ tông, đáo để bất như giá cá hữu thể diện” 咱們哪怕用一萬兩銀子供祖宗, 到底不如這個有體面 (Đệ thập lục hồi) Chúng ta nào có sợ tiêu cả vạn lạng bạc để cúng tổ tiên, nhưng dù sao cũng không bằng mấy lạng bạc này (tiền vua thưởng) có thể diện hơn.
3. (Động) Chấp hành, tòng sự. ◎Như: “cung chức” 供職 nhận giữ chức việc mình.
4. (Động) Cấp, cho. ◎Như: “cung ứng” 供應, “cung cấp” 供給.
5. (Động) Tạo điều kiện, để cho. ◇Đỗ Phủ 杜甫: “Tân thiêm thủy hạm cung thùy điếu” 新添水檻供垂釣 (Giang thượng trị thủy như hải thế liêu đoản thuật 江上值水如海勢聊短述).
6. (Động) Khai nhận, thú nhận. ◎Như: “cung nhận” 供認 khai nhận, “cung xuất” 供出 khai ra. ◇Liêu trai chí dị 聊齋志異: “Vương bất cảm ẩn, thật cung chi” 王不敢隱, 實供之 (Tiên nhân đảo 仙人島) Vương không dám giấu, phải nói thật.
7. (Danh) Lời khai, lời xưng (khi bị tra hỏi). ◎Như: “khẩu cung” 口供 lời khai, “thân cung” 親供 tự khai.
8. (Danh) Đồ cúng tế. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Trí bạn tổ tông đích cung” 置辦祖宗的供 (Đệ ngũ thập tam hồi).
9. (Danh) Các món ăn, rượu thịt, cơm ăn. ◇Tây du kí 西遊記: “Na viện chủ hiến liễu trà, hựu an bài trai cung” 那院主獻了茶, 又安排齋供 (Đệ thập lục hồi) Chủ viện dâng trà rồi lại dọn cơm chay.
10. (Danh) Họ “Cung”.

Từ điển Trung-Anh

(1) to provide
(2) to supply

Tự hình 3

Dị thể 3

共龔𩛘

Không hiện chữ?

Từ ghép 75

公

gōng ㄍㄨㄥ

U+516C, tổng 4 nét, bộ bā 八 (+2 nét)
phồn & giản thể, hội ý

Từ điển phổ thông

1. cân bằng
2. chung
3. cụ, ông
4. tước Công (to nhất trong 5 tước)
5. con đực (ngược với: mẫu 母)

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Chung, chung cho mọi người. ◎Như: “công vật” 公物 vật của chung, “công sự” 公事 việc chung, “công khoản” 公款 kinh phí chung, “công hải” 公海 hải phận quốc tế.
2. (Tính) Thuộc nhà nước, quốc gia. ◎Như: “công sở” 公所 cơ quan nhà nước, “công sản” 公產 tài sản quốc gia.
3. (Tính) Không nghiêng về bên nào. ◎Như: “công bình” 公平 công bằng (không thiên lệch), “công chính” 公正 công bằng và chính trực.
4. (Tính) Đực, trống. ◎Như: “công kê” 公雞 gà trống, “công dương” 公羊 cừu đực.
5. (Phó) Không che giấu. ◎Như: “công nhiên” 公然 ngang nhiên, tự nhiên, “công khai tín” 公開信 thư ngỏ, “hóa hối công hành” 貨賄公行 hàng hóa của cải lưu hành công khai.
6. (Danh) Quan “công”, có ba bậc quan cao nhất thời xưa gọi là “tam công” 三公. § Nhà Chu đặt quan Thái Sư 太師, Thái Phó 太傅, Thái Bảo 太保 là “tam công” 三公.
7. (Danh) Tước “Công”, tước to nhất trong năm tước “Công Hầu Bá Tử Nam” 公侯伯子男.
8. (Danh) Tiếng xưng hô đối với tổ phụ (ông). ◎Như: “ngoại công” 外公 ông ngoại.
9. (Danh) Tiếng xưng hô chỉ cha chồng. ◎Như: “công công” 公公 cha chồng, “công bà” 公婆 cha mẹ chồng. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: “Lão phu bất cảm hữu vi, tùy dẫn Điêu Thuyền xuất bái công công” 老夫不敢有違, 隨引貂蟬出拜公公 (Đệ bát hồi) Lão phu không dám trái phép, phải dẫn Điêu Thuyền ra lạy bố chồng.
10. (Danh) Tiếng tôn xưng bậc niên trưởng hoặc người có địa vị. ◎Như: “chủ công” 主公 chúa công, “lão công công” 老公公 ông cụ. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: “Chủ công dục thủ thiên hạ, hà tích nhất mã?” 主公欲取天下, 何惜一馬 (Đệ tam hồi) Chúa công muốn lấy thiên hạ, thì tiếc gì một con ngựa.
11. (Danh) Tiếng kính xưng đối với người ngang bậc. ◇Sử Kí 史記: “Công đẳng lục lục, sở vị nhân nhân thành sự giả dã” 公等錄錄, 所謂因人成事者也 (Bình Nguyên Quân Ngu Khanh liệt truyện 平原君虞卿列傳) Các ông xoàng lắm, thật là nhờ người ta mà nên việc vậy.
12. (Danh) Họ “Công”.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Công, chung: 公款 Tiền của công; 公物 Của chung; 公私要分清 Công và tư phải rành rọt;
② Công bằng: 公賣公買 Mua bán công bằng; 分配不公 Chia nhau (phân phối) không công bằng; 秉公辦理 Xử lí cho công bằng;
③ Công khai, công bố: 公告 Công bố; 公諸於世 Công bố cho mọi người biết;
④ Đực, trống: 公羊 Dê đực; 公雞 Gà trống;
⑤ Ông: 外公 Ông ngoại; 張公 Ông Trương;
⑥ Cha chồng;
⑦ (cũ) Tên chức quan thời xưa: 三公 Tam công (gồm các quan Thái sư, Thái phó, Thái bảo);
⑧ Tước công (trong năm tước công, hầu, bá, tử, nam);
⑨ [Gong] (Họ) Công.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngay thẳng, không có riêng tư — Chung. Cùng chung — Rõ ràng. Hiển nhiên — Việc chung. Việc quan — Tước hiệu thứ nhất trong năm thời cổ — Tiếng xưng hô để gọi người có chức tước — Tổ tiên — Người cha chồng.

Từ điển Trung-Anh

(1) public
(2) collectively owned
(3) common
(4) international (e.g. high seas, metric system, calendar)
(5) make public
(6) fair
(7) just
(8) Duke, highest of five orders of nobility 五等爵位[wu3 deng3 jue2 wei4]
(9) honorable (gentlemen)
(10) father-in-law
(11) male (animal)

Tự hình 5

Dị thể 3

㒶𡚑𧆷

Không hiện chữ?

Từ ghép 743

共

gōng ㄍㄨㄥ [gǒng ㄍㄨㄥˇ, gòng ㄍㄨㄥˋ]

U+5171, tổng 6 nét, bộ bā 八 (+4 nét)
hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Phó) Cùng. ◎Như: “cộng minh” 共鳴 cùng kêu.
2. (Phó) Cả thảy, tổng cộng. ◎Như: “cộng kế” 共計 tính gồm cả, “lam tử lí cộng hữu thập khỏa tần quả” 籃子裡共有十顆蘋果 trong giỏ có tất cả mười trái táo.
3. (Động) Chung hưởng. ◇Luận Ngữ 論語: “Nguyện xa mã y khinh cừu dữ bằng hữu cộng, tệ chi nhi vô hám” 願車馬衣輕裘與朋友共, 敝之而無憾 (Công Dã Tràng 公冶長) Mong có xe, ngựa, áo cừu nhẹ chung hưởng với bạn bè, dù có hư nát cũng không tiếc.
4. (Tính) Như nhau, tương đồng. ◎Như: “cộng thức” 共識 quan niệm, ý tưởng như nhau.
5. (Liên) Với, và. ◇Vương Bột 王勃: “Lạc hà dữ cô vụ tề phi, thu thủy cộng trường thiên nhất sắc” 落霞與孤鶩齊飛, 秋水共長天一色 (Đằng Vương Các tự 滕王閣序) Ráng chiều với cánh vịt trời đơn chiếc cùng bay, nước thu với bầu trời dài một sắc.
6. Một âm là “cung”. (Động) Cung cấp. § Thông “cung” 供.
7. (Tính) Kính. § Thông “cung” 恭. ◇Tả truyện 左傳: “Phụ nghĩa, mẫu từ, huynh hữu, đệ cung, tử hiếu” 父義, 母慈, 兄友, 弟共, 子孝 (Văn công thập bát niên 文公十八年) Cha tình nghĩa, mẹ từ ái, anh thân thiết, em cung kính, con hiếu đễ.
8. (Danh) Họ “Cung”.
9. Một âm là “củng”. (Động) Chắp tay. § Thông “củng” 拱.
10. (Động) Vây quanh, chầu về, hướng về. § Thông “củng” 拱. ◇Luận Ngữ 論語: “Vi chánh dĩ đức, thí như bắc thần, cư kì sở, nhi chúng tinh củng chi” 為政以德, 譬如北辰, 居其所, 而眾星共之 (Vi chánh 為政) Trị lí (làm việc trị dân) mà dùng đức (để cảm hóa), thì cũng như sao bắc đẩu ở chỗ của nó, mà các sao khác hướng về cả.

Tự hình 5

Dị thể 5

供拱𠔏𦱹𩇿

Không hiện chữ?

Từ ghép 40

功

gōng ㄍㄨㄥ

U+529F, tổng 5 nét, bộ lì 力 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

công lao, thành tích

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Huân lao, công lao. ◎Như: “lập công” 立功 tạo được công lao, “ca công tụng đức” 歌功頌德 ca ngợi công lao đức hạnh. ◇Sử Kí 史記: “Lao khổ nhi công cao như thử, vị hữu phong hầu chi thưởng” 勞苦而功高如此, 未有封侯之賞 (Hạng Vũ bổn kỉ 項羽本紀) Khó nhọc mà công to như thế, nhưng chưa được phong thưởng gì cả.
2. (Danh) Việc. ◎Như: “nông công” 農功 việc làm ruộng. ◇Thư Kinh 書經: “Vi san cửu nhận, công khuy nhất quỹ” 為山九仞, 功虧一簣 (Lữ Ngao 旅獒) Đắp núi cao chín nhận, còn thiếu một sọt đất là xong việc.
3. (Danh) Kết quả, công hiệu. ◎Như: “đồ lao vô công” 徒勞無功 nhọc nhằn mà không có kết quả.
4. (Danh) Sự nghiệp, thành tựu. ◎Như: “phong công vĩ nghiệp” 豐功偉業 sự nghiệp thành tựu cao lớn.
5. (Danh) Công phu. ◎Như: “dụng công” 用功, “luyện công” 練功.
6. (Danh) Một thứ quần áo để tang ngày xưa. ◎Như: để tang chín tháng gọi là “đại công” 大功, để tang năm tháng gọi là “tiểu công” 小功.
7. (Danh) Trong Vật lí học, “công” 功 = “lực” (đơn vị: Newton) nhân với “khoảng cách di chuyển của vật thể” (đơn vị: m, mètre). ◎Như: “công suất kế” 功率計 máy đo công suất.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Công, công lao: 立功續罪 Lập công chuộc tội;
② Thành tựu, thành quả, kết quả, công hiệu: 教育之功 Thành quả của sự giáo dục; 勞而無功 Tốn sức mà chẳng có kết quả, công dã tràng;
③ (lí) Công.【功率】công suất [gonglđç] (lí) Công suất: 功率計 Cái đo công suất;
④ (văn) Việc: 農功 Việc làm ruộng;
⑤ (văn) Khéo, tinh xảo;
⑥ (văn) Để tang: 小功 Để tang năm tháng; 大功 Để tang chín tháng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nên việc, được việc — Nỗi khó nhọc vất vả khi làm việc — Việc đã làm được — Cũng dùng như chữ Công 工.

Từ điển Trung-Anh

(1) meritorious deed or service
(2) achievement
(3) result
(4) service
(5) accomplishment
(6) work (physics)

Tự hình 4

Dị thể 4

㓚㓛糼紅

Không hiện chữ?

Từ ghép 203

匑

gōng ㄍㄨㄥ

U+5311, tổng 12 nét, bộ bā 勹 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trung-Anh

(1) to bow
(2) to salute

Tự hình 1

Dị thể 1

U+5314, tổng 15 nét, bộ bā 勹 (+13 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trung-Anh

old variant of 匑[gong1]

Tự hình 1

Dị thể 1

U+53B7, tổng 4 nét, bộ sī 厶 (+2 nét)
phồn & giản thể, tượng hình

Từ điển trích dẫn

1. § Ngày xưa dùng như “quăng” 肱.
2. Một âm là “hoành”. § Ngày xưa dùng như “hoành” 宏.

Từ điển Trung-Anh

old variant of 肱[gong1]

Tự hình 2

Dị thể 2

宏肱

Không hiện chữ?

宫

gōng ㄍㄨㄥ

U+5BAB, tổng 9 nét, bộ mián 宀 (+6 nét)
giản thể, tượng hình & hội ý

Từ điển phổ thông

cung điện

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ 宮.

Từ điển Trung-Anh

(1) palace
(2) temple
(3) castration (as corporal punishment)
(4) first note in pentatonic scale

Tự hình 3

Dị thể 2

宮𦞨

Chữ gần giống 1

Từ ghép 79

U+5BAE, tổng 10 nét, bộ mián 宀 (+7 nét)
phồn thể, tượng hình & hội ý

Từ điển phổ thông

cung điện

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Nhà cửa, phòng ốc. § Ghi chú: Ngày xưa nhà giàu hay nghèo đều gọi là “cung”. Từ đời Tần, Hán trở đi, chỉ có nhà vua ở mới gọi là “cung”.
2. (Danh) Nhà của vua ở. ◎Như: “hoàng cung” 皇宮 cung vua. § Ghi chú: Ngày xưa, những gì liên quan tới nhà vua đều gọi là “cung” cả. ◎Như: bà hoàng hậu gọi là “chính cung” 正宮, các phi tần gọi là “lục cung” 六宮, thái tử gọi là “trừ cung” 儲宮 hay “đông cung” 東宮, các hầu gái ở trong cung gọi là “cung nữ” 宮女, ăn mặc lối trong cung gọi là “cung trang” 宮裝.
3. (Danh) Nhà để thờ thần hoặc thờ tổ tiên.
4. (Danh) Một âm trong ngũ âm của nhạc cổ: “cung” 宮, “thương” 商, “giốc” 角, “chủy” 徵, “vũ” 羽.
5. (Danh) Hình phạt ngày xưa, ai phạm tội dâm, con trai cắt dái, con gái giam trong cung gọi là “cung hình” 宮刑.
6. (Dịch) Phép làm lịch lấy ba mươi độ làm một “cung”, tức là 1∕12 chu vi của vòng tròn.
7. (Danh) Họ “Cung”.

Từ điển Thiều Chửu

① Cung, nhà xây tường cao mà trên uốn cong xuống gọi là cung. Nhà của vua ở và nhà để thờ thần đều gọi là cung.
② Ngày xưa gọi trong nhà vua là cung cả. Như bà hoàng hậu gọi là chính cung 正宮, các phi tần gọi là lục cung 六宮, thái tử gọi là trừ cung 儲宮 hay đông cung 東宮, các hầu gái ở trong cung gọi là cung nữ 宮女, ăn mặc lối trong cung gọi là cung trang 宮裝, v.v.
③ Tiếng cung, một thứ tiếng trong năm tiếng, cung 宮, thương 商, giốc 角, chuỷ 徵, vũ 羽.
④ Hình cung, ngày xưa, ai phạm tội dâm, con trai cắt dái, con gái giam trong cung gọi là cung hình 宮刑.
⑤ Phép làm lịch lấy ba mươi độ làm một cung, tức là lấy một phần trong 12 phần quanh khắp vậy.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Cung: 故宮 Cố cung; 仙宮 Cung tiên; 廣寒宮 Cung Quảng; 蟾宮 Cung thiềm; 少年宮 Cung thiếu niên; 民族文化宮 Cung văn hoá dân tộc;
② Một trong ngũ âm của nhạc cổ: 宮，商，角，徵，羽 Cung, thương, giốc, chuỷ, vũ;
③ (cũ) Hình cung (hình phạt thời xưa đối với người phạm tội dâm: con trai bị cắt dái, con gái bị giam trong cung);
④ Cung ba mươi độ (trong phép làm lịch thời xưa);
⑤ [Gong] (Họ) Cung.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngôi nhà lớn. Cũng chỉ ngôi nhà vua ở và hoàng gia — Một âm bậc trong ngũ âm cổ nhạc Trung Hoa. Đoạn trường tân thanh có câu: » Cung thương lầu bực ngũ âm «. Cũng chỉ chung âm điệu của bài nhạc, bài hát — Hình phạt thiến dái thời cổ.

Từ điển Trung-Anh

(1) palace
(2) temple
(3) castration (as corporal punishment)
(4) first note in pentatonic scale

Tự hình 6

Dị thể 2

宫𦞨

Chữ gần giống 1

Từ ghép 79

U+5DE5, tổng 3 nét, bộ gōng 工 (+0 nét)
phồn & giản thể, tượng hình

Từ điển phổ thông

1. công việc
2. người thợ

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Người thợ. ◎Như: “quáng công” 礦工 thợ mỏ. ◇Luận Ngữ 論語: “Công dục thiện kì sự, tất tiên lợi kì khí” 工欲善其事, 必先利其器 (Vệ Linh Công 衛靈公) Người thợ muốn làm việc cho khéo, thì trước hết phải làm khí cụ của mình cho sắc bén.
2. (Danh) Kĩ thuật, kĩ xảo. ◎Như: “xướng công” 唱工 kĩ thuật hát.
3. (Danh) Việc, việc làm. ◎Như: “tố công” 做工 làm việc, “thướng công” 上工 đi làm việc, “đãi công” 怠工 lãng công.
4. (Danh) Công trình (việc làm có tổ chức, kế hoạch quy mô). ◎Như: “thi công” 施工 tiến hành công trình, “thuân công” 竣工 hoàn thành công trình.
5. (Danh) Gọi tắt của “công nghiệp” 工業. ◎Như: “hóa công” 化工 công nghiệp hóa chất.
6. (Danh) Kí hiệu âm giai nhạc cổ Trung Quốc. ◎Như: “công xích” 工尺 từ chỉ chung các phù hiệu “thượng, xích, công, phàm, hợp, tứ, ất” 上, 尺, 工, 凡, 合, 四, 乙 để biên thành “khúc phổ” 曲譜.
7. (Danh) Quan. ◎Như: “thần công” 臣工 quần thần, các quan, “bách công” 百工 trăm quan.
8. (Tính) Giỏi, thạo, sở trường. ◎Như: “công ư hội họa” 工於繪畫 giỏi về hội họa.
9. (Tính) Khéo léo, tinh xảo. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Quái đạo ngã thường lộng bổn cựu thi, thâu không nhi khán nhất lưỡng thủ, hựu hữu đối đích cực công đích, hựu hữu bất đối đích” 怪道我常弄本舊詩, 偷空兒看一兩首, 又有對的極工的, 又有不對的 (Đệ tứ thập bát hồi) Hèn chi, em thường lấy quyền thơ cũ ra, khi nào rảnh xem mấy bài, có câu đối nhau rất khéo, có câu lại không đối.

Từ điển Thiều Chửu

① Khéo, làm việc khéo gọi là công.
② Người thợ. Phàm người nào làm nên đồ cho người dùng được đều gọi là công.
③ Quan, như thần công 臣工 nói gồm cả các quan. Trăm quan gọi là bách công 百工.
④ Công xích 工尺 một tiếng gọi tắt trong phả âm nhạc thay luật lữ.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Công nhân, thợ, thợ thuyền: 礦工 Công nhân (thợ) mỏ; 鍛工 Thợ rèn;
② Công tác, công việc, việc: 做工 Làm việc; 上工 Đi làm;
③ Công: 這個工程要多少工才能完 Công trình này phải làm bao nhiêu công mới xong được?;
④ Sở trường: 工于繪畫 Có sở trường vẽ;
⑤ Công nghiệp: 化工 Công nghiệp hoá chất; 工交戰線 Mặt trận công nghiệp và giao thông (vận tải);
⑥ (văn) Quan: 臣工 Quan lại (nói chung); 百工 Trăm quan;
⑦ Khéo léo, tinh vi, giỏi tay nghề.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người thợ — Vật dụng được chế tạo ra — Khéo léo — Việc làm — Cũng dùng như chữ Công 功.

Từ điển Trung-Anh

(1) work
(2) worker
(3) skill
(4) profession
(5) trade
(6) craft
(7) labor

Tự hình 8

Dị thể 5

㣉𠜝𢀚𢒄𢒅

Không hiện chữ?

Từ ghép 617

弓

gōng ㄍㄨㄥ

U+5F13, tổng 3 nét, bộ gōng 弓 (+0 nét)
phồn & giản thể, tượng hình

Từ điển phổ thông

1. cong
2. cái cung
3. cung (đơn vị đo, bằng 10 xích)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Cái cung. ◎Như: “cung tiễn” 弓箭 cung tên. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: “Trương Phi đái trụ mã, niêm cung đáp tiễn, hồi xạ Mã Siêu” 張飛帶住馬, 拈弓搭箭, 回射馬超 (Đệ nhất hồi 第一回) Trương Phi dừng ngựa, lấy cung gắn tên, quay mình bắn Mã Siêu.
2. (Danh) Số đo đất, sáu “xích” 尺 thước là một “cung” 弓, tức là một “bộ” 步, 360 bộ là một dặm, 240 bộ vuông là một “mẫu”. ◎Như: “bộ cung” 步弓 cái thước đo đất, “cung thủ” 弓手 người đo đất.
3. (Danh) Họ “Cung”.
4. (Động) Cong lại. ◎Như: “cung yêu” 弓腰 cong lưng.

Từ điển Thiều Chửu

① Cái cung.
② Số đo đất, năm thước là một cung, tức là một bộ, 360 bộ là một dặm, 240 bộ vuông là một mẫu, vì thế nên cái thước đo đất gọi là bộ cung 步弓, người đo đất gọi là cung thủ 弓手.
③ Cong, vật gì hình cong như cái cung đều gọi là cung, như cung yêu 弓腰 lưng cong.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Cái cung: 弓箭 Cung tên;
② Những dụng cụ có hình cung: 彈棉花的繃弓兒 Cái cần bật bông;
③ Cung (dụng cụ đo lường ruộng đất ngày xưa, bằng 5 thước): 步弓 Thước đo đất (thời xưa); 弓手 Người đo đất (thời xưa);
④ Cúi, khom, cong: 上山時要弓着腰，一步一步向上爬 Khi lên núi phải khom lưng leo lên từng bước; 弓腰 Lưng cong;
⑤ [Gong] (Họ) Cung.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một thứ võ khí thời xưa, dùng để bắn các mũi tên đi — Tên một bộ trong các bộ chữ trung Hoa.

Từ điển Trung-Anh

(1) a bow (weapon)
(2) CL:張|张[zhang1]
(3) to bend
(4) to arch (one's back etc)

Tự hình 5

Từ ghép 49

彸

gōng ㄍㄨㄥ [zhōng ㄓㄨㄥ]

U+5F78, tổng 7 nét, bộ chì 彳 (+4 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. cân bằng
2. chung
3. cụ, ông
4. tước Công (to nhất trong 5 tước)
5. con đực (ngược với: mẫu 母)

Tự hình 1

Dị thể 1

Chữ gần giống 1

U+606D, tổng 10 nét, bộ xīn 心 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

kính cẩn, cung kính

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Kính trọng, tôn kính. ◇Khổng Tử gia ngữ 孔子家語: “Cung lão tuất ấu” 恭老卹幼 (Đệ tử hành 弟子行) Kính già thương trẻ.
2. (Động) Tuân hành. ◇Tam quốc chí 三國志: “Sơ giai phố uy, túc dạ cung chức” 初皆怖威, 夙夜恭職 (Hoàng Cái truyện 黃蓋傳) Trước đều sợ oai, sớm tối phụng hành chức việc.
3. (Động) Xưng tán, khen ngợi. ◎Như: “cung duy” 恭維 kính nghĩ (thường dùng trong thư từ, tỏ ý xưng tụng tôn kính). ◇Lỗ Tấn 魯迅: “Triệu thái thái hựu cáo tố liễu Triệu thái da nhi thả trước thật cung duy liễu nhất phiên” 趙太太又告訴了趙太爺而且著實恭維了一番 (A Q chánh truyện 阿Q正傳) Cụ Cố bà lại nói lại với cụ Cố ông và hết sức khen ngợi thêm lần nữa.
4. (Danh) Phép chắp tay làm lễ. ◎Như: “đả cung tác ấp” 打恭作揖 chắp tay vái chào.
5. (Danh) Họ “Cung”.
6. (Tính) Khiêm hòa. ◎Như: “cung kính” 恭敬 kính cẩn, “khiêm cung hữu lễ” 謙恭有禮 kính cẩn lễ phép.
7. (Phó) Nghiêm trang, kính cẩn. ◎Như: “tẩy nhĩ cung thính” 洗耳恭聽 rửa tai để kính cẩn lắng nghe.

Từ điển Thiều Chửu

① Cung kính. Sự kính đã tỏ lộ ra ngoài gọi là cung.

Từ điển Trần Văn Chánh

Cung kính.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nghiêm trang kính cẩn.

Từ điển Trung-Anh

respectful

Tự hình 4

Dị thể 1

Từ ghép 42

U+653B, tổng 7 nét, bộ pù 攴 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

đánh, tấn công

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Đánh, kích. ◎Như: “vi công” 圍攻 vây đánh, “mãnh công” 猛攻 đánh mạnh, “phản công” 反攻 đánh trở lại.
2. (Động) Sửa sang. ◎Như: “công kim” 攻金 sửa vàng, “công ngọc” 攻玉 sửa ngọc.
3. (Động) Chỉ trích, chê trách. ◇Luận Ngữ 論語: “Phi ngô đồ dã, tiểu tử minh cổ nhi công chi khả dã” 非吾徒也, 小子鳴鼓而攻之可也 (Tiên tiến 先進) Không phải là học trò của ta nữa, các trò hãy nổi trống mà chê trách nó đi.
4. (Động) Trị liệu, chữa trị. ◇Chu Lễ 周禮: “Phàm liệu dương, dĩ ngũ độc công chi” 凡療瘍, 以五毒攻 (Thiên quan 天官, Dương y 瘍醫) Phàm chữa bệnh sảy nhọt, lấy năm độc chữa trị.
5. (Động) Nghiên cứu. ◎Như: “tha chuyên công ứng dụng số học” 他專攻應用數學 anh ấy chuyên nghiên cứu về ứng dụng của toán học.
6. (Danh) Họ “Công”.

Từ điển Thiều Chửu

① Ðánh, vây đánh một thành ấp nào gọi là công.
② Sửa, như công kim 攻金 sửa vàng, công ngọc 攻玉 sửa ngọc, v.v.
③ Công kích, trách điều lỗi lầm của người gọi là công.
④ Làm.
⑤ bền.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Tấn công, đánh, công: 攻入敵陣 Đánh vào trận địa địch;
② Công kích, chỉ trích, phản đối: 攻人之短 Công kích cái sai của người, đánh vào chỗ yếu của người khác; 群起而攻之 Hùa nhau phản đối;
③ Nghiên cứu: 術業專攻 Có sự nghiên cứu chuyên về học thuật nghề nghiệp (Hàn Dũ: Sư thuyết); 專攻醫學 Chuyên nghiên cứu y học;
④ (văn) Trị liệu: 凡療瘍以五毒攻之 Nói chung trị bệnh loét phải dùng phương ngũ độc để trị (Chu lễ);
⑤ (văn) Khéo về, giỏi về (dùng như 工, bộ 工): 是攻用兵 Như thế là giỏi về việc dùng binh (Chiến quốc sách);
⑥ (văn) Chế tạo, làm, gia công: 庶民攻之，不日成之 Dân chúng đến làm (xây dựng Linh đài), chưa đầy ngày đã làm xong (Thi Kinh: Đại nhã, Linh đài);
⑦ (văn) Bền chắc: 我車旣攻 Xe ta đã sửa chắc (Thi Kinh: Tiểu nhã, Xa công);
⑧ (văn) Tinh xảo: 材良而器攻 Vật liệu tốt mà đồ dùng tinh xảo (Liễu Tôn Nguyên: Thuyết xa tặng Dương Hối Chi).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem binh mà đánh — Chuyên chú làm việc — Chỉ trích lỗi lầm của người khác.

Từ điển Trung-Anh

(1) to attack
(2) to accuse
(3) to study

Tự hình 4

Từ ghép 88

疘

gōng ㄍㄨㄥ [gāng ㄍㄤ]

U+7598, tổng 8 nét, bộ nǐ 疒 (+3 nét)

Từ điển trích dẫn

1. § Cũng như chữ “giang” 肛.

Tự hình 1

Dị thể 1

U+7BE2, tổng 16 nét, bộ zhú 竹 (+10 nét)
phồn & giản thể

Từ điển Trung-Anh

bamboo hat

Tự hình 1

Dị thể 4

㔶槓𥸡𬕂

Không hiện chữ?

紅

gōng ㄍㄨㄥ [hóng ㄏㄨㄥˊ, jiàng ㄐㄧㄤˋ]

U+7D05, tổng 9 nét, bộ mì 糸 (+3 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Màu đỏ.
2. (Danh) Là, lụa màu đỏ dùng làm lễ vật ngày xưa. Chỉ chung lễ vật, lễ mừng. ◇Dương Nhữ Sĩ 楊汝士: “Nhất khúc cao ca hồng nhất thất, Lưỡng đầu nương tử tạ phu nhân” 一曲高歌紅一疋, 兩頭娘子謝夫人 (Hạ diên chiêm tặng doanh kĩ 賀筵占贈營妓) Một khúc ca vang lụa hồng một xấp, Hai nàng con gái dâng lễ vật cảm tạ phu nhân. ◇Tây du kí 西遊記: “Hựu vô ta trà hồng tửu lễ” 又無些茶紅酒禮 (Đệ thập cửu hồi) Cũng chẳng có chút trà rượu làm lễ vật.
3. (Danh) Hoa (nói chung). ◎Như: “tàn hồng” 殘紅 hoa tàn, “lạc hồng” 落紅 hoa rụng. ◇Cung Tự Trân 龔自珍: “Lạc hồng bất thị vô tình vật, Hóa tố xuân nê canh hộ hoa” 落紅不是無情物, 化做春泥更護花 (Kỉ hợi tạp thi 己亥雜詩) Hoa tàn đâu phải vật vô tình, Hóa làm bùn xuân phù hộ hoa.
4. (Danh) Chỉ người đẹp. ◎Như: “ôi hồng ỷ thúy” 偎紅倚翠 kề dựa người đẹp.
5. (Danh) Tiền lời. ◎Như: “phân hồng” 分紅 chia lời.
6. (Động) Làm thành đỏ. ◎Như: “tha hồng liễu kiểm” 她紅了臉 cô ấy đỏ má rồi (vì mắc cỡ). ◇Tương Tiệp 蔣捷: “Hồng liễu anh đào, lục liễu ba tiêu” 紅了櫻桃, 綠了芭蕉 (Nhất phiến xuân sầu từ 一片春愁詞) Làm đỏ anh đào, xanh cây chuối.
7. (Động) Thành công, phát đạt.
8. (Động) Được yêu quý, đắc sủng.
9. (Tính) Đỏ. ◎Như: “hồng bố” 紅布 vải đỏ, “hồng phát” 紅髮 tóc hung, “hồng quang” 紅光 ánh sáng đỏ.
10. (Tính) Đẹp đẽ, nhộn nhịp. ◎Như: “hồng trần” 紅塵 chốn phù hoa, nơi đô hội, cõi đời, “hồng nhan” 紅顏 đàn bà đẹp.
11. (Tính) Nổi tiếng, được ưa chuộng. § Sắc hồng đỏ tươi hơn các sắc đỏ khác, cho nên gọi các kẻ được hoan nghênh vẻ vang là “hồng”. ◎Như: “hồng nhân” 紅人 người được ưa chuộng, “hồng tinh” 紅星 ngôi sao sáng (tài tử, ca sĩ nổi tiếng).
12. Một âm là “công”. (Danh) Người làm nghề (thường dùng về may vá, thêu thùa). ◎Như: “nữ công” 女紅 người con gái làm nghề thêu dệt. ◇Phù sanh lục kí 浮生六記: “Vân kí trưởng, nhàn nữ công, tam khẩu ngưỡng kì thập chỉ cung cấp” 芸既長, 嫻女紅, 三口仰其十指供給 (Khuê phòng kí lạc 閨房記樂) Vân lớn lên, thạo may vá thêu thùa, mấy miệng ăn trông vào hai bàn tay (mười ngón tay) nàng cung phụng.

Từ điển Trần Văn Chánh

Xem 女紅 [n=gong], 紅 [hóng].

Tự hình 2

Dị thể 2

功红

Không hiện chữ?

Từ ghép 1

红

gōng ㄍㄨㄥ [hōng ㄏㄨㄥ, hóng ㄏㄨㄥˊ]

U+7EA2, tổng 6 nét, bộ mì 糸 (+3 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ 紅.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 紅

Tự hình 2

Dị thể 1

Từ ghép 1

U+80B1, tổng 8 nét, bộ ròu 肉 (+4 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

cánh tay

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Cánh tay. ◇Tả truyện 左傳: “Tam chiết quăng tri vi lương y” 三折肱知為良醫 (Định công thập tam niên 定公十三年) Ba lần bị gãy tay thì biết làm thầy thuốc giỏi (ý nói người từng trải mới lão luyện).

Từ điển Thiều Chửu

① Cánh tay (từ khuỷu tay đến bàn tay).
② Bầy tôi chân tay gọi là cổ quăng 股肱. Thư Kinh 書經 có câu: Lương y tam chiết quăng 良醫三折肱 ý nói thầy thuốc trải nhiều bệnh khó rồi mới giỏi, nói ví như người có từng trải nhiều sự biến rồi mới lõi vậy.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Cánh tay trên, cánh tay: 曲肱而枕之 Xếp tay gối đầu; 股肱 Cánh tay đắc lực; 良醫三折肱 Thầy thuốc giỏi ba lần bị gãy tay (Thượng thư).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bắp tay, phần từ cổ tay tới khuỷu tay.

Từ điển Trung-Anh

(1) upper arm
(2) arm

Tự hình 3

Dị thể 5

厷𠃋𠫔𠫖𠬟

Không hiện chữ?

Từ ghép 7

蚣

gōng ㄍㄨㄥ [zhōng ㄓㄨㄥ]

U+86A3, tổng 10 nét, bộ chóng 虫 (+4 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: ngô công 蜈蚣)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Ngô công” 蜈蚣: xem “ngô” 蜈.

Từ điển Thiều Chửu

① Xem chữ ngô 蜈.

Từ điển Trần Văn Chánh

Xem 蜈蚣 [wú gong].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xem Ngô công 蜈蚣, vần Ngô.

Từ điển Trung-Anh

scolopendra centipede

Tự hình 2

Dị thể 3

蜙𧌻𧐱

Không hiện chữ?

Từ ghép 1

觥

gōng ㄍㄨㄥ

U+89E5, tổng 13 nét, bộ jué 角 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

chén rượu bằng sừng trâu

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Chén uống rượu bằng sừng trâu, sừng tê. ◇Âu Dương Tu 歐陽修: “Quang trù giao thác” 觥籌交錯 (Túy Ông đình kí 醉翁亭記) Chén rượu, thẻ phạt rượu mời uống qua lại với nhau.
2. (Tính) To lớn, thịnh đại.

Từ điển Thiều Chửu

① Cái chén uống rượu bằng sừng trâu.
② Quang quang 觥觥 cứng cỏi.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Chén tống, chén uống rượu bằng sừng: 舉觥 Nâng cốc;
② 【觥觥】quăng quăng [gonggong] (văn) Cứng cỏi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái sừng trâu, dùng để đong rượu thời xưa — Dùng như chữ Quang 侊.

Từ điển Trung-Anh

(1) big
(2) cup made of horn
(3) horn wine container

Tự hình 2

Dị thể 4

侊觵𧣥𨠵

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 10

𫊶𨐈𨉁𧵦𧧯𦨻𦥰𦕤靗輄

Không hiện chữ?

Từ ghép 5

觵

gōng ㄍㄨㄥ

U+89F5, tổng 18 nét, bộ jué 角 (+11 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

chén rượu bằng sừng trâu

Từ điển trích dẫn

1. Cũng dùng như chữ “quang” 觥.

Từ điển Thiều Chửu

① Cũng dùng như chữ quang 觥.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 觥.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái sừng con tê ngưu, dùng làm li uống rượu thời xưa.

Từ điển Trung-Anh

old variant of 觥[gong1]

Tự hình 2

Dị thể 1

U+8EAC, tổng 10 nét, bộ shēn 身 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

thân thể, mình

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Thân thể, thân mình. ◎Như: “cúc cung” 鞠躬 cúi mình xuống vái.
2. (Phó) Tự mình làm, đích thân, thân hành. ◇Vương Bột 王勃: “Đồng tử hà tri, cung phùng thắng tiễn” 童子何知, 躬逢勝餞 (Đằng Vương Các tự 滕王閣序) (Tôi là) trẻ con biết gì, đích thân được dự tiệc lớn.
3. (Động) Cúi, khom mình. ◎Như: “cung thân vi lễ” 躬身為禮 cúi mình làm lễ.

Từ điển Thiều Chửu

① Thân mình, cúi mình xuống vái gọi là cúc cung 鞠躬.
② Thân làm.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Tự bản thân, đích thân, thân hành; 躬行實踐 Tự bản thân làm lấy; 躬自厚而薄責於人，則遠怨矣 Nếu mình tự trách mình nhiều và trách người ít hơn thì tránh được điều oán (Luận ngữ);
② Cúi, khom (mình).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thân mình, ( không kể tứ chi ).

Từ điển Trung-Anh

(1) body
(2) oneself
(3) personally
(4) to bow

Từ điển Trung-Anh

old variant of 躬[gong1]

Tự hình 4

Dị thể 3

躳𧘏𨈴

Không hiện chữ?

Từ ghép 24

躳

gōng ㄍㄨㄥ

U+8EB3, tổng 13 nét, bộ shēn 身 (+6 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

thân thể, mình

Từ điển trích dẫn

1. Nguyên là chữ “cung” 躬.

Từ điển Trung-Anh

old variant of 躬[gong1]

Tự hình 2

Dị thể 2

躬𨈴

Không hiện chữ?

釭

gōng ㄍㄨㄥ [gāng ㄍㄤ]

U+91ED, tổng 11 nét, bộ jīn 金 (+3 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Ống tròn bằng kim loại xuyên qua trục bánh xe.
2. (Danh) Vật hình vòng tròn bằng kim loại trang trí vách tường cung thất thời xưa. ◇Thôi Quốc Phu 崔國輔: “Bích đái kim công giai phỉ thúy, Nhất triêu linh lạc biến thành không” 壁帶金釭皆翡翠, 一朝零落變成空 (Bạch trữ từ 白紵辭) Tường thiết vòng vàng đều ngọc biếc, Một hôm rơi rụng hóa thành không.
3. (Danh) Đèn. ◇Liêu trai chí dị 聊齋志異: “Hốt đổ lang xá, tịnh vô công chúc” 莫道他騃若, 意念乖絕也 (Thanh Nga 青娥) Chợt thấy nhà cửa, không có đèn đuốc gì cả.

Tự hình 2