Có 54 kết quả:

万 mò ㄇㄛˋ • 冒 mò ㄇㄛˋ • 嘿 mò ㄇㄛˋ • 嚜 mò ㄇㄛˋ • 墨 mò ㄇㄛˋ • 妺 mò ㄇㄛˋ • 寞 mò ㄇㄛˋ • 帓 mò ㄇㄛˋ • 帕 mò ㄇㄛˋ • 幕 mò ㄇㄛˋ • 抹 mò ㄇㄛˋ • 末 mò ㄇㄛˋ • 歾 mò ㄇㄛˋ • 歿 mò ㄇㄛˋ • 殁 mò ㄇㄛˋ • 沒 mò ㄇㄛˋ • 没 mò ㄇㄛˋ • 沫 mò ㄇㄛˋ • 漠 mò ㄇㄛˋ • 獏 mò ㄇㄛˋ • 瘼 mò ㄇㄛˋ • 百 mò ㄇㄛˋ • 皌 mò ㄇㄛˋ • 眽 mò ㄇㄛˋ • 瞙 mò ㄇㄛˋ • 磨 mò ㄇㄛˋ • 秣 mò ㄇㄛˋ • 纆 mò ㄇㄛˋ • 脈 mò ㄇㄛˋ • 脉 mò ㄇㄛˋ • 膜 mò ㄇㄛˋ • 茉 mò ㄇㄛˋ • 莫 mò ㄇㄛˋ • 蓦 mò ㄇㄛˋ • 藐 mò ㄇㄛˋ • 蟆 mò ㄇㄛˋ • 衇 mò ㄇㄛˋ • 袜 mò ㄇㄛˋ • 貃 mò ㄇㄛˋ • 貈 mò ㄇㄛˋ • 貉 mò ㄇㄛˋ • 貊 mò ㄇㄛˋ • 貌 mò ㄇㄛˋ • 貘 mò ㄇㄛˋ • 鏌 mò ㄇㄛˋ • 镆 mò ㄇㄛˋ • 陌 mò ㄇㄛˋ • 霡 mò ㄇㄛˋ • 霢 mò ㄇㄛˋ • 靺 mò ㄇㄛˋ • 鞨 mò ㄇㄛˋ • 驀 mò ㄇㄛˋ • 默 mò ㄇㄛˋ • 黙 mò ㄇㄛˋ

1/54
万

mò ㄇㄛˋ [wàn ㄨㄢˋ]

U+4E07, tổng 3 nét, bộ yī 一 (+2 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Muôn, một dạng của “vạn” 萬.
2. Một âm là “mặc”. (Danh) “Mặc Kì” 万俟 họ Mặc Kì (phức tính 複姓 họ kép), vốn là tên của bộ lạc “Tiên Ti” 鮮卑, sau lấy làm họ. Đời Bắc Tề có “Mặc Sĩ Phổ Bạt” 万俟普拔.
3. Giản thể của chữ 萬.

Từ điển Trần Văn Chánh

【万俟】Mặc Kì [Mòqí] (Họ) Mặc Kì. Xem 萬 [wàn].

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 萬 (bộ 艹).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một lối viết của chữ Vạn 萬.

Tự hình 4

Dị thể 4

Từ ghép 1

冒

mò ㄇㄛˋ [mào ㄇㄠˋ, mòu ㄇㄡˋ]

U+5192, tổng 9 nét, bộ jiǒng 冂 (+7 nét)
hình thanh & hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Bốc lên, đổ ra. ◎Như: “mạo yên” 冒煙 bốc khói, “mạo hãn” 冒汗 đổ mồ hôi.
2. (Động) Xông pha, bất chấp, làm mà không e sợ. ◎Như: “mạo hiểm” 冒險 xông pha nơi nguy hiểm, “mạo vũ” 冒雨 xông mưa. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Bảo Ngọc mang cật liễu nhất bôi, mạo tuyết nhi khứ” 寶玉忙吃了一杯, 冒雪而去 (Đệ ngũ thập hồi) Bảo Ngọc uống ngay một chén, rồi đi ra ngoài tuyết.
3. (Động) Giả xưng, giả làm. ◎Như: “mạo danh” 冒名 giả xưng, “giả mạo” 假冒 giả làm.
4. (Phó) Bừa, liều, lỗ mãng. ◎Như: “mạo phạm” 冒犯 xúc phạm, đụng chạm, “mạo tiến” 冒進 tiến bừa.
5. (Danh) Họ “Mạo”.
6. Một âm là “mặc”. (Danh) ◎Như: “Mặc Đốn” 冒頓 tên chủ rợ Hung nô.

Tự hình 3

Dị thể 15

嘿

mò ㄇㄛˋ [hēi ㄏㄟ]

U+563F, tổng 15 nét, bộ kǒu 口 (+12 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Im lặng, không nói. § Dùng như “mặc” 默.
2. Một âm là “hắc” (Thán) Biểu thị ngạc nhiên, đắc ý: chà, hừ.
3. (Trợ) Biểu thị kêu gọi hoặc gây chú ý: này, nào.
4. (Trạng thanh) Tiếng cười: hề hề.

Từ điển Trần Văn Chánh

(thán) Ấy, này, ô, ơ, ô hay, ô kìa, ơ kia, ơ này, ủa: 嘿，老張，快走吧！ Ấy, ông Trương, đi nhanh lên chứ!; 嘿！屋裡有人嗎？ Này! Trong nhà có ai không?; 嘿，爲何這麼幹？ Ô hay! Sao lại làm như thế? Xem 嘿 [mò], 嗨 [hai].

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 默 [mò]. Xem 嘿 [hei].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Yên lặng không nói gì.

Tự hình 2

Dị thể 2

嚜

mò ㄇㄛˋ [mā ㄇㄚ, mē ㄇㄜ, me , mèi ㄇㄟˋ]

U+569C, tổng 18 nét, bộ kǒu 口 (+15 nét)
phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Bất đắc ý. § Cũng viết là “mặc mặc” 墨墨, “mặc mặc” 默默.
2. Một âm là “ma”. (Trợ) Dùng như “ma” 嘛.

Tự hình 1

墨

mò ㄇㄛˋ

U+58A8, tổng 15 nét, bộ tǔ 土 (+12 nét), hēi 黑 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

mực viết

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Mực. ◎Như: “bút mặc” 筆墨 bút mực.
2. (Danh) Văn tự, văn chương, tri thức. ◎Như: “hung vô điểm mặc” 胸無點墨 trong bụng không có một chữ (dốt đặc), “tích mặc như kim” 惜墨如金 yêu quý văn chương như vàng.
3. (Danh) Chữ viết hoặc tranh vẽ. ◎Như: “di mặc” 遺墨 bút tích.
4. (Danh) Hình phạt đời xưa thích chữ vào mặt rồi bôi mực lên.
5. (Danh) Đạo “Mặc” nói tắt, đời Chiến Quốc có ông “Mặc Địch” 墨翟 lấy sự yêu hết mọi người như mình làm tôn chỉ.
6. (Danh) Nước “Mặc”, gọi tắt nước “Mặc-tây-kha” 墨西哥 (Mexico) ở châu Mĩ.
7. (Danh) Một đơn vị chiều dài ngày xưa, năm thước là một “mặc”.
8. (Danh) Họ “Mặc”.
9. (Tính) Đen. ◎Như: “mặc cúc” 墨菊 hoa cúc đen.
10. (Tính) Tham ô. ◎Như: “mặc lại” 墨吏 quan lại tham ô.

Từ điển Thiều Chửu

① Sắc đen.
② Mực.
③ Hình mặc. Một thứ hình pháp đời xưa thích chữ vào mặt rồi bôi mực vào.
④ Tham mặc, quan lại tham tiền làm sai phép gọi là mặc lại 墨吏.
⑤ Ðạo Mặc, đời Chiến-quốc có ông Mặc Ðịch 墨翟 lấy sự yêu hết mọi người như mình làm tôn chỉ, cho nên gọi là Ðạo Mặc.
⑥ Nước Mặc, gọi tắt nước Mặc-tây-kha 墨西哥 (Mexico) ở châu Mĩ.
⑦ Một thứ đo ngày xưa, năm thước là một mặc.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Mực: 一錠墨 Một thoi mực; 研墨 Mài mực; 墨太稠了 Mực đặc quá; 油墨 Mực (để in);
② Đồ đo chiều dài thời xưa (bằng 5 thước);
③ Chữ viết hoặc tranh vẽ: 遺墨 Bút tích;
④ Sự hiểu biết, kiến thức, sự học: 胸無點墨 Dốt nát, mít đặc;
⑤ Đen, râm: 墨鏡 Kính râm;
⑥ (văn) Tham ô: 貪官墨吏 Quan lại tham nhũng;
⑦ Hình phạt bôi mực (một thứ hình phạt xưa, thích chữ vào mặt hoặc trán rồi bôi mực vào để làm dấu);
⑧ [Mò] (Tên gọi tắt) nước Mê-hi-cô (墨西哥, thuộc Châu Mĩ la-tinh);
⑨ [Mò] (Họ) Mặc.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mực để viết — Màu đen — Họ người.

Từ điển Trung-Anh

(1) ink stick
(2) China ink
(3) CL:塊|块[kuai4]
(4) corporal punishment consisting of tattooing characters on the victim's forehead

Tự hình 4

Dị thể 2

Từ ghép 84

妺

mò ㄇㄛˋ [mèi ㄇㄟˋ]

U+59BA, tổng 8 nét, bộ nǚ 女 (+5 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trung-Anh

wife of the last ruler of the Xia dynasty

Tự hình 1

寞

mò ㄇㄛˋ

U+5BDE, tổng 13 nét, bộ mián 宀 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. đơn độc
2. yên lặng

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Lặng, yên tĩnh. ◇Đỗ Phủ 杜甫: “Ngư long tịch mịch thu giang lãnh, Cố quốc bình cư hữu sở tư” 魚龍寂寞秋江冷, 故國平居有所思 (Thu hứng 秋興) Sông thu vắng vẻ, không thấy tăm hơi loài cá và thuồng luồng, Ta chạnh nghĩ đến nước cũ trong buổi thái bình. § Quách Tấn dịch thơ: Cá rồng vắng vẻ sông thu lạnh, Thong thả lòng thêm nhớ cố hương.

Từ điển Thiều Chửu

① Tịch mịch 寂寞 yên lặng.

Từ điển Trần Văn Chánh

Yên lặng, tịch mịch: 寂寞 Yên lặng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Yên lặng, không có một tiếng động. Td: Tịch mịch.

Từ điển Trung-Anh

lonesome

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 1

Từ ghép 3

帓

mò ㄇㄛˋ [mà ㄇㄚˋ]

U+5E13, tổng 8 nét, bộ jīn 巾 (+5 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Thiều Chửu

① Cái khăn bịt đầu.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Khăn bịt đầu.

Tự hình 1

Dị thể 1

帕

mò ㄇㄛˋ [pà ㄆㄚˋ]

U+5E15, tổng 8 nét, bộ jīn 巾 (+5 nét)
hình thanh & hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Khăn trùm đầu (ngày xưa).
2. Một âm là “phách”. (Danh) Khăn vuông nhỏ, thường mang theo người. ◎Như: “thủ phách” 手帕 khăn tay.
3. (Động) Bọc, bó, ràng rịt. ◇Hàn Dũ 韓愈: “Dĩ cẩm triền cổ, Dĩ hồng mạt thủ” 以錦纏股, 以紅帕首 (Nguyên Hòa thánh đức 元和聖德) Lấy gấm bó đùi, Lấy lụa đỏ rịt tay.
4. Một âm là “phạ”. (Danh) Màn, trướng.

Tự hình 2

Dị thể 1

幕

mò ㄇㄛˋ [màn ㄇㄢˋ, mù ㄇㄨˋ]

U+5E55, tổng 13 nét, bộ jīn 巾 (+10 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Màn. ◇Lí Hạ 李賀: “Tây phong la mạc sanh thúy ba, Duyên hoa tiếu thiếp tần thanh nga” 西風羅幕生翠波, 鉛華笑妾顰青蛾 (Dạ tọa ngâm 夜坐吟). § Màn treo bên cạnh gọi là “duy” 帷, treo ở trên gọi là “mạc” 幕.
2. (Danh) Vải để che. ◇Nghi lễ 儀禮: “Quản nhân bố mạc ư tẩm môn ngoại” 管人布幕于寢門外 (Sính lễ 聘禮).
3. (Danh) Lều, bạt, trướng bồng. ◇Đỗ Phủ 杜甫: “Bình sa liệt vạn mạc, Bộ ngũ các kiến chiêu” 平沙列萬幕, 部伍各見招 (Hậu xuất tái 後出塞).
4. (Danh) Sự vật gì che phủ như tấm màn. ◎Như: “yên mạc” 烟幕 màn sương, “dạ mạc” 夜幕 màn đêm.
5. (Danh) Gọi tắt của “mạc phủ” 幕府. § Chỉ phủ thự của tướng soái.
6. (Danh) Phiếm chỉ sở quan, chỗ làm việc hành chánh (ngày xưa).
7. (Danh) Chỉ những người làm việc về văn thư ở “mạc phủ” 幕府.
8. (Danh) Đặc chỉ màn ảnh (chiếu bóng, võ đài..). ◎Như: “ngân mạc” 銀幕 màn bạc.
9. (Danh) Áo giáp. § Để che đỡ vai, vế chân... (ngày xưa).
10. (Danh) Một loại khăn che đầu ngày xưa.
11. (Danh) Hồi, màn (phân đoạn trong kịch). ◎Như: “tam mạc lục tràng” 三幕六場 màn ba cảnh sáu.
12. (Danh) Sa mạc. § Thông “mạc” 漠.
13. (Danh) Họ “Mạc”.
14. (Động) Che phủ. ◇Tân Đường Thư 新唐書: “Thị sự tam nhật, hợp quân đại hưởng, mạc giáp sĩ ư vũ” 視事三日, 合軍大饗, 幕甲士于廡 (Tào Hoa truyện 曹華傳).
15. (Động) Trùm lấp. ◇Dữu Tín 庾信: “Sương phân mạc nguyệt, Tùng khí lăng thu” 霜芬幕月, 松氣陵秋 (Chu đại tướng quân ... mộ chí minh 周大將軍義興公蕭公墓志銘).
16. Một âm là “mán”. (Danh) Mặt trái đồng tiền. ◇Hán Thư 漢書: “Dĩ kim ngân vi tiền, văn vi kị mã, mán vi nhân diện” 以金銀為錢, 文為騎馬, 幕為人面 (Tây vực truyện 西域傳, Kế Tân quốc 罽賓國).
17. Một âm là “mô”. (Danh) Màng (lớp mỏng phân thành tổ chức bên trong cơ thể động hay thực vật). § Thông “mô” 膜.

Tự hình 3

Dị thể 4

Chữ gần giống 7

抹

mò ㄇㄛˋ [mā ㄇㄚ, mǒ ㄇㄛˇ]

U+62B9, tổng 8 nét, bộ shǒu 手 (+5 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Xóa, bôi bỏ. ◎Như: “đồ mạt” 塗抹 bôi xóa. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Bảo Ngọc bất đãi Tương Vân động thủ, tiện đại tương Tương tự mạt liễu, cải liễu nhất cá Hà tự” 寶玉不待湘雲動手, 便代將湘字抹了, 改了一個霞字 (Đệ tam thập bát hồi) Bảo Ngọc không chờ Tương Vân động bút, liền đi xóa ngay chữ Tương, đổi là chữ Hà.
2. (Động) Lau, chùi. ◎Như: “mạt trác tử” 抹桌子 lau bàn, “mạt nhãn lệ” 抹眼淚 lau nước mắt.
3. (Động) Xoa, thoa, bôi. ◎Như: “mạt dược” 抹藥 bôi thuốc, “mạt phấn” 抹粉 thoa phấn. ◇Tô Thức 蘇軾: “Dục bả Tây Hồ tỉ Tây Tử, Đạm trang nùng mạt tổng tương nghi” 淡妝濃抹總相宜 (Ẩm hồ thượng sơ tình hậu vũ 欲把西湖比西子, 飲湖上初晴後雨) Đem so Tây Hồ với nàng Tây Thi, Điểm trang sơ sài hay thoa đậm phấn son, cả hai đều diễm lệ như nhau.
4. (Động) Chơi đánh bài. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Nhất thì cật quá phạn, Vưu thị, Phượng Thư, Tần thị mạt cốt bài” 一時吃過飯, 尤氏, 鳳姐, 秦氏抹骨牌 (Đệ thất hồi) Một lúc, ăn cơm xong, bọn Vưu thị, Phượng Thư, Tần thị chơi đánh bài.
5. (Động) Trừ khử, quét sạch. ◎Như: “mạt sát” 抹殺 xóa sạch hết, sổ toẹt, dùng lời nói ác nghiệt làm cho mất hết phẩm cách của người khác.
6. (Động) Cắt. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Bả đái đích tiểu đao tử vãng bột tử lí nhất mạt, dã tựu mạt tử liễu” 把帶的小刀子往脖子裡一抹, 也就抹死了 (Đệ cửu thập nhị hồi) Cầm con dao nhỏ cắt cổ họng một cái, chết tươi.
7. (Động) Sụp xuống, sệ xuống. ◎Như: “mạt kiểm” 抹臉 sầm mặt.
8. (Động) Nhìn, liếc. ◇Tây du kí 西遊記: “Na quái cấp hồi đầu, mạt liễu tha nhất nhãn” 那怪急回頭, 抹了他一眼 (Đệ tam thập tam hồi) Con yêu quái vội quay đầu, liếc mắt nhìn một cái.
9. (Động) Trát (vữa, hồ, ...). ◎Như: “mạt tường” 抹牆 trát tường, “mạt hôi” 抹灰 trát tro.
10. (Động) Vòng qua. ◎Như: “quải loan mạt giác” 拐彎抹角 quanh co vòng vèo (nói năng hoặc làm việc không trực tiếp, không rõ ràng, không nhanh chóng).
11. (Động) Gảy đàn ngón trỏ hướng vào trong (một lối gảy đàn). ◇Bạch Cư Dị 白居易: “Khinh lũng mạn niên mạt phục khiêu, Sơ vi Nghê Thường hậu Lục Yêu” 輕攏慢撚抹復挑, 初為霓裳後六么 (Tì bà hành 琵琶行) Nắn nhẹ nhàng, bấm gảy chậm rãi rồi lại vuốt, Lúc đầu là khúc Nghê Thường, sau đến khúc Lục Yêu.

Từ điển Trung-Anh

(1) to plaster
(2) to go around
(3) to skirt

Tự hình 2

Dị thể 1

Từ ghép 5

末

mò ㄇㄛˋ

U+672B, tổng 5 nét, bộ mù 木 (+1 nét)
phồn & giản thể, chỉ sự

Từ điển phổ thông

1. cuối cùng
2. ngọn

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Ngọn cây. ◎Như: “mộc mạt” 木末 ngọn cây. ◇Tô Triệt 蘇轍: “Thần huy chuyển liêm ảnh, Vi phong hưởng tùng mạt” 晨暉轉簾影, 微風響松末 (Thí viện xướng thù 試院唱酬) Ánh mặt trời buổi sớm chuyển động bóng rèm, Gió nhẹ vang tiếng xào xạc ngọn thông.
2. (Danh) Phiếm chỉ phần đầu hoặc đuôi của vật nào đó. ◎Như: “trượng mạt” 杖末 đầu gậy. ◇Sử Kí 史記: “Phù hiền sĩ chi xử thế dã, thí nhược chùy chi xử nang trung, kì mạt lập hiện” 夫賢士之處世也, 譬若錐之處囊中, 其末立見 (Bình Nguyên Quân Ngu Khanh liệt truyện 平原君虞卿列傳) Phàm kẻ sĩ tài giỏi ở đời, ví như cái dùi ở trong túi, mũi nhọn tất ló ra ngay.
3. (Danh) Chỉ bộ phận trên thân thể người ta: (1) Tay chân. (2) Đầu. (3) Tai và mắt. (4) Xương sống.
4. (Danh) Chỉ chỗ ngồi ở hàng thấp kém.
5. (Danh) Bờ, cuối, biên tế. ◇Chu Tử Chi 周紫枝: “Hoàng hôn lâu các loạn tê nha, Thiên mạt đạm vi hà” 黃昏樓閣亂棲鴉, 天末淡微霞 (Triêu trung thố 朝中措, Từ 詞).
6. (Danh) Giai đoạn cuối. ◎Như: “tuế mạt” 歲末 cuối năm, “nhị thập thế kỉ chi mạt” 二十世紀之末 cuối thế kỉ hai mươi.
7. (Danh) Mượn chỉ hậu quả, chung cục của sự tình. ◇Trang Tử 莊子: “Đại loạn chi bổn, tất sanh ư Nghiêu, Thuấn chi gian, kì mạt tồn hồ thiên thế chi hậu” 大亂之本, 必生於堯舜之間, 其末存乎千世之後 (Canh Tang Sở 庚桑楚).
8. (Danh) Sự vật không phải là căn bản, không trọng yếu. ◎Như: “trục mạt” 逐末 theo đuổi nghề mọn, đi buôn (vì ngày xưa trọng nghề làm ruộng mà khinh nghề đi buôn), “xả bổn trục mạt” 捨本逐末 bỏ gốc theo ngọn.
9. (Danh) Vật nhỏ, vụn. ◎Như: “dược mạt” 藥末 thuốc đã tán nhỏ, “cứ mạt” 鋸末 mạt cưa.
10. (Danh) Chỉ tuổi già, lão niên, vãn niên. ◇Lễ Kí 禮記: “Vũ Vương, mạt thụ mệnh” 武王, 末受命 (Trung Dung 中庸).
11. (Danh) Vai tuồng đóng vai đàn ông trung niên hoặc trung niên trở lên.
12. (Danh) Họ “Mạt”.
13. (Tính) Hết, cuối cùng. ◎Như: “mạt niên” 末年 năm cuối.
14. (Tính) Suy, suy bại. ◎Như: “mạt thế” 末世 đời suy vi, “mạt lộ” 末路 đường cùng.
15. (Tính) Mỏn mọn, thấp, hẹp, nông, cạn. Cũng dùng làm khiêm từ. ◎Như: “mạt học” 末學 kẻ học mỏn mọn này, “mạt quan” 末官 kẻ làm thấp hèn này (lời tự nhún mình). ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Đãn hựu khủng tha tại ngoại sanh sự, hoa liễu bổn tiền đảo thị mạt sự” 但又恐他在外生事, 花了本錢倒是末事 (Đệ tứ thập bát hồi) Nhưng lại sợ con mình ra ngoài sinh sự, tiêu mất tiền vốn chỉ là chuyện nhỏ mọn thôi.
16. (Đại) Không có gì, chẳng. ◇Luận Ngữ 論語: “Mạt chi dã, dĩ, hà tất Công San Thị chi chi dã” 末之也, 已, 何必公山氏之之也 (Dương Hóa 陽貨) Không có nơi nào (thi hành được đạo của mình) thì thôi, cần gì phải đến với họ Công San.
17. (Phó) Nương, nhẹ. ◎Như: “mạt giảm” 末減 giảm nhẹ bớt đi.
18. (Trợ) Cũng như “ma” 麼.

Từ điển Thiều Chửu

① Ngọn, như mộc mạt 木末 ngọn cây, trượng mạt 杖末 đầu gậy. Sự gì không phải là căn bản cũng gọi là mạt, như đi buôn gọi là trục mạt 逐末, theo đuổi nghề mọn, vì ngày xưa trọng nghề làm ruộng mà khinh nghề đi buôn vậy.
② Không, như mạt do dã dĩ 末由也已 không biết noi vào đâu được vậy thôi.
③ Hết, cuối, như mạt thế 末世 đời cuối, mạt nhật 末日 ngày cuối cùng, v.v.
④ Mỏng, nhẹ, như mạt giảm 末減 giảm nhẹ bớt đi.
⑤ Phường tuồng đóng thầy đồ già gọi là mạt.
⑥ Nhỏ, vụn, như dược mạt 藥末 thuốc đã tán nhỏ.
⑦ Mỏn mọn, thấp hẹp. Dùng làm lời tự nhún mình, như mạt học 末學 kẻ học mỏn mọn này.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Đầu, mút, đỉnh, ngọn, chóp: 末梢 Đầu ngọn; 秋豪之末 Đầu mút của sợi lông măng, việc nhỏ bé; 木末 Ngọn cây; 杖末 Đầu gậy; 捨本逐末 Bỏ gốc theo ngọn;
② Những cái không chủ yếu, thứ yếu, đuôi: 本末倒置 Đảo ngược đầu đuôi; 捨本逐末 Bỏ cái chủ yếu để theo đuổi cái thứ yếu;
③ Cuối cùng: 春末 Cuối xuân; 周末 Cuối tuần; 黎末 Cuối đời Lê; 末世 Đời cuối; 十二月三十一日是一年的末一天 Ngày 31 tháng 12 là ngày cuối cùng trong một năm;
④ Mạt, vụn, băm nhỏ, bột: 肉末兒 Thịt băm; 鋸末 Mạt cưa; 茶葉末兒 Chè vụn; 把藥研成末兒 Nghiền thuốc thành bột;
⑤ (văn) Nhỏ hẹp, mỏn mọn, thấp kém: 末學 Kẻ học thấp kém này;
⑥ (văn) Mỏng, nhẹ: 末減 Giảm nhẹ bớt đi;
⑦ Vai thầy đồ trong tuồng;
⑧ (văn) Không: 末由也已 Không biết nói vào đâu được vậy (Luận ngữ); 吾與鄭人末有成也 Ta với nước Trịnh không thể hoà giải được (Công Dương truyện: Ẩn công lục niên). Xem 麼 [me].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngọn cây — Cái ngọn, phần cuối của sự việc — Cuối cùng — Già cả — Thấp hèn, nhỏ mọn.

Từ điển Trung-Anh

(1) tip
(2) end
(3) final stage
(4) latter part
(5) inessential detail
(6) powder
(7) dust
(8) opera role of old man

Tự hình 4

Dị thể 1

Từ ghép 114

歾

mò ㄇㄛˋ [méi ㄇㄟˊ, wěn ㄨㄣˇ]

U+6B7E, tổng 8 nét, bộ dǎi 歹 (+4 nét)
phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. Cũng như chữ “một” 沒.

Từ điển Thiều Chửu

① Cũng như chữ một 沒.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 歿.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Một 歿 — Một âm là Vẫn. Xem Vẫn.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Vẫn 刎 — Xem Một.

Từ điển Trung-Anh

(1) to end
(2) to die

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 6

歿

mò ㄇㄛˋ

U+6B7F, tổng 8 nét, bộ dǎi 歹 (+4 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

1. mất rồi, chết rồi
2. mai một, vùi lấp, không còn rõ nữa

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Chết. ◇Thủy hử truyện 水滸傳: “Ô hô! Ai tai! Thái Công một liễu” 嗚呼! 哀哉! 太公歿了 (Đệ nhị hồi) Hỡi ơi! Than ôi! Thái Công mất rồi.
2. (Động) Vùi lấp, không phát huy được.

Từ điển Thiều Chửu

① Mất rồi, chết rồi.
② Mai một 埋歿, vùi lấp, không được tỏ rõ ra.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Chết: 病歿 Bệnh chết;
②【埋歿】mai một [mái mò] Mai một (không phát huy được). Cv. 歿.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chết.

Từ điển Trung-Anh

(1) to end
(2) to die

Tự hình 2

Dị thể 2

殁

mò ㄇㄛˋ [wěn ㄨㄣˇ]

U+6B81, tổng 8 nét, bộ dǎi 歹 (+4 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ 歿.

Từ điển Trung-Anh

(1) to end
(2) to die

Tự hình 2

Dị thể 7

沒

mò ㄇㄛˋ [méi ㄇㄟˊ]

U+6C92, tổng 7 nét, bộ shǔi 水 (+4 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Chìm dưới nước, lặn. ◇Lưu Nghĩa Khánh 劉義慶: “Hựu nhập thủy kích giao, giao hoặc phù hoặc một” 又入水擊蛟, 蛟或浮或沒 (Thế thuyết tân ngữ 世說新語, Tự tân 自新) Lại xuống nước đánh thuồng luồng, thuồng luồng hoặc nổi hoặc lặn.
2. (Động) Chìm đắm, ngập. ◎Như: “tích tuyết một hĩnh” 積雪沒脛 tuyết tụ ngập chân. ◇Pháp Hoa Kinh 法華經: “Chúng sinh một tại khổ” 眾生沒在苦 (Phương tiện phẩm đệ nhị 方便品第二) Chúng sinh chìm đắm trong khổ não.
3. (Động) Chết. § Thông “một” 歿. ◇Dịch Kinh 易經: “Bao Hi thị một, Thần Nông thị tác” 包犧氏沒, 神農氏作 (Hệ từ hạ 繫辭下) Họ Bao Hi chết, họ Thần Nông dấy lên.
4. (Động) Hết, kết thúc. ◎Như: “một thế” 沒世 hết đời.
5. (Động) Không có. ◎Như: “một tự bi” 沒字碑 không có một chữ trong bụng, “một lương tâm” 沒良心 không có lương tâm. ◇Vi Trang 韋莊: “Trừ khước thiên biên nguyệt, một nhân tri” 除卻天邊月, 沒人知 (Nữ Quan Tử 女冠子, Tứ nguyệt 四月) Ngoại trừ bóng trăng bên trời, không ai biết.
6. (Động) Không như, không bằng. ◎Như: “ngã một nhĩ hữu tiền” 我沒你有錢 tôi không có nhiều tiền bằng anh, “ngã một hữu tha cao” 我沒有他高 tôi không cao bằng nó.
7. (Động) Tiêu mất, mất tích, ẩn không thấy. ◎Như: “mai một” 埋沒 vùi mất, “dẫn một” 泯沒 tan mất, “mẫn một” 泯沒 tiêu trừ, “xuất một” 出沒 ẩn hiện.
8. (Động) Lấy, tịch thu. ◎Như: “tịch một” 籍沒 tịch thu, “thôn một tài vật” 吞沒財物 tịch thu tiền của.
9. (Phó) Chưa. ◎Như: “một lai” 沒來 chưa đến, “một thuyết” 沒說 chưa nói.

Từ điển Thiều Chửu

① Chìm đắm, bị nước tràn ngập gọi là một.
② Chết, mất rồi, có khi viết là 歿.
③ Hết, như một thế 沒世 hết đời.
④ Không có, chế người không biết chữ gọi là một tự bi 沒字碑 ý nói trong lòng không có một chữ nào.
⑤ Mất tích, như mai một 埋沒 vùi mất, dẫn một 泯沒 tan mất, v.v.
⑥ Lấy hết, tịch kí hết cơ nghiệp về nhà nước gọi là tịch một 籍沒, nuốt sống hết của cải người ta gửi mình gọi là càn một 乾沒, v.v.
⑦ Ẩn mất, núp mình, chợt thấy chợt mất.
⑧ Quá, hơn.

Từ điển Trần Văn Chánh

Không, không có. 【沒有】 một hữu [méiyôu] ① Không có: 沒有票 Không có vé; 沒有理由 Không có lí do; 屋裡沒有人 Trong nhà không có người;
② Chả ai, đều không: 沒有誰同意這樣做 Chả ai đồng ý làm như thế; 沒有哪說過這樣的話 Không có ai nói như vậy;
③ Không bằng: 你沒有他高 Cậu không cao bằng anh ấy;
④ Không đầy: 剛來沒有三天就走 Mới đến không đầy ba hôm đã đi rồi;
⑤ Còn chưa: 他沒有回來 Anh ấy còn chưa về; 天還沒有黑呢 Trời còn chưa tối. Xem 沒 [mò].

Từ điển Trần Văn Chánh

① Chìm, lặn: 沒入水中 Chìm xuống dưới nước; 太陽將沒不沒的時候，水面泛起了一片紅光 Khi mặt trời sắp lặn, mặt nước gợn lên màu đỏ rực; 日沒月沒，車聲不絕 Ác lặn trăng tà, tiếp xe không dứt (Miên Thẩm: Thương Sơn thi tập);
② Ngập: 雪深深膝 Tuyết ngập đến gối; 草沒入腰 Cỏ ngập đến lưng; 水深沒頂 Nước sâu ngập quá đầu;
③ Ẩn, mất: 出沒 Ẩn hiện;
④ Tịch thu: 沒收 Tịch thu;
⑤ Chung thân, cả đời, suốt đời: 世沒難忘 Nhớ suốt đời;
⑥ Chết. Như 歿 [mò]. Xem 沒 [méi].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chìm xuống — Mất đi — Hết. Cuối cùng — Chết.

Từ điển Trung-Anh

(1) drowned
(2) to end
(3) to die
(4) to inundate

Tự hình 6

Dị thể 2

Chữ gần giống 2

Từ ghép 29

没

mò ㄇㄛˋ [mē ㄇㄜ, méi ㄇㄟˊ]

U+6CA1, tổng 7 nét, bộ shǔi 水 (+4 nét)
giản thể, hội ý

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ 沒.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 沒 (1)，(2).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Một 沒.

Từ điển Trung-Anh

(1) drowned
(2) to end
(3) to die
(4) to inundate

Tự hình 2

Dị thể 9

Chữ gần giống 8

Từ ghép 29

沫

mò ㄇㄛˋ

U+6CAB, tổng 8 nét, bộ shǔi 水 (+5 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. bọt nổi lên mặt nước
2. nước bọt

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Bọt (nổi lên trên mặt nước). ◎Như: “phì tạo mạt” 肥皂沫 bọt xà phòng.
2. (Danh) Nước bọt. ◎Như: “thóa mạt” 唾沫 nước bọt.
3. (Động) Ngừng, đình chỉ, chấm dứt.

Từ điển Thiều Chửu

① Bọt nổi lên trên mặt nước.
② Nước bọt.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Bọt nước;
② Nước dãi, nước bọt: 唾沫 Nước dãi, nước bọt; 肥皂沫兒 Bọt xà bông.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bọt nước — Nước bọt, nước miếng.

Từ điển Trung-Anh

(1) foam
(2) suds

Tự hình 5

Từ ghép 28

漠

mò ㄇㄛˋ

U+6F20, tổng 13 nét, bộ shǔi 水 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. sa mạc
2. thờ ơ, lạnh nhạt

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Sa mạc (bể cát). ◎Như: “đại mạc chi trung” 大漠之中 nơi sa mạc.
2. (Danh) Lượng từ: đơn vị trọng lượng rất nhỏ (thời xưa).
3. (Tính) Lặng lẽ, vắng lặng. ◎Như: “đạm mạc” 淡漠 nhạt nhẽo, yên lặng, không thể lấy danh lợi làm động lòng được.
4. (Tính) Trong, thanh triệt.
5. (Tính) Rộng, bao la.
6. (Phó) Coi thường, thờ ơ, lãnh đạm, không quan tâm. ◎Như: “mạc nhiên” 漠然 chểnh mảng, coi thường, “mạc thị” 漠視 thờ ơ, hờ hững.
7. (Tính) “Mạc mạc” 漠漠 mờ mịt. ◇Nguyễn Du 阮攸: “Mạc mạc trần ai mãn thái không” 漠漠塵埃滿太空 (Kí hữu 寄友) Mịt mù bụi bặm bay đầy bầu trời. § Ghi chú: Xem thêm “mạc mạc” 漠漠.

Từ điển Thiều Chửu

① Bãi sa mạc (bể cát).
② Yên lặng, như đạm mạc 淡漠 nhạt nhẽo, yên lặng, không thể lấy danh lợi làm động lòng được.
③ Mạc nhiên 漠然 chểnh mảng, coi thường.
④ Mạc mạc 漠漠 mây mù, mây bủa mờ mịt. Nguyễn Du 阮攸: Mạc mạc trần ai mãn thái không 漠漠塵埃滿太空 mịt mù bụi bặm bay đầy bầu trời.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Sa mạc: 大漠 Bãi sa mạc lớn;
② Lãnh đạm, thờ ơ: 漠不關心 Thờ ơ, không quan tâm đến.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nước trong suốt — Yên lặng — Bãi cát rộng lớn. Cũng gọi là sa mạc — Mênh mông rộng lớn. Bài Văn tế trận vong tướng sĩ của Nguyễn Văn Thành có câu: » Hồn tráng sĩ biết đâu miền minh mạc, mịt mù gió lốc, thổi dấu tha hương «.

Từ điển Trung-Anh

(1) desert
(2) unconcerned

Tự hình 3

Dị thể 1

Chữ gần giống 7

Từ ghép 44

獏

mò ㄇㄛˋ [mú ㄇㄨˊ]

U+734F, tổng 13 nét, bộ quǎn 犬 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trần Văn Chánh

(động) ① Con báo (beo);
② Heo vòi.

Từ điển Trung-Anh

variant of 貘[mo4]

Tự hình 1

Chữ gần giống 9

瘼

mò ㄇㄛˋ

U+763C, tổng 15 nét, bộ nǐ 疒 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

ách nạn, khổ bệnh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Tật bệnh, thống khổ. ◇Hậu Hán Thư 後漢書: “Quảng cầu dân mạc, quan nạp phong dao” 廣求民瘼, 觀納風謠 (Tuần lại truyện 循吏傳, Tự 序) Tìm tòi rộng khắp những nỗi khổ sở của nhân dân, xem xét thu thập những bài hát lưu hành trong dân gian.

Từ điển Thiều Chửu

① Bệnh, những sự tai nạn khốn khổ của dân gọi là dân mạc 民瘼.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Bệnh tật;
② Khốn khổ. Xem 民瘼 [mínmò].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bệnh hoạn. Đau ốm.

Từ điển Trung-Anh

(1) distress
(2) sickness

Tự hình 2

百

mò ㄇㄛˋ [bǎi ㄅㄞˇ, bó ㄅㄛˊ]

U+767E, tổng 6 nét, bộ bái 白 (+1 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Trăm (số mục). ◇Trang Tử 莊子: “Khách văn chi, thỉnh mãi kì phương bách kim” 客聞之, 請 買其方百金事 (Tiêu dao du 逍遙遊) Khách nghe chuyện, xin mua phương thuốc đó trăm lạng vàng.
2. (Danh) Họ “Bách”.
3. (Tính) Nhiều. ◎Như: “bách tính” 百姓 trăm họ, dân chúng.
4. (Tính) Gấp trăm lần.
5. § Có khi đọc là “bá”.
6. Một âm là “mạch”. (Danh) Cố gắng, gắng sức. ◇Tả truyện 左傳: “Cự dược tam mạch, khúc dũng tam mạch” 距躍三百, 曲踴三百 (Hi Công nhị thập bát niên 僖公二十八年) Nhảy ra xa, ba phen gắng sức, cong chân nhảy lên, ba phen gắng sức.

Tự hình 5

Dị thể 2

Từ ghép 1

皌

mò ㄇㄛˋ

U+768C, tổng 10 nét, bộ bái 白 (+5 nét)
phồn & giản thể

Từ điển Trung-Anh

see 開皌|开皌[kai1 mo4]

Tự hình 1

Dị thể 1

Từ ghép 2

眽

mò ㄇㄛˋ

U+773D, tổng 11 nét, bộ mù 目 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

coi qua

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) “Mạch mạch” 眽眽 cùng nhìn nhau không nói, nhìn chòng chọc.
2. (Động) Nhìn nghiêng. ◇Thuyết văn giải tự 說文解字: “Mạch, mục tà thị dã” 眽, 目邪視也.

Từ điển Thiều Chửu

① Mạch mạch 眽眽 cùng nhìn nhau, nhìn tròng trọc.
② Coi qua.

Từ điển Trần Văn Chánh

【眽眽】mạch mạch [mòmò] ① (Nhìn) say đắm, đắm đuối: 眽眽含情 Say mê tình tứ; 她眽眽地注視着遠去的丈夫 Chị đắm đuối nhìn người chồng đi khuất ở phía xa;
② Coi qua. Xem 脈 [mài].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nhìn xéo. Lườm. Liếc.

Từ điển Trung-Anh

(1) to gaze
(2) to ogle to look at

Tự hình 2

Dị thể 2

Từ ghép 1

瞙

mò ㄇㄛˋ

U+7799, tổng 15 nét, bộ mù 目 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. mắt mù
2. điểm trắng trên giác mạc mắt che lấp thị tuyến (tuyến nhìn)

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Mắt mù;
② Đốm trắng trên giác mạc mắt che lấp thị tuyến (tuyến nhìn).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mắt mờ. Mắt loà.

Tự hình 1

Chữ gần giống 7

磨

mò ㄇㄛˋ [mó ㄇㄛˊ]

U+78E8, tổng 16 nét, bộ shí 石 (+11 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Mài, cọ, xát. ◎Như: “ma đao” 磨刀 mài dao, “thiết tha trác ma” 切磋琢磨 mài giũa (nghiên cứu học vấn, sôi kinh nấu sử). ◇Tuân Tử 荀子: “Nhân chi ư văn học dã, do ngọc chi ư trác ma dã” 人之於文學也, 猶玉之於琢磨也 (Đại lược 大略) Người học văn, cũng như ngọc phải giũa phải mài vậy.
2. (Động) Nghiền. ◎Như: “ma tế” 磨細 nghiền nhỏ, “ma phấn” 磨粉 nghiền bột, “ma mặc” 磨墨 nghiền mực.
3. (Động) Tiêu diệt, mất đi. ◇Hậu Hán Thư 後漢書: “Bách thế bất ma hĩ” 百世不磨矣 (Nam Hung Nô truyện 南匈奴傳) Muôn đời chẳng diệt.
4. (Động) Gặp trở ngại, bị giày vò. ◎Như: “ma chiết” 磨折 làm cho khốn khổ, giày vò.
5. (Động) Quấy rầy.
6. (Danh) Gian nan, trở ngại. ◎Như: “hảo sự đa ma” 好事多磨 việc tốt lành (gặp) nhiều gian nan, trở ngại.
7. Một âm là “má”. (Danh) Cái cối xay. ◎Như: “thạch má” 石磨 cối xay bằng đá.
8. (Động) Xay. ◎Như: “má đậu hủ” 磨豆腐 xay đậu phụ.
9. (Động) Quay trở lại (thường dùng cho xe). ◎Như: “hạng tử thái trách, một pháp tử má xa” 巷子太窄, 沒法子磨車 đường hẻm hẹp quá, không cách nào quay xe trở lại được.

Từ điển Thiều Chửu

① Mài, xát. Nghiên cứu học vấn gọi là thiết tha trác ma 切磋琢磨. Tuân Tử 荀子: Nhân chi ư văn học dã, do ngọc chi ư trác ma dã 人之於文學也，猶玉之於琢磨也 người học văn, cũng như ngọc phải giũa phải mài vậy.
② Gian nan hiểm trở, ra đời bị những cái thất bại nó làm cho mình đau đớn gọi là ma chiết 磨折.
③ Một âm là má. Cái cối xay bằng đá.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Cọ xát: 爬了幾天山，腳上磨了幾個大泡 Leo núi mấy hôm, chân bị cọ sát dộp cả lên; 沒關係，就磨破了點皮 Không hề gì, chỉ xát tí da thôi;
② Mài: 磨墨 Mài mực; 鐵桿磨成針 Có công mài sắt có ngày nên kim;
③ Giày vò, gian nan: 他被這場病磨得不成樣子 Anh ấy đau một trận bị giày vò chẳng ra gì nữa;
④ Phai mờ, nhạt, tiêu diệt: 百世不磨 Đời đời bất diệt (không phai mờ);
⑤ Dây dưa: 磨洋工 Làm việc dây dưa. Xem 磨 [mò].

Từ điển Trần Văn Chánh

① Cối xay (bằng đá): 電磨 Cối xay bằng điện;
② Xay (bằng cối): 磨麵 Xay bột;
③ Quay: 把汽車磨過來 Quay xe hơi trở lại. Xem 磨 [mó].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mài đá cho thành đồ vật - Mất đi. Td: Tiêu ma — Gặp cảnh khốn cùng. Xem Ma chiết 磨折.

Từ điển Trung-Anh

(1) grindstone
(2) to grind
(3) to turn round

Tự hình 3

Dị thể 3

Từ ghép 32

秣

mò ㄇㄛˋ

U+79E3, tổng 10 nét, bộ hé 禾 (+5 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

thóc cho ngựa ăn

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Thóc, rơm, cỏ... cho bò, ngựa ăn. ◎Như: “lương mạt” 糧秣 rơm cỏ.
2. (Động) Cho súc vật ăn. ◇Tả truyện 左傳: “Mạt mã lợi binh” 秣馬利兵 (Thành Công thập lục niên 成公十六年) Nuôi cho ngựa ăn làm ích lợi cho quân.
3. (Động) Ăn (súc vật). ◇Tuân Tử 荀子: “Bá Nha cổ cầm, nhi lục mã ngưỡng mạt” 伯牙鼓琴, 而六馬仰秣 (Khuyến học 勸學) Bá Nha gảy đàn, bầy ngựa đương ăn ngẩng đầu lên (mà lắng nghe nhạc).

Từ điển Thiều Chửu

① Thóc ngựa, những thứ gì để cho ngựa ăn, như rơm cỏ, v.v. đều gọi là mạt.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Thức ăn cho súc vật: 糧秣 Cỏ khô cho súc vật ăn;
② (văn) Cho (súc vật) ăn;
③ (văn) Chăn nuôi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Loại lúa xấu, dùng làm thức ăn cho ngựa — Cho ngựa ăn — Nuôi ăn.

Từ điển Trung-Anh

(1) feed a horse with grain
(2) horse feed

Tự hình 2

Dị thể 6

Từ ghép 4

纆

mò ㄇㄛˋ

U+7E86, tổng 21 nét, bộ mì 糸 (+15 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

dây chập nhiều lần

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Dây chắp đôi. ◇Trang Tử 莊子: “Phụ li bất dĩ giao tất, ước thúc bất dĩ mặc tác” 附離不以膠漆, 約束不以纆索 (Biền mẫu 駢拇) (Cái gì mà tính tự nhiên) bám dính vào nhau thì không (cần đến) keo sơn, (tự nhiên) thắt chặt với nhau thì không (cần dùng) dây chạc.

Từ điển Thiều Chửu

① Thứ dây chắp ba lần.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Dây chắp ba lần.

Từ điển Trung-Anh

(1) bind
(2) cord

Tự hình 1

Dị thể 2

Chữ gần giống 1

脈

mò ㄇㄛˋ [mài ㄇㄞˋ]

U+8108, tổng 10 nét, bộ ròu 肉 (+6 nét)
phồn thể, hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Huyết quản, đường máu chảy. ◎Như: “động mạch” 動脈 mạch máu đỏ, “tĩnh mạch” 靜脈 mạch máu đen. § Ngày xưa viết là 衇. Tục viết là 脉.
2. (Danh) Dòng nước chảy dưới mặt đất. ◇Hoàng Phủ Nhiễm 皇甫冉: “Thổ cao mạch động tri xuân tảo, Ôi úc âm thâm trường đài thảo” 土膏脈動知春早, 隈隩陰深長苔草 (Tạp ngôn Vô Tích Huệ san tự lưu tuyền ca 雜言無錫惠山寺流泉歌).
3. (Danh) Phàm vật gì có ngánh thớ mà liền với nhau đều gọi là “mạch”. ◎Như: “sơn mạch” 山脈 mạch núi, “toàn mạch” 泉脈 mạch nước, “diệp mạch” 葉脈 gân lá.
4. (Danh) Sự liên hệ huyết thống. ◎Như: “nhất mạch tương truyền” 一脈相傳 cùng một huyết thống truyền lại.
5. (Danh) Nhịp đập của mạch máu. ◎Như: “mạch chẩn” 脈診 chẩn mạch, “bả mạch” 把脈 bắt mạch. ◇Vương Phù 王符: “Phàm trị bệnh giả tất tiên tri mạch chi hư thật” 凡治病者必先知脈之虛實 (Tiềm phu luận 潛夫論) Phàm người trị bệnh, thì trước hết phải biết mạch hư thật.
6. (Danh) Lá cây, cánh côn trùng có đường ngấn giống như huyết quản, cũng gọi là “mạch”. ◎Như: “diệp mạch” 葉脈 thớ lá, gân lá.
7. (Động) Bắt mạch (để khám bệnh).
8. (Động) Nhìn, xem xét, quan sát. § Thông “mạch” 眽.
9. (Phó) “Mạch mạch” 脈脈 trông nhau đăm đắm. ◇Cổ thi 古詩: “Doanh doanh nhất thủy gian, Mạch mạch bất đắc ngữ” 盈盈一水間, 脈脈不得語 (Điều điều khiên ngưu tinh 迢迢牽牛星) Tràn trề một dòng sông, Đăm đăm nhìn không nói. § Cũng viết là “mạch mạch” 眽眽.

Từ điển Thiều Chửu

① Mạch máu, mạch máu đỏ gọi là động mạch 動脈, mạch máu đen gọi là tĩnh mạch 靜脈. Ngày xưa viết là 衇. Tục viết là 脉.
② Phàm vật gì có ngánh thớ mà liền với nhau đều gọi là mạch. Như sơn mạch 山脈 mạch núi, toàn mạch 泉脈 mạch nước, v.v.
③ Mạch, thầy thuốc xem mạch động ở vệ cổ tay để phân biệt chứng bệnh.
④ Xương lá, các đường gân trên lá cây gọi là diệp mạch 葉脈.
⑤ Mạch mạch 脈脈 trông nhau đăm đắm.

Từ điển Trần Văn Chánh

① (giải) Mạch máu: 動脈 Động mạch; 靜脈 Tĩnh mạch;
② Mạch: 診脈 Bắt mạch;
③ Mạch (gân lá của thực vật hoặc gân cánh của động vật);
④ Rặng, mạch: 山脈 Rặng núi; 礦脈 Mạch mỏ. Xem 脈 [mò].

Từ điển Trần Văn Chánh

【脈脈】mạch mạch [mòmò] Say đắm, đắm đuối: 脈脈含情 Say mê, tình tứ; 脈脈相視 Nhìn nhau đắm đuối; 脈脈地注視着遠去的丈夫 Chị đắm đuối nhìn người chồng đi khuất ở phía xa.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 脉.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ống dẫn máu trong cơ thể. Tức mạch máu — Đường đi, đường nước chảy, đường chạy dài của núi. Hoa Tiên có câu: » Là điều thuận miệng vắng đây, mạch rừng bưng bít cho hay mới là «.

Từ điển Trung-Anh

see 脈脈|脉脉[mo4 mo4]

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 1

Từ ghép 4

脉

mò ㄇㄛˋ [mài ㄇㄞˋ]

U+8109, tổng 9 nét, bộ ròu 肉 (+5 nét)
giản thể, hội ý

Từ điển trích dẫn

1. Tục dùng như chữ “mạch” 脈.
2. Giản thể của chữ 脈.

Từ điển Trung-Anh

see 脈脈|脉脉[mo4 mo4]

Tự hình 2

Dị thể 11

Từ ghép 4

膜

mò ㄇㄛˋ [mó ㄇㄛˊ]

U+819C, tổng 14 nét, bộ ròu 肉 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Màng (lớp mỏng phân thành tổ chức bên trong cơ thể động hay thực vật). ◎Như: “nhãn mô” 眼膜 màng mắt, “nhĩ mô” 耳膜 màng tai.
2. (Danh) Lớp vỏ mỏng bao quanh vật. ◎Như: “tượng bì mô” 橡皮膜 màng cao su.
3. (Động) “Mô bái” 膜拜 quỳ trên đất đưa hai tay lên mà lạy. ☆Tương tự: “quỵ bái” 跪拜, “kính bái” 敬拜.
4. § Cũng có âm là “mạc”.

Tự hình 2

Dị thể 1

Chữ gần giống 5

茉

mò ㄇㄛˋ

U+8309, tổng 8 nét, bộ cǎo 艸 (+5 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

cây hoa nhài trắng

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) § Xem “mạt lị” 茉莉.

Từ điển Thiều Chửu

① Mạt lị 茉莉 cây mạt lị, hoa thơm dùng ướp chè (trà) được, tức là hoa nhài (Jasmin). Mạt lị hoa trà 茉莉花茶 trà hoa nhài.

Từ điển Trần Văn Chánh

(thực) Cây hoa nhài trắng. 【茉莉】mạt lị [mòli] Hoa nhài: 茉莉花茶 Chè hoa nhài.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mạt lị 茉莉: Cây lài ( jasminum Sambac ).

Từ điển Trung-Anh

jasmine

Tự hình 2

Dị thể 1

Từ ghép 4

莫

mò ㄇㄛˋ [mù ㄇㄨˋ]

U+83AB, tổng 10 nét, bộ cǎo 艸 (+7 nét)
phồn & giản thể, hội ý & hình thanh

Từ điển phổ thông

1. không phải
2. đừng, chớ

Từ điển trích dẫn

1. (Đại) Tuyệt không, chẳng ai. ◎Như: “mạc bất chấn cụ” 莫不震懼 chẳng ai là chẳng sợ run. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: “Thái Sử Từ dữ Quan, Trương cản sát tặc chúng, như hổ nhập dương quần, tung hoành mạc đương” 太史慈與關, 張趕殺賊眾, 如虎入羊群, 縱橫莫當 (Đệ thập nhất hồi) Thái Sử Từ cùng Quan (Vũ), Trương (Phi) đuổi giết quân giặc, như hổ vào giữa bầy cừu, xông xáo không ai chống nổi.
2. (Phó) Chớ, đừng. ◎Như: “quân mạc vũ” 君莫舞 anh chớ có múa. ◇Lí Bạch 李白: “Nhân sinh đắc ý tu tận hoan, Mạc sử kim tôn không đối nguyệt” 人生得意須盡歡, 莫使金樽空對月 Người ta ở đời khi đắc ý, hãy nên tận vui hưởng, Chớ để chén vàng trống không trước vầng trăng.
3. (Phó) Không thể, không được. ◎Như: “biến hóa mạc trắc” 變化莫測 biến hóa khôn lường, “mạc trắc cao thâm” 莫測高深 không thể lượng được cao sâu.
4. (Động) Quy định. ◇Thi Kinh 詩經: “Trật trật đại du, Thánh nhân mạc chi” 秩秩大猷, 聖人莫之 (Tiểu nhã 小雅, Xảo ngôn 巧言) Trật tự đạo lớn, Thánh nhân định ra.
5. (Tính) § Thông “mạc” 漠 . Rộng, lớn. ◎Như: “quảng mạc” 廣莫 rộng lớn, bát ngát.
6. (Danh) § Thông “mạc” 羃. ◎Như: “mạc phủ” 莫府.
7. (Danh) § Thông “mạc” 瘼.
8. (Danh) Họ “Mạc”.
9. Một âm là “mộ”. (Danh) Chiều, tối. § Chữ “mộ” 暮 ngày xưa.
10. (Danh) Một loại rau. ◇Thi Kinh 詩經: “Bỉ Phần tự như, Ngôn thải kì mộ” 彼汾沮洳, 言采其莫 (Ngụy phong 魏風, Phần tự như 汾沮洳) Bên sông Phần chỗ nước trũng kia, Nói là đi hái rau mộ.
11. (Tính) Muộn, cuối. ◇Luận Ngữ 論語: “Mộ xuân giả, xuân phục kí thành” 莫春者, 春服既成 (Tiên tiến 先進) Bây giờ là cuối xuân, y phục mùa xuân đã xong.
12. (Tính) Hôn ám.
13. § Thông “mộ” 慕.
14. Lại một âm là “mạch”. (Tính) Rậm, nhiều. ◇Thi Kinh 詩經: “Duy diệp mạch mạch, Thị ngải thị hoạch” 維葉莫莫, 是刈是鑊 (Chu nam 周南, Cát đàm 葛覃) Lá nhiều rậm rạp, Mới cắt về rồi đem nấu.
15. Một âm nữa là “mịch”. § Thông “mịch” 寞. (Tính) Lặng, tịch mịch, trầm tịch. ◇Uông Mậu Lân 汪懋麟: “Phi đằng hà hạn vân trung hạc, Tịch mịch không dư giản để lân” 飛騰何限雲中鶴, 寂莫空餘澗底鱗 (Tống mộng đôn học sĩ giả quy đồng thành 送夢敦學士假歸桐城).

Từ điển Trung-Anh

(1) do not
(2) there is none who

Tự hình 5

Dị thể 6

Từ ghép 99

蓦

mò ㄇㄛˋ

U+84E6, tổng 13 nét, bộ cǎo 艸 (+10 nét), mǎ 馬 (+10 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. bỗng nhiên
2. lên ngựa
3. siêu việt

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ 驀.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Bỗng nhiên, đột nhiên;
② (văn) Lên ngựa;
③ (văn) Siêu việt.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 驀

Từ điển Trung-Anh

(1) leap on or over
(2) suddenly

Tự hình 2

Dị thể 1

Chữ gần giống 3

Từ ghép 3

藐

mò ㄇㄛˋ [miǎo ㄇㄧㄠˇ]

U+85D0, tổng 17 nét, bộ cǎo 艸 (+14 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Coi thường, khinh thị. ◎Như: “miểu thị” 藐視 coi rẻ, coi khinh. ◇Liêu trai chí dị 聊齋志異: “Thảng lạc thác như quân, đương bất cảm phục miểu thiên hạ sĩ hĩ” 倘落拓如君, 當不敢復藐天下士矣 (Nhan Thị 顏氏) Nếu mà cũng lận đận (thi cử rớt lên rớt xuống) như anh, xin không dám coi thường kẻ sĩ trong thiên hạ nữa.
2. (Tính) Nhỏ. ◎Như: “miểu chư cô” 藐諸孤 lũ trẻ con.
3. Một âm là “mạc”. (Phó) Xa xôi. ◎Như: “du mạc” 悠藐 xa lắc. ◇Khuất Nguyên 屈原: “Miểu mạn mạn chi bất khả lượng hề” 藐蔓蔓之不可量兮 (Cửu chương 九章, Bi hồi phong 悲回風) Xa thăm thẳm không thể lường hề.

Tự hình 2

Dị thể 5

蟆

mò ㄇㄛˋ [má ㄇㄚˊ]

U+87C6, tổng 16 nét, bộ chóng 虫 (+10 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) § Xem “hà mô” 蝦蟆.

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 6

衇

mò ㄇㄛˋ [mài ㄇㄞˋ]

U+8847, tổng 12 nét, bộ xuè 血 (+6 nét)
phồn thể

Từ điển trích dẫn

1. Chữ “mạch” 脈 ngày xưa.

Tự hình 1

Dị thể 3

袜

mò ㄇㄛˋ [wà ㄨㄚˋ]

U+889C, tổng 10 nét, bộ yī 衣 (+5 nét)
hình thanh & hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Cái yếm, áo bó thắt.
2. (Danh) Cũng như “miệt” 襪.

Tự hình 2

Dị thể 6

貃

mò ㄇㄛˋ

U+8C83, tổng 12 nét, bộ zhì 豸 (+5 nét)
phồn thể

Từ điển phổ thông

một bộ lạc ở miền Bắc Trung Quốc

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Xem “mạch” 貉.

Tự hình 1

Dị thể 1

貈

mò ㄇㄛˋ [hé ㄏㄜˊ]

U+8C88, tổng 13 nét, bộ zhì 豸 (+6 nét)
phồn thể

Từ điển phổ thông

yên lặng

Tự hình 2

Dị thể 3

貉

mò ㄇㄛˋ [háo ㄏㄠˊ, hé ㄏㄜˊ, mà ㄇㄚˋ]

U+8C89, tổng 13 nét, bộ zhì 豸 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

yên lặng

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Một giống thú giống như con “hồ” 狐 (cáo) đầu mũi nhọn, tính hay ngủ, ngày ngủ đêm ra ăn các loài sâu, lông loang lổ, rậm mà mượt ấm, dùng may áo ấm. Con “hạc” 貉 cùng ở một hang với con “hoan” 獾, ra ngoài đi theo nhau.
2. Một âm là “mạch”. (Danh) Một ngoại tộc ở phương bắc Trung Quốc thời xưa, xưng là “Mạch” 貉. § Cũng viết là “mạch” 貃.
3. (Danh) Tên một nước cổ.
4. Một âm là “mạ”. (Danh) Tên một lễ tế trong quân thời xưa.

Từ điển Thiều Chửu

① Một giống thú giống như con cầy đầu nhọn mũi nhọn, tính hay ngủ, ngày ngủ đêm ra ăn các loài sâu, lông loang lổ, rậm mà mượt ấm, dùng may áo ấm.
② Một âm là mạch. Cùng nghĩa với chữ mạch 貃 một giống mọi ở phương bắc.

Từ điển Trần Văn Chánh

①【貉絨】hào nhung [háoróng] Lông con lửng (một loại da quý, dùng làm đồ mặc);
②【貉子】hào tử [háozi] (động) Con lửng (Nyctereutes rocyonoides). Xem 貉 [hé].

Từ điển Trần Văn Chánh

(động) Con lửng (Nyctereutes rocyonoides). Cg. 貉子 [háozi], 狸 [lí]. Xem 貉 [háo].

Từ điển Trần Văn Chánh

Việc cúng tế được cử hành khi ra quân hoặc đóng quân (thời xưa).

Từ điển Trần Văn Chánh

① Như 貊;
② Yên lặng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Hạc 貈 — Các âm khác là Mạch, Lạc.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xem Lạc Long Quân 貉龍君.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một giống dân thiểu số thời cổ ở phía đông bắc Trung Hoa — Các âm khác là Hạc, Lạc.

Từ điển Trung-Anh

(1) old term for northern peoples
(2) silent

Tự hình 3

Dị thể 8

貊

mò ㄇㄛˋ

U+8C8A, tổng 13 nét, bộ zhì 豸 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

một bộ lạc ở miền Bắc Trung Quốc

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Tên một nước ở phía bắc Trung Quốc thời xưa.
2. (Danh) Một bộ tộc ở phía bắc Trung Quốc thời xưa.
3. (Tính) Thanh tĩnh, thâm trầm. ◇Thi Kinh 詩經: “Mạch kì đức âm, Kì đức khắc minh” 貊其德音, 其德克明 (Đại nhã 大雅, Hoàng hĩ 皇矣) (Văn vương) Đức và lời thanh tĩnh thâm trầm, Có thể xem xét được phải trái.

Từ điển Trần Văn Chánh

Các bộ lạc ở miền Đông Bắc Trung Quốc thời xưa.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Mạch 貉 — Yên lặng.

Từ điển Trung-Anh

(1) name of a wild tribe
(2) silent

Tự hình 2

Dị thể 4

Từ ghép 1

貌

mò ㄇㄛˋ [mào ㄇㄠˋ]

U+8C8C, tổng 14 nét, bộ zhì 豸 (+7 nét)
hình thanh & hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Dáng mặt, vẻ mặt. ◎Như: “tuyết phu hoa mạo” 雪膚花貌 da như tuyết, mặt như hoa, “mạo tẩm” 貌寢 vẻ mặt xấu xí.
2. (Danh) Bề ngoài, ngoại quan. ◎Như: “mạo vi cung kính” 貌為恭敬 bề ngoài làm ra bộ cung kính, “toàn mạo” 全貌 tình huống toàn bộ của sự vật.
3. (Danh) Nghi thức cung kính, lễ mạo. ◇Luận Ngữ 論語: “Kiến tư thôi giả, tuy hiệp, tất biến. Kiến miện giả dữ cổ giả, tuy tiết, tất dĩ mạo” 見齊衰者, 雖狎, 必變. 見冕者與瞽者, 雖褻, 必以貌 (Hương đảng 鄉黨) Thấy người mặc áo tang, dù quen biết, cũng biến sắc (tỏ lòng thương xót). Thấy người đội mão lễ và người mù, dù thân gần, cũng tỏ ra cung kính.
4. (Danh) Sắc mặt, thần thái. ◇Liễu Tông Nguyên 柳宗元: “Ngôn chi mạo nhược thậm thích giả” 言之貌若甚戚者 (Bộ xà giả thuyết 捕蛇者說) Nói xong sắc mặt sắc mặt cực kì buồn thảm.
5. (Danh) Hình trạng, tư thái.
6. (Danh) Họ “Mạo”.
7. (Phó) Tỏ ra bên ngoài. ◎Như: “mạo hợp thần li” 貌合神離 ngoài mặt như thân thiết mà trong lòng giả dối.
8. Một âm là “mạc”. (Động) Vẽ (hình người hay vật). ◇Tân Đường Thư 新唐書: “Mệnh công mạc phi ư biệt điện” 命工貌妃於別殿 (Dương Quý Phi 楊貴妃) Sai thợ vẽ quý phi ở biệt điện.

Tự hình 4

Dị thể 10

貘

mò ㄇㄛˋ [mú ㄇㄨˊ]

U+8C98, tổng 17 nét, bộ zhì 豸 (+10 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trần Văn Chánh

(động) ① Con báo (beo);
② Heo vòi.

Từ điển Trung-Anh

tapir

Tự hình 2

Dị thể 3

Chữ gần giống 7

鏌

mò ㄇㄛˋ

U+93CC, tổng 18 nét, bộ jīn 金 (+10 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: mạc da 鏌鋣,镆铘)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Mạc Da” 鏌鋣, còn viết là 鏌琊, 莫邪: tên một cây kiếm quý thời cổ. ◇Chiến quốc sách 戰國策: “Kim tuy Can Tướng, Mạc Da phi đắc nhân lực tắc bất năng cát quế hĩ, kiên tiễn lợi kim bất đắc huyền cơ chi lợi tắc bất năng viễn sát hĩ” 今雖干將, 莫邪非得人力則不能割劌矣, 堅箭利金不得弦機之利則不能遠殺矣 (Tề sách ngũ) Nay tuy có Can Tướng, Mạc Da mà không có nhân lực thì cũng không cắt được gì cả; (tuy có) tên cứng và mũi nhọn mà không có thế lực của cung nỏ thì cũng không bắn được xa mà giết được người. § Can Tướng, Mạc Da là tên gọi hai thanh kiếm báu thời Xuân Thu.

Từ điển Trần Văn Chánh

【鏌田】 Mạc Da [Mòyé] Thanh gươm Mạc Da (tên một thanh gươm quý nổi tiếng thời cổ).

Từ điển Trung-Anh

sword

Tự hình 2

Dị thể 1

Chữ gần giống 7

Từ ghép 1

镆

mò ㄇㄛˋ

U+9546, tổng 15 nét, bộ jīn 金 (+10 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: mạc da 鏌鋣,镆铘)

Từ điển trích dẫn

1. § Giản thể của chữ 鏌.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 鏌

Từ điển Trung-Anh

sword

Tự hình 2

Dị thể 1

Chữ gần giống 7

Từ ghép 1

陌

mò ㄇㄛˋ

U+964C, tổng 8 nét, bộ fù 阜 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

bờ ruộng

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Con đường. ◇Vương Xương Linh 王昌齡: “Hốt kiến mạch đầu dương liễu sắc, Hối giao phu tế mịch phong hầu” 忽見陌頭楊柳色, 悔教夫婿覓封侯 (Khuê oán 閨怨) Chợt thấy sắc cây dương liễu ở đầu đường, Hối tiếc đã khuyên chồng ra đi cầu mong được phong tước hầu.
2. (Danh) § Xem “thiên mạch” 阡陌.
3. (Danh) Mượn dùng làm chữ “bách” 百. ◎Như: bảy mươi đồng tiền hay sáu mươi đồng tiền gọi là một “bách” (trăm gián). Tục đất Ngô gọi là “lục thân” 六申 tiền ăn sáu mươi, “thất thân” 七申 tiền ăn bảy mươi.

Từ điển Thiều Chửu

① Thiên mạch 阡陌 bờ ruộng, bờ ruộng về mặt phía đông phía tây gọi là mạch, về mặt phía nam phía bắc gọi là thiên.
② Con đường. Vương Xương Linh 王昌齡: Hốt kiến mạch đầu dương liễu sắc, Hối giao phu tế mịch phong hầu 忽見陌頭楊柳色，悔教夫婿覓封侯 (Khuê oán 閨怨) Chợt thấy sắc cây dương liễu ở đầu đường, Hối tiếc đã khuyên chồng ra đi cầu mong được phong tước hầu.
③ Mượn dùng làm chữ bách 百. Như bảy mươi đồng tiền hay sáu mươi đồng tiền gọi là một bách. Tục đất Ngô gọi là lục thân 六申 tiền ăn sáu mươi, thất thân 七申 tiền ăn bảy mươi.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Đường bờ ruộng: 阡陌縱橫 Bờ ruộng ngang dọc;
② Con đường, đường: 陌頭楊柳 Rặng liễu đầu đường;
③ Trăm (dùng như 百, bộ 白).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đường nhỏ — Đường bờ ruộng — Đường đi trong thành thị.

Từ điển Trung-Anh

(1) raised path
(2) street

Tự hình 2

Chữ gần giống 1

Từ ghép 10

霡

mò ㄇㄛˋ [mài ㄇㄞˋ]

U+9721, tổng 17 nét, bộ yǔ 雨 (+9 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: mạch mộc 霡霂,霢霂)

Từ điển trích dẫn

1. “Mạch mộc” 霡霂: cũng viết là 霢霂: xem “mạch” 霢.

Tự hình 1

Dị thể 1

Từ ghép 1

霢

mò ㄇㄛˋ [mài ㄇㄞˋ]

U+9722, tổng 18 nét, bộ yǔ 雨 (+10 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: mạch mộc 霡霂,霢霂)

Tự hình 2

Dị thể 2

Từ ghép 1

靺

mò ㄇㄛˋ

U+977A, tổng 14 nét, bộ gé 革 (+5 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: hạt mạt 鞨靺)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Hạt Mạt” 鞨靺: xem “hạt” 鞨.

Từ điển Thiều Chửu

① Hạt Mạt 鞨靺 tên một bộ lạc của giống Phiên, nay thuộc tỉnh Cát Lâm.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Vớ (bít tất) dài;
② 【靺鞨】mạt hạt [mòhé] a. Tên một loại đá quý; b. [Mòhé] Tên một bộ lạc thời xưa ở Trung Quốc.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xem Mạt hạt 靺鞨.

Từ điển Trung-Anh

(1) name of a tribe
(2) socks
(3) stockings

Tự hình 1

Dị thể 2

Từ ghép 1

鞨

mò ㄇㄛˋ [hé ㄏㄜˊ]

U+97A8, tổng 18 nét, bộ gé 革 (+9 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Hạt Mạt” 鞨靺 tên một tộc cổ ở Trung Quốc. Nhà Chu gọi là “Túc Thận” 肅慎, Hán Ngụy gọi là “Ấp Lâu” 挹婁, Tùy Đường gọi là “Hạt Mạt” 鞨靺.

Tự hình 1

Dị thể 6

Chữ gần giống 10

Từ ghép 1

驀

mò ㄇㄛˋ [mà ㄇㄚˋ]

U+9A40, tổng 20 nét, bộ mǎ 馬 (+10 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. bỗng nhiên
2. lên ngựa
3. siêu việt

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Lên ngựa cưỡi.
2. (Động) Siêu việt, vượt qua. ◇Vô danh thị 無名氏: “Ngã giá lí đăng tuấn lĩnh, mạch thiển cương” 我這裡登峻嶺, 驀淺崗 (Hoàng hoa dục 黃花峪, Đệ nhất chiết) Ta ở đó lên núi cao, vượt đồi thấp.
3. (Phó) Hốt nhiên. ◎Như: “mạch nhiên hốt tỉnh” 驀然忽醒 thốt nhiên tỉnh dậy.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Bỗng nhiên, đột nhiên;
② (văn) Lên ngựa;
③ (văn) Siêu việt.

Từ điển Trung-Anh

(1) leap on or over
(2) suddenly

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 3

Từ ghép 3

默

mò ㄇㄛˋ

U+9ED8, tổng 16 nét, bộ hēi 黑 (+4 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

lặng yên

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Giữ lặng yên, không nói không cười. ◇Sử Kí 史記: “Hán Vương mặc nhiên lương cửu, viết: Bất như dã” 漢王默然良久, 曰: 不如也 (Hoài Âm Hầu liệt truyện 淮陰侯列傳) Hán Vương lặng im một lúc, đáp: Ta không bằng (Hạng Vương 項王).
2. (Phó) Lặng yên. ◎Như: “mặc tọa” 默坐 ngồi im.
3. (Phó) Ngầm, thầm. ◎Như: “mặc khế” 默契 thỏa thuậm ngầm, “mặc đảo” 默禱 khấn thầm.
4. (Phó) Thuộc lòng. ◎Như: “mặc tụng” 默誦 đọc tụng theo trí nhớ, “mặc tả” 默寫 viết thuộc lòng, viết chính tả.
5. (Danh) Họ “Mặc”.

Từ điển Thiều Chửu

① Lặng yên, không nói không cười gọi là mặc. Như mặc toạ 默坐 ngồi im.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Im lặng, lặng yên: 默不作聲 Im lặng không lên tiếng; 默坐 Ngồi im; 他是一個沈默多思 慮的孩子 Nó là một chú bé lặng lẽ (trầm mặc) ưa nghĩ ngợi;
② Viết ra theo trí nhớ, thầm: 默寫 Viết chính tả.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Yên lặng — không nói gì.

Từ điển Trung-Anh

(1) silent
(2) to write from memory

Tự hình 3

Dị thể 6

Từ ghép 81

黙

mò ㄇㄛˋ

U+9ED9, tổng 15 nét, bộ huǒ 火 (+11 nét), hēi 黑 (+4 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển Trung-Anh

Japanese variant of 默

Tự hình 1

Dị thể 1