Tra từ: 緣 - Từ điển Hán Nôm

Có 2 kết quả:

yuán ㄩㄢˊ • yuàn ㄩㄢˋ

Âm Pinyin: yuán ㄩㄢˊ, yuàn ㄩㄢˋ
Tổng nét: 15
Bộ: mì 糸 (+9 nét)
Lục thư: hình thanh
Hình thái: ⿰糹彖
Nét bút: フフ丶丶丶丶フフ一ノフノノノ丶
Thương Hiệt: VFVNO (女火女弓人)
Unicode: U+7DE3
Độ thông dụng trong Hán ngữ cổ: rất cao
Độ thông dụng trong tiếng Trung hiện đại: rất cao

Âm đọc khác

Âm Hán Việt: duyên
Âm Nôm: duyên
Âm Nhật (onyomi): エン (en)
Âm Nhật (kunyomi): ふち (fuchi), へり (heri), よる (yoru)
Âm Hàn: 연
Âm Quảng Đông: jyun4

Tự hình 4

Dị thể 2

縁缘

Chữ gần giống 1

1/2

phồn thể

Từ điển phổ thông

1. duyên
2. noi theo

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Đường viền áo quần. ◇Hậu Hán Thư 後漢書: “Thường y đại luyện, quần bất gia duyên” 常衣大練, 裙不加緣 (Minh Đức Mã hoàng hậu kỉ 明德馬皇后紀) Áo thường lụa thô, quần không thêm viền.
2. (Danh) Rìa, cạnh. ◇Lí Thương Ẩn 李商隱: “Bình duyên điệp lưu phấn” 屏緣蝶留粉 (Tặng Tử Trực 贈子直) Bên cạnh bình phong, bướm để phấn lại.
3. (Danh) Cơ hội. ◇Sử Kí 史記: “Cầu sự vi tiểu lại, vị hữu nhân duyên dã” 求事為小吏, 未有因緣也 (Điền Thúc truyện 田叔傳) Mong làm được chức lại nhỏ, (nhưng) chưa có cơ hội vậy.
4. (Danh) Nhà Phật cho rằng vì “nhân” mà được “quả” là “duyên”. § Thuật ngữ Phật giáo: “Nhân duyên” 因緣 chỉ lí do chính và các điều kiện phụ giúp thêm trong luật Nhân quả (nhân, tiếng Phạn "hetu"; duyên, tiếng Phạn "prātyaya"). ◇Pháp Hoa Kinh 法華經: “Đãn dĩ nhân duyên hữu” 但以因緣有 (An lạc hạnh phẩm đệ thập tứ 安樂行品第十四) Chỉ do nhân duyên mà có.
5. (Danh) Lí do, nguyên cớ. ◎Như: “duyên cố” 緣故 duyên cớ, “vô duyên vô cố” 無緣無故 không có nguyên do. ◇Thủy hử truyện 水滸傳: “Giáo đầu duyên hà bị điếu tại giá lí?” 教頭緣何被弔在這裏? (Đệ thập nhất hồi) Cớ sao giáo đầu lại bị trói (treo ngược) ở đây?
6. (Động) Leo. ◎Như: “duyên mộc cầu ngư” 緣木求魚 leo cây tìm cá.
7. (Động) Quấn quanh. ◇Tào Thực 曹植: “Lục la duyên ngọc thụ” 綠蘿緣玉樹 (Khổ tư hành 苦思行) Lục la quấn quanh cây ngọc.
8. (Động) Men theo. ◇Đào Uyên Minh 陶淵明: “Duyên khê hành, vong lộ chi viễn cận” 緣溪行, 忘路之遠近 (Đào hoa nguyên kí 桃花源記) Men theo dòng khe mà đi, quên mất đường xa gần.
9. (Động) Nhờ. ◎Như: “di duyên” 夤緣 nương cậy, cầu thân với nhà quyền quý. ◇Tuân Tử 荀子: “Trưng tri, tắc duyên nhĩ nhi tri thanh khả dã, duyên mục nhi tri hình khả dã” 徵知, 則緣耳而知聲可也, 緣目而知形可也 (Chánh danh 正名) Muốn biết, nhờ tai mà biết tiếng được vậy, nhờ mắt mà biết hình được vậy.
10. (Giới) Do, vì. ◇Đỗ Phủ 杜甫: “Hoa kính bất tằng duyên khách tảo, Bồng môn kim thủy vị quân khai” 花徑不曾緣客掃, 蓬門今始為君開 (Khách chí 客至) Đường hoa, chưa từng vì khách quét, Cửa cỏ bồng, nay mới mở cho bạn (vào).

Từ điển Trần Văn Chánh

① Duyên cớ, nguyên do: 緣故 Duyên cớ, lí do; 無緣無故 Không duyên cớ;
② Duyên phận, nhân duyên: 姻緣 Nhân duyên; 有緣 Có duyên phận;
③ Men theo: 緣溪而行 Men theo con suối mà đi;
④ (văn) Leo: 緣木求魚 Leo cây tìm cá;
⑤ (văn) Đường viền áo;
⑥ Rìa, cạnh: 邊緣 Bên rìa;
⑦ Xem 夤緣[yínyuán] (bộ 夕);
⑧ (văn) Nhờ: 緣耳而知聲可也 Nhờ tai mà có thể biết được tiếng (Tuân tử);
⑨ (văn) Do, vì: 花徑不曾緣客掃 Lối hoa chẳng từng quét vì có khách (Đỗ Phủ: Khách chí). 【緣底】duyên để [yuándê] (văn) Vì sao, tại sao (để hỏi về nguyên do): 緣底名愚谷？ Vì sao gọi là hang Ngu? (Vương Hữu Thừa tập: Ngu công cốc); 【緣底事】duyên để sự [yuándê shì] (văn) Như 緣底【緣何】 duyên hà [yuánhé] (văn) Vì sao, tại sao: 比日上能稱漢將，緣何今日自來降？ Mới ngày gần đây còn xưng là tướng nhà Hán, vì sao hôm nay tự đến đầu hàng? (Đôn Hoàng biến văn tập: Lí Lăng biến văn) (上=尚);【緣何事】duyên hà sự [yuánhéshì] (văn) Như 緣何.

Từ điển Trung-Anh

(1) cause
(2) reason
(3) karma
(4) fate
(5) predestined affinity
(6) margin
(7) hem
(8) edge
(9) along

Từ ghép 54

biān yuán 邊緣 • biān yuán dì qū 邊緣地區 • biān yuán huà 邊緣化 • biān yuán rén 邊緣人 • biān yuán xì tǒng 邊緣系統 • biān yuán xìng rén gé zhàng ài 邊緣性人格障礙 • dì yuán 地緣 • dì yuán zhàn lüè 地緣戰略 • dì yuán zhèng zhì 地緣政治 • dì yuán zhèng zhì xué 地緣政治學 • guǎng jié liáng yuán 廣結良緣 • hòu yuán 後緣 • huà yuán 化緣 • jī yuán 機緣 • jié yuán 結緣 • jué yuán 絕緣 • jué yuán tǐ 絕緣體 • liáng yuán 良緣 • lù shuǐ yīn yuán 露水姻緣 • lù yuán 路緣 • lún yuán 輪緣 • mù yuán 募緣 • niè yuán 孽緣 • qián shì yīn yuán 前世姻緣 • qián yuán wèi liǎo 前緣未了 • qīn yuán 親緣 • qīn yuán guān xì 親緣關係 • qíng yuán 情緣 • rén yuán 人緣 • shàn yuán 善緣 • shǒu zhū dài tù , yuán mù qiú yú 守株待兔，緣木求魚 • shǒu zhū yuán mù 守株緣木 • sù yuán 宿緣 • tóu yuán 投緣 • tū yuán 凸緣 • wú yuán 無緣 • wú yuán wú gù 無緣無故 • xuè yuán 血緣 • xuè yuán guān xì 血緣關係 • yīn yuán 因緣 • yīn yuán 姻緣 • yín yuán 夤緣 • yín yuán pān fù 夤緣攀附 • yǒu yuán 有緣 • yǒu yuán wú fèn 有緣無分 • yuán fèn 緣分 • yuán gù 緣故 • yuán hé 緣何 • yuán mù qiú yú 緣木求魚 • yuán qǐ 緣起 • yuán shì 緣飾 • yuán yóu 緣由 • yuán yú 緣於 • yuǎn yuán 遠緣

yuàn ㄩㄢˋ

Từ điển trích dẫn