Tra từ: ěr - Từ điển Hán Nôm

刵

ěr ㄦˇ [èr ㄦˋ]

U+5235, tổng 8 nét, bộ dāo 刀 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Cắt tai (một loại hình phạt thời xưa).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái tai, xẻo tai. Một hình phạt thời xưa.

Tự hình 1

Dị thể 1

U+5C12, tổng 5 nét, bộ xiǎo 小 (+2 nét)
phồn thể

Từ điển trích dẫn

1. Nguyên là chữ “nhĩ” 爾.

Từ điển Thiều Chửu

① Nguyên là chữ nhĩ 爾.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 爾 (bộ 爻).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mày. Nhân xưng đại danh tự ngôi thứ hai, dùng ý không kính trọng — Tất nhiên. Dĩ nhiên.

Từ điển Trung-Anh

variant of 爾|尔[er3]

Tự hình 3

Dị thể 3

尔爾𡭗

Không hiện chữ?

尓

ěr ㄦˇ

U+5C13, tổng 5 nét, bộ xiǎo 小 (+2 nét)
phồn & giản thể

Từ điển Trung-Anh

variant of 爾|尔[er3]

Tự hình 1

Dị thể 1

U+5C14, tổng 5 nét, bộ xiǎo 小 (+2 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. Như chữ “nhĩ” 爾.
2. Giản thể của chữ 爾.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 爾

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Mày, ngươi: 爾等 Bọn mày. 【爾汝】 nhĩ nhữ [ârrư] (văn) a. Biểu thị sự thân ái: 禰衡與孔融爲爾汝交 Nễ Hành và Khổng Dung chơi thân với nhau (Văn sĩ truyện); b. Biểu thị ý khinh thường: 人能充無受爾汝之實，無所往而不爲義也 Nếu người ta không chịu bị khinh thường, thì không đi đâu mà không làm điều nghĩa (Mạnh tử);
② Ấy, đó, cái đó, điều đó: 爾時 Hồi (lúc, khi) ấy; 爾處 Chỗ ấy, nơi ấy; 夫子何善爾也？ Phu tử vì sao khen ngợi việc đó? (Lễ kí). 【爾後】nhĩ hậu [ârhòu] (văn) Từ nay về sau, về sau, sau đó;
③ Thế, như thế: 不過爾爾 Chỉ thế mà thôi; 雖爾衰落，嫣然有態 Tuy khô héo như thế, vẫn giữ được nét rực rỡ (Vương Thế Trinh: Thi bình); 君爾妾亦然 Chàng như thế mà thiếp cũng như thế (Ngọc đài tân vịnh);
④ Trợ từ cuối câu biểu thị ý khẳng định: 定楚國，如反手爾 Dẹp yên nước Sở, như trở bàn tay vậy (Tuân tử);
⑤ Trợ từ cuối câu biểu thị ý nghi vấn hoặc phản vấn: 何疾爾？ Bệnh gì thế? (Công Dương truyện);
⑥ Vâng, ừ, phải (dùng độc lập trong câu, biểu thị sự đồng ý);
⑦ Làm ngữ vĩ cho hình dung từ hoặc phó từ (tương đương như 然, nghĩa
⑦, bộ 火): 子路率爾而對 Tử Lộ bộp chộp trả lời (Luận ngữ).

Từ điển Trung-Anh

(1) thus
(2) so
(3) like that
(4) you
(5) thou

Từ điển Trung-Anh

variant of 爾|尔[er3]

Tự hình 2

Dị thể 7

尒尓爾𠇍𠑂𢀪𣙡

Không hiện chữ?

Từ ghép 806

洱

ěr ㄦˇ

U+6D31, tổng 9 nét, bộ shǔi 水 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

sông Nhị

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Sông “Nhị” ở Vân Nam.
2. (Danh) “Nhị Hải” 洱海 tên hồ ở Vân Nam, do sông “Nhị” 洱 đổ lại mà thành. § Hồ hình như cái tai lớn của Phật nên gọi tên như thế.

Từ điển Thiều Chửu

① Sông Nhị.

Từ điển Trần Văn Chánh

Sông Nhĩ. 【洱海】Nhĩ hải [Ârhăi] Tên hồ ở tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên sông, tức Nhị hà ở bắc phần Việt Nam, chảng ngang thành phố Hà nội.

Từ điển Trung-Anh

see 洱海[Er3 hai3]

Tự hình 3

Từ ghép 11

爾

ěr ㄦˇ [nǐ ㄋㄧˇ]

U+723E, tổng 14 nét, bộ yáo 爻 (+10 nét)
phồn thể, tượng hình

Từ điển trích dẫn

1. (Đại) Nhân xưng đại danh từ ngôi thứ hai: mày, anh, ngươi, mi. § Tương đương với “nhữ” 汝, “nhĩ” 你. ◎Như: “nhĩ ngu ngã trá” 爾虞我詐 ngươi lừa đảo ta bịp bợm (tráo trở với nhau để thủ lợi).
2. (Đại) Ấy, đó, cái đó. ◇Lễ Kí 禮記: “Phu tử hà thiện nhĩ dã?” 夫子何善爾也 (Đàn cung thượng 檀弓上) Phu tử vì sao khen ngợi việc ấy?
3. (Đại) Thế, như thế. ◎Như: “liêu phục nhĩ nhĩ” 聊復爾爾 hãy lại như thế như thế. ◇Tương Sĩ Thuyên 蔣士銓: “Hà khổ nãi nhĩ” 何苦乃爾 (Minh ki dạ khóa đồ kí 鳴機夜課圖記) Sao mà khổ như thế.
4. (Tính) Từ chỉ định: này, đó, ấy. ◇Lưu Nghĩa Khánh 劉義慶: “Nhĩ dạ phong điềm nguyệt lãng” 爾夜風恬月朗 (Thế thuyết tân ngữ 世說新語, Thưởng dự 賞譽) Đêm đó gió êm trăng sáng.
5. (Phó) Như thế, như vậy. ◎Như: “bất quá nhĩ nhĩ” 不過爾爾 chẳng qua như thế, đại khái như vậy thôi. ◇Cao Bá Quát 高伯适: “Phàm sự đại đô nhĩ” 凡事大都爾 (Quá Dục Thúy sơn 過浴翠山) Mọi việc thường đều như vậy.
6. (Trợ) Đặt cuối câu, biểu thị khẳng định. § Cũng như “hĩ” 矣. ◇Công Dương truyện 公羊傳: “Tận thử bất thắng, tương khứ nhi quy nhĩ” 盡此不勝, 將去而歸爾 (Tuyên Công thập ngũ niên 宣公十五年) Hết lần này mà không thắng, thì đi về thôi.
7. (Trợ) Biểu thị nghi vấn. § Cũng như “hồ” 乎. ◇Công Dương truyện 公羊傳: “Hà tật nhĩ?” (Ẩn Công 隱公) Bệnh gì thế?
8. (Trợ) Tiếng đệm. ◇Luận Ngữ 論語: “Tử chi Vũ Thành, văn huyền ca chi thanh, phu tử hoản nhĩ nhi tiếu” 子之武城, 聞弦歌之聲, 夫子莞爾而笑 (Dương hóa 陽貨) Khổng Tử tới Vũ Thành, nghe tiếng đàn hát, ông mỉm cười.
9. (Động) Gần, đến gần.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Mày, ngươi: 爾等 Bọn mày. 【爾汝】 nhĩ nhữ [ârrư] (văn) a. Biểu thị sự thân ái: 禰衡與孔融爲爾汝交 Nễ Hành và Khổng Dung chơi thân với nhau (Văn sĩ truyện); b. Biểu thị ý khinh thường: 人能充無受爾汝之實，無所往而不爲義也 Nếu người ta không chịu bị khinh thường, thì không đi đâu mà không làm điều nghĩa (Mạnh tử);
② Ấy, đó, cái đó, điều đó: 爾時 Hồi (lúc, khi) ấy; 爾處 Chỗ ấy, nơi ấy; 夫子何善爾也？ Phu tử vì sao khen ngợi việc đó? (Lễ kí). 【爾後】nhĩ hậu [ârhòu] (văn) Từ nay về sau, về sau, sau đó;
③ Thế, như thế: 不過爾爾 Chỉ thế mà thôi; 雖爾衰落，嫣然有態 Tuy khô héo như thế, vẫn giữ được nét rực rỡ (Vương Thế Trinh: Thi bình); 君爾妾亦然 Chàng như thế mà thiếp cũng như thế (Ngọc đài tân vịnh);
④ Trợ từ cuối câu biểu thị ý khẳng định: 定楚國，如反手爾 Dẹp yên nước Sở, như trở bàn tay vậy (Tuân tử);
⑤ Trợ từ cuối câu biểu thị ý nghi vấn hoặc phản vấn: 何疾爾？ Bệnh gì thế? (Công Dương truyện);
⑥ Vâng, ừ, phải (dùng độc lập trong câu, biểu thị sự đồng ý);
⑦ Làm ngữ vĩ cho hình dung từ hoặc phó từ (tương đương như 然, nghĩa
⑦, bộ 火): 子路率爾而對 Tử Lộ bộp chộp trả lời (Luận ngữ).

Từ điển Trung-Anh

(1) thus
(2) so
(3) like that
(4) you
(5) thou

Tự hình 5

Dị thể 11

尒尓尔濔薾邇𠇍𠑂𡭗𣙡𤕨

Không hiện chữ?

Từ ghép 807

珥

ěr ㄦˇ

U+73E5, tổng 10 nét, bộ yù 玉 (+6 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

cái khuyên tai

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Vòng đeo tai, hoa tai.
2. (Động) Cắm, giắt (trên mũ, ở kẽ tai). ◎Như: các quan hầu vua nhà Hán bên mũ đều cắm đuôi con điêu để làm đồ trang sức gọi là “điêu nhị” 貂珥. Các quan ngự sử thường giắt bút vào mái tai để tiện ghi chép gọi là “nhị bút” 珥筆.
3. (Động) Nhả. ◇Hoài Nam Tử 淮南子: “Kình ngư tử nhi tuệ tinh xuất, tàm nhị ti nhi thương huyền tuyệt” 鯨魚死而彗星出, 蠶珥絲而商絃絕 (Thiên văn 天文) Cá kình chết mà sao chổi hiện, tằm nhả tơ mà dây đàn đứt.
4. (Động) Cắt tai thú để trình báo kết quả săn bắn (ngày xưa).

Từ điển Thiều Chửu

① Vòng đeo tai.
② Cắm cái gì ở trên mũ ở kẽ tai cũng gọi là nhị, như các quan hầu vua nhà Hán bên mũ đều cắm đuôi con điêu để làm đồ trang sức gọi là điêu nhị 貂珥. Các quan ngự sử thường giắt bút vào mái tai để tiện ghi chép gọi là nhị bút 珥筆, v.v.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Hoa tai;
② Dắt lỗ tai: 珥筆 Dắt bút lỗ tai (để tiện ghi chép).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đồ nữ trang đeo tay của phụ nữ. Bông tai.

Từ điển Trung-Anh

pearl or jade earring

Tự hình 2

Dị thể 1

Từ ghép 2

U+8033, tổng 6 nét, bộ ěr 耳 (+0 nét)
phồn & giản thể, tượng hình

Từ điển phổ thông

1. cái tai
2. cái quai cầm
3. vậy, thôi (tiếng dứt câu)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Tai (dùng để nghe).
2. (Danh) Phàm cái gì có quai có vấu ở hai bên như hai tai người đều gọi là “nhĩ”. ◎Như: “đỉnh nhĩ” 鼎耳 cái quai vạc, “nhĩ môn” 耳門 cửa nách. ◇Thủy hử truyện 水滸傳: “Lưỡng biên đô thị nhĩ phòng” 兩邊都是耳房 (Đệ thập nhất hồi) Hai bên đều có phòng xép.
3. (Tính) Hàng chắt của chắt mình là “nhĩ tôn” 耳孫 tức là cháu xa tám đời.
4. (Động) Nghe. ◎Như: “cửu nhĩ đại danh” 久耳大名 nghe tiếng cả đã lâu, “nhĩ thực” 耳食 nghe lỏm.
5. (Trợ) Dùng ở cuối câu: thôi vậy, vậy, mà thôi. ◇Tô Mạn Thù 蘇曼殊: “Đãn tri kì vi tể quan nhĩ” 但知其為宰官耳 (Đoạn hồng linh nhạn kí 斷鴻零雁記) Chỉ biết rằng ông ấy là một vị tể quan mà thôi.

Từ điển Thiều Chửu

① Tai, dùng để nghe.
② Nghe, như cửu nhĩ đại danh 久耳大名 nghe tiếng cả đã lâu, nhĩ thực 耳食 nghe lỏm.
③ Hàng chắt của chắt mình là nhĩ tôn 耳孫 tức là cháu xa tám đời.
④ Phàm cái gì có quai có vấu ở hai bên như hai tai người đều gọi là nhĩ, như đỉnh nhĩ 鼎耳 cái quai vạc.
⑤ Nhĩ môn 耳門 cửa nách.
⑥ Thôi vậy, vậy. Tiếng nói dứt lời.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Tai: 耳聾 Điếc tai;
② Vật có hình dáng như tai, quai: 木耳 Mộc nhĩ, nấm mèo; 鼎耳 Cái quai vạc;
③ Ở hai bên, ở bên cạnh: 耳門 Cửa ở bên, cửa nách;
④ (văn) Mà thôi (trợ từ cuối câu, biểu thị sự hạn chỉ): 距此不過五里耳 Cách đây chỉ năm dặm thôi; 獨其言在耳 Chỉ có văn chương của ông là còn lại mà thôi (Sử kí); 是直聖人之糟粕耳 Đó chỉ là cặn bã của thánh nhân mà thôi (Hoài Nam tử). 【耳矣】nhĩ hĩ [âryê] (văn) Mà thôi (trợ từ liên dụng ở cuối câu, biểu thị sự hạn chỉ với ý nhấn mạnh): 我固有之也，弗思耳矣 Ta vốn có cái đó, chỉ tại không nghĩ về nó mà thôi (Mạnh tử);【耳哉】 nhĩ tai [ârzai] (văn) Thôi ư? (trợ từ liên dụng, biểu thị sự phản vấn với ý nhấn mạnh): 故先王明之，豈特玄之耳哉！ Cho nên các đấng tiên vương phải làm cho lệnh lạc được rõ ràng, há có thể chỉ công khai thôi ư! (Tuân tử);
⑤ (văn) Trợ từ, biểu thị sự xác định: 士方其危苦之時，易德耳 Kẻ sĩ đương lúc nguy khổ thì thường đổi đức (Sử kí); 且壯士不死即已，死即舉大名耳 Vả lại kẻ tráng sĩ không chết thì thôi, đã chết thì phải lưu lại tiếng tốt (Sử kí);
⑥ (văn) Trợ từ cuối câu, biểu thị ý cầu khiến: 誠冀諸君肯哀憐之耳！ Khẩn thiết mong các vị chịu thương cho tôi! (Hậu Hán thư);
⑦ (văn) Trợ từ cuối câu biểu thị sự phản vấn hoặc suy đoán: 舟人皆側立曰：此本無山，恐水怪耳 Những người trên thuyền đều đứng bên nói: Chỗ này vốn không có núi, coi chừng là loài thuỷ quái (Lí Triều Uy: Liễu Nghị truyện);
⑧ (văn) Trợ từ cuối câu, biểu thị sự đình đốn để nêu ra ở đoạn sau: 楚王大怒曰：寡人雖不德耳，奈何以朱公子故而施惠乎？ Vua Sở cả giận nói: Quả nhân tuy thiếu đức độ, sao có thể vì cớ nó là con của Đào Chu Công mà ra ân cho nó! (Sử kí);
⑨ (văn) Nghe: 久耳大名 Nghe tiếng tăm đã lâu;
⑩ [Âr] (Họ) Nhĩ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái tai ( cơ quan để nghe ) — Phần phụ vào hai bên của vật, giống như hai cái tai. Td: Đỉnh nhĩ ( cái tai đỉnh, chỗ để cầm mà nhấc cát đỉnh lên ) —Trợ ngữ từ cuối câu, không có nghĩa gì — Tên một bộ chữ Trung Hoa, tức bộ Nhĩ.

Từ điển Trung-Anh

(1) ear
(2) handle (archaeology)
(3) and that is all (classical Chinese)

Tự hình 5

Từ ghép 277

薾

ěr ㄦˇ

U+85BE, tổng 17 nét, bộ cǎo 艸 (+14 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. hoa cỏ rậm rạp tốt tươi
2. yếu ớt

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Hoa rậm rạp tốt tươi;
② Yếu ớt.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vẻ tươi tốt đẹp đẽ của cỏ cây.

Từ điển Trung-Anh

luxuriant growth of flower

Tự hình 2

Dị thể 1

U+8FE9, tổng 8 nét, bộ chuò 辵 (+5 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. gần, sát
2. tới gần

Từ điển trích dẫn

1. Tục dùng như chữ “nhĩ” 邇.
2. Giản thể của chữ 邇.

Từ điển Thiều Chửu

① Tục dùng như chữ nhĩ 邇.

Từ điển Trần Văn Chánh

Xem 邇.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Gần: 密迩 Gần sát; 遐迩馳名 Nổi tiếng gần xa; 迩來 Gần đây;
② (văn) Tới gần.

Từ điển Trung-Anh

(1) recently
(2) near
(3) close

Tự hình 2

Dị thể 3

邇𨑸𨒛

Không hiện chữ?

Từ ghép 8

邇

ěr ㄦˇ

U+9087, tổng 17 nét, bộ chuò 辵 (+14 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. gần, sát
2. tới gần

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Gần. ◎Như: “mật nhĩ” 密邇 gần sát, “hà nhĩ” 遐邇 xa gần. ◇Luận Ngữ 論語: “Thi khả dĩ hưng, khả dĩ quan, khả dĩ quần, khả dĩ oán. Nhĩ chi sự phụ, viễn chi sự quân, đa thức ư điểu thú thảo mộc chi danh” 詩可以興, 可以觀, 可以群, 可以怨. 邇之事父, 遠之事君, 多識於鳥獸草木之名 (Dương Hóa 陽貨) Xem Thi có thể phấn khởi được ý chí, xem xét được việc hay dở, hòa hợp được với mọi người, bày tỏ được nỗi sầu oán. Gần thì học việc thờ cha, xa thì học việc thờ vua, lại biết được nhiều tên chim muông cỏ cây.
2. (Động) Tới gần.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Gần: 密迩 Gần sát; 遐迩馳名 Nổi tiếng gần xa; 迩來 Gần đây;
② (văn) Tới gần.

Từ điển Trung-Anh

(1) recently
(2) near
(3) close

Tự hình 2

Dị thể 4

爾迩𨑸𨒛

Không hiện chữ?

Từ ghép 8

鉺

ěr ㄦˇ

U+927A, tổng 14 nét, bộ jīn 金 (+6 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

nguyên tố eribi, Er

Từ điển Trần Văn Chánh

Eribi (Erbium, kí hiệu Er).

Từ điển Trung-Anh

erbium (chemistry)

Tự hình 2

Dị thể 2

鏗铒

Không hiện chữ?

铒

ěr ㄦˇ

U+94D2, tổng 11 nét, bộ jīn 金 (+6 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

nguyên tố eribi, Er

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 鉺

Từ điển Trần Văn Chánh

Eribi (Erbium, kí hiệu Er).

Từ điển Trung-Anh

erbium (chemistry)

Tự hình 2

Dị thể 1

U+990C, tổng 14 nét, bộ shí 食 (+6 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. bánh bột
2. mồi câu cá

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Bánh, bánh bột.
2. (Danh) Phiếm chỉ thức ăn hoặc thuốc thang. ◎Như: “quả nhị” 果餌 bánh trái cây, “dược nhị” 藥餌 thuốc. ◇Liễu Tông Nguyên 柳宗元: “Nhiên đắc nhi tịch chi dĩ vi nhị, khả dĩ dĩ đại phong, luyên uyển, lũ, lệ” 然得而腊之以為餌, 可以已大風, 攣踠, 瘺, 癘 (Bộ xà giả thuyết 捕蛇者說) Nhưng bắt được (rắn này) đem phơi khô làm thuốc, thì trị được các chứng phong nặng, chân tay co quắp, cổ sưng, ghẻ độc.
3. (Danh) Mồi câu cá, mồi. ◎Như: “ngư nhị” 魚餌 mồi câu cá.
4. (Danh) Gân lớn của loài vật. ◇Lễ Kí 禮記: “Khứ kì nhị” 去其餌 (Nội tắc 內則) Trừ bỏ gân của nó.
5. (Động) Nhử, dụ. ◎Như: “nhị địch” 餌敵 nhử quân địch, “nhị dụ” 餌誘 dùng lợi nhử dụ.
6. (Động) Nuốt, ăn. ◎Như: “nhị dược” 餌藥 uống thuốc.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Bánh bột, bánh ngọt;
② Mồi (câu cá);
③ (văn) Móc mồi, thả mồi. (Ngr) Nhử: 餌敵 Nhử quân địch;
④ (văn) Ăn;
⑤ (văn) Thức ăn;
⑥ (văn) Gân lớn của giống súc sinh.

Từ điển Trung-Anh

(1) pastry
(2) food
(3) to swallow
(4) to lure
(5) bait
(6) lure

Tự hình 2

Dị thể 6

㢽饵𧊗𩚪𩛣𩱓

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 10

飾䬶䬢𪂾𩝟𩚔餖餏餂蝕

Không hiện chữ?

Từ ghép 10

饵

ěr ㄦˇ

U+9975, tổng 9 nét, bộ shí 食 (+6 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. bánh bột
2. mồi câu cá

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ 餌.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Bánh bột, bánh ngọt;
② Mồi (câu cá);
③ (văn) Móc mồi, thả mồi. (Ngr) Nhử: 餌敵 Nhử quân địch;
④ (văn) Ăn;
⑤ (văn) Thức ăn;
⑥ (văn) Gân lớn của giống súc sinh.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 餌

Từ điển Trung-Anh

(1) pastry
(2) food
(3) to swallow
(4) to lure
(5) bait
(6) lure

Tự hình 2