Hướng dẫn sử dụng font chữ Hán Nôm
Nếu thiết bị của bạn không hiển thị được toàn bộ hoặc một số chữ Hán Nôm, xin hãy đọc thông tin trong trang này để khắc phục.
Bảng dưới đây gồm một số chữ Hán Nôm thuộc các khối ký tự khác nhau, cột Hình mẫu là ảnh để tham chiếu, cột Máy bạn là những chữ tương ứng được thể hiện bằng trình duyệt trên thiết bị của bạn. Nếu thiết bị của bạn thiếu font hỗ trợ khối ký tự nào thì các chữ Hán Nôm của mục đó sẽ không hiển thị, hoặc được thể hiện bằng ô vuông.
Khối ký tự | Hình mẫu | Máy bạn |
Chuẩn: phồn thể | 義禮選 |
|
Chuẩn: giản thể | 义礼选 |
|
Mở rộng A | 㡛㬐䵍 |
|
Mở rộng B | 𣚣䶅𦞕 |
|
Mở rộng C | 𪢨𪪖𫜴 |
|
Mở rộng D | 𫝀𫞂𫠝 |
|
Mở rộng E | 𫠫𬚚𬺡 |
Theo chuẩn Unicode hiện hành, chữ Hán Nôm sử dụng gần 98.000 ký tự với các khối (block) chính sau:
- Khối ký tự chuẩn (CJK Unified Ideographs): Gồm 20.950 mã tương ứng các chữ Hán cơ bản và thông dụng - cả chữ phồn thể và giản thể, được công bố năm 2000.
- Khối mở rộng A (CJK Unified Ideographs Extension A): Gồm 6.582 chữ bổ sung và công bố năm 2000.
- Khối mở rộng B (CJK Unified Ideographs Extension B): Gồm 42.711 chữ ít gặp được bổ sung và công bố năm 2001.
- Khối mở rộng C (CJK Unified Ideographs Extension C): Gồm 4.149 chữ ít gặp được bổ sung và công bố năm 2009.
- Khối mở rộng D (CJK Unified Ideographs Extension D): Gồm 222 chữ ít gặp được bổ sung và công bố năm 2010.
- Khối mở rộng E (CJK Unified Ideographs Extension E): Gồm 5.762 chữ ít gặp được bổ sung và công bố năm 2015.
- Khối mở rộng F (CJK Unified Ideographs Extension F): Gồm 7.473 chữ ít gặp được bổ sung và công bố năm 2017.
- Khối mở rộng G (CJK Unified Ideographs Extension G): Gồm 4.944 chữ ít gặp được bổ sung và công bố năm 2020.
- Khối mở rộng H (CJK Unified Ideographs Extension H): Gồm 4.192 chữ ít gặp được bổ sung và công bố năm 2022.
- Khối mở rộng I (CJK Unified Ideographs Extension I): Gồm 622 chữ ít gặp được bổ sung và công bố năm 2023.
Để hiển thị được chữ Hán Nôm trên thiết bị của mình, bạn cần cài đặt font có hỗ trợ các khối ký tự tương ứng được sử dụng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hầu hết các font tiếng Trung hiện nay không hỗ trợ tất cả các khối chữ Hán Nôm kể trên, hoặc một số font lại chỉ hỗ trợ phần chữ giản thể hay phồn thể trong các khối. Khi một ký tự thuộc khối chữ Hán Nôm không có font hỗ trợ, thiết bị sẽ không hiển thị hoặc hiển thị hình ô vuông.
Các chữ Hán Nôm sử dụng trong thực tế đa phần đều thuộc Khối ký tự chuẩn, chỉ một số ít thuộc Khối mở rộng A và B. Phần lớn Khối mở rộng B-I là các chữ dị thể của các ký tự chuẩn và ít gặp trong thực tế, mà chỉ gặp trong các văn tự cổ hoặc một số hệ phương ngữ của chữ Hán. Đây là lý do khi sử dụng từ điển này, đa số các thiết bị hiện nay không hiển thị được các chữ dị thể. Tuy nhiên, hầu như chỉ các nhà nghiên cứu văn tự cổ mới quan tâm tới các chữ dị thể, nên nếu bạn không thuộc đối tượng này thì cũng có thể bỏ qua.
Do giới hạn về kỹ thuật, một tệp font chữ chỉ định nghĩa được tối đã 65.535 ký tự, nên các font chữ hỗ trợ nhiều chữ được chia làm nhiều file.
Dưới đây là một số font chữ Hán Nôm bạn có thể tải về và cài đặt để sử dụng.
DFKai-SB
- Nguồn gốc: Microsoft cung cấp kèm một số phiên bản Windows
- Hỗ trợ: Khối chuẩn, Khối mở rộng A
- Tải về
PMingLiU-ExtB
- Nguồn gốc: Microsoft cung cấp kèm một số phiên bản Windows
- Hỗ trợ: Khối chuẩn, Khối mở rộng A, B
- Tải về
HanaMinA + HanaMinB
- Nguồn gốc: Một dự án mã nguồn mở của Nhật Bản
- Hỗ trợ: Khối chuẩn, Khối mở rộng A-F
- Tải về
Jigmo
- Nguồn gốc: Một dự án mã nguồn mở tại https://kamichikoichi.github.io/jigmo/
- Hỗ trợ: Khối chuẩn, Khối mở rộng A-I
- Tải về