Có 7 kết quả:

倅 tốt卆 tốt卒 tốt崒 tốt崪 tốt捽 tốt窣 tốt

1/7

tốt [thối, toái]

U+5005, tổng 10 nét, bộ nhân 人 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Phó.
2. (Danh) Chức quan giúp việc cho quan chính. ◎Như: “huyện thối” 縣倅 chức phó huyện.
3. Một âm là “tốt”. (Danh) Phép nhà Chu trăm người lính gọi là “tốt” 倅.

Từ điển Thiều Chửu

① Chức phó, chức phó giúp việc quan chính gọi là thừa thối 丞倅.
② Một âm là tốt. Phép nhà Chu trăm người lính gọi là tốt.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Binh lính (như 卒, bộ 十).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Tốt 卒 — Các âm khác là Thối, Toái.

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 13

tốt [thốt]

U+5346, tổng 4 nét, bộ thập 十 (+2 nét)
phồn thể

Từ điển phổ thông

cuối cùng

Từ điển Trần Văn Chánh

Chữ 卒 cổ.

Tự hình 1

Dị thể 1

tốt [thốt, tuất]

U+5352, tổng 8 nét, bộ thập 十 (+6 nét)
phồn & giản thể, chỉ sự

Từ điển phổ thông

cuối cùng

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Đầy tớ, kẻ sai bảo. ◎Như: “tẩu tốt” 走卒 đầy tớ, tay sai.
2. (Danh) Quân lính, binh sĩ. ◎Như: “binh tốt” 兵卒 binh lính. ◇Sử Kí 史記: “Kim Lương Triệu tương công, khinh binh duệ tốt tất kiệt ư ngoại, lão nhược bì ư nội” 今梁趙相攻, 輕兵銳卒必竭於外, 老弱罷於內 (Tôn Tử Ngô Khởi liệt truyện 孫子吳起列傳) Nay nước Lương và nước Triệu đánh nhau, binh khí nhẹ quân giỏi tất nhiên ở hết ngoài (mặt trận), người già mệt mỏi ở trong (nước).
3. Một âm là “tuất”. (Động) Trọn, xong, kết thúc. ◎Như: “tuất sự” 卒事 xong việc, “tuất nghiệp” 卒業 xong xuôi.
4. (Động) Chết. § Ghi chú: Quan đại phu chết gọi là “tuất”, thọ khảo cũng gọi là “tuất”. Bây giờ thông dụng chữ “tử” 死. ◎Như: “sinh tuất” 生卒 sống chết, “bạo tuất” 暴卒 chết dữ, chết đột ngột, “bệnh tuất” 病卒 bệnh chết.
5. (Phó) Trót lọt, rút cục. ◎Như: “tuất năng thành sự” 卒能成事 rút cục hay nên việc. ◇Sử Kí 史記: “Kí trì tam bối tất, nhi Điền Kị nhất bất thắng nhi tái thắng, tuất đắc vương thiên kim” 既馳三輩畢, 而田忌一不勝而再勝, 卒得王千金 (Tôn Tử Ngô Khởi liệt truyện 孫子吳起列傳) Đua ngựa ba lần xong, Điền Kị một lần không thắng và hai lần thắng, rút cuộc được của (Tề) vương ngàn (dật) vàng.
6. Lại một âm nữa là “thốt”. (Phó) Chợt, vội vàng, đột nhiên. ◎Như: “thốt nhiên” 卒然, “thảng thốt” 倉卒. ◇Liêu trai chí dị 聊齋志異: “Thốt kiến, đại kinh viết: Liên tỉ phục xuất da” 卒見, 大驚曰: 蓮姊復出耶 (Liên Hương 蓮香) Chợt nhìn thấy, giật mình nói: Chị Liên tái sinh hay chăng!

Từ điển Thiều Chửu

① Quân lính, như binh tốt 兵卒 binh lính, tẩu tốt 走卒 lính hầu.
② Một âm là tuất. Trọn, như tuất sự 卒事 trọn việc, tuất nghiệp 卒業 trọn nghiệp.
③ Lời trợ từ, nghĩa là trót lọt, là rút cục, như tuất năng thành sự 卒能成事 rút cục hay nên việc.
④ Quan đại phu chết gọi là tuất, thọ khảo cũng gọi là tuất. Bây giờ thông dụng như chữ tử 死. Như sinh tuất 生卒 sống chết.
⑤ Lại một âm nữa là thốt. Chợt, vội vàng. Như thốt nhiên 卒然, thảng thốt 倉卒, v.v.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Lính, tốt: 小卒 Lính, tiểu tốt; 士卒 Binh lính, lính tráng;
② Đầy tớ: 走卒 Đầy tớ, tay sai, tên chạy cờ hiệu;
③ Chết: 病卒 Bệnh chết; 生卒年月 Ngày đẻ và chết;
④ Cuối cùng: 卒能成功 Cuối cùng sẽ thành công; 卒成帝業 Cuối cùng làm nên nghiệp đế (Sử kí); 有始有卒者,其惟聖人乎? Có đầu có cuối, chỉ có bậc thánh nhân (được vậy) thôi sao? (Luận ngữ);
⑤ (văn) Xong, kết thúc: 卒事 Xong việc; 語卒而單于大怒 Nói xong thì vua Hung Nô cả giận (Sử kí: Hung Nô truyện). Xem 卒 [cù].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người hầu hạ, phục dịch — Người lính đánh giặc trên bộ. Td: Sĩ tốt — Tên một quân trong môn cờ tướng. Thơ Hồ Xuân Hương: » Đem tốt đầu dú dí vào cung « — Xong. Trọn.

Tự hình 5

Dị thể 6

Từ ghép 13

tốt [tuỵ, tột]

U+5D12, tổng 11 nét, bộ sơn 山 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Cao và hiểm (thế núi).
2. (Động) Tụ tập. § Thông 萃.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Hiểm hóc, (thế núi) cao và hiểm.

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 2

tốt [tuỵ, tột]

U+5D2A, tổng 11 nét, bộ sơn 山 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 崒.

Tự hình 1

Dị thể 1

Chữ gần giống 10

tốt

U+637D, tổng 11 nét, bộ thủ 手 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. vuốt
2. cầm
3. đụng chạm
4. nhổ lên
5. chụp, bắt

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Nắm đầu, túm tóc. ◇Chiến quốc sách 戰國策: “Ngô tương thâm nhập Ngô quân, nhược phác nhất nhân, nhược tốt nhất nhân, dĩ dữ Đại Tâm giả dã, xã tắc kì vi thứ ki hồ!” 吾將深入吳軍, 若撲一人, 若捽一人, 以與大心者也, 社稷其為庶幾乎 (Sở sách nhất 楚策一) Tôi sắp tiến sâu vào quân Ngô, nếu anh đập được một tên, nếu anh túm đầu được một tên, cho Đại Tâm tôi, thì xã tắc chưa đến nỗi nào!
2. (Động) Quặp lấy.
3. (Động) Đụng chạm, đối đầu. ◇Quốc ngữ 國語: “Nhung, Hạ giao tốt” 戎, 夏交捽 (Tấn ngữ nhất 晉語一) Quân Nhung và quân Hạ đối đầu nhau.
4. (Động) Nhổ lên, kéo lên. ◇Hán Thư 漢書: “Bất tị hàn thử, tốt triệt ba thổ, thủ túc biền chi” 不避寒暑, 捽屮杷土, 手足胼胝 (Cống Vũ truyện 貢禹傳) Không nề hà lạnh nóng, nhổ cỏ cào đất, tay chân chai đá.

Từ điển Thiều Chửu

① Vuốt, như tốt phát 捽髮 vuốt tóc.
② Cầm.
③ Ðụng chạm.
④ Nhổ lên.

Từ điển Trần Văn Chánh

(đph) ① Túm, vuốt: 捽他的頭髮 Túm lấy tóc nó;
② (văn) Cầm;
③ (văn) Đụng chạm;
④ (văn) Nhổ lên.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nắm giữ — Rờ mó — Cầm rút lên, nhổ lên — Va chạm.

Tự hình 2

Dị thể 3

Chữ gần giống 11

tốt

U+7AA3, tổng 13 nét, bộ huyệt 穴 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. vọt ra khỏi hang
2. tiếng huyên náo

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Ở trong hang hốc vụt ra.
2. (Động) Phất, phết nhẹ. ◇Sầm Tham 岑參: “Thỉnh quân xuất khán quân kị, Vĩ trường tốt địa như hồng ti” 請君出看君騎, 尾長窣地如紅絲 (Vệ tiết độ xích phiếu mã ca 衛節度赤驃馬歌) Mời ngài ra xem ngựa của ngài, Đuôi dài phết đất như tơ đỏ.
3. (Trạng thanh) Tiếng động nhỏ: xào xạc, sột soạt, v.v. ◎Như: “tất tốt” 窸窣 kẽo kẹt, xào xạc, lách cách, v.v. ◇Đỗ Phủ 杜甫: “Hà lương hạnh vị sách, Chi sanh thanh tất tốt” 河梁幸未坼, 枝撐聲窸窣 (Tự kinh phó Phụng Tiên huyện 自京赴奉先縣) Cầu sông may chưa gãy, Cành chống tiếng kẽo kẹt.
4. (Danh) § Xem “tốt đổ ba” 窣睹波.
5. (Phó, tính) § Xem “bột tốt” 勃窣:.

Từ điển Thiều Chửu

① Bột tốt 勃窣 đi lững thững.
② Tất tốt 窸窣 cái tiếng huyên náo không yên.
③ Ở trong hang vụt ra.
④ Tốt đổ ba dịch theo âm tiếng Phạm, tức là cái tháp.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Xem 窸窣;
② 【窣堵波】tốt đổ ba [sudưbo] (Phạn ngữ) Cái tháp.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Gió thổi lạnh lẽo. Cũng nói: Tốt tốt.

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 3

Từ ghép 2