Tra từ: 計 - Từ điển Hán Nôm

Có 2 kết quả:

kê • kế

Âm Hán Việt: kê, kế
Tổng nét: 9
Bộ: ngôn 言 (+2 nét)
Lục thư: hội ý
Hình thái: ⿰言十
Nét bút: 丶一一一丨フ一一丨
Thương Hiệt: YRJ (卜口十)
Unicode: U+8A08
Độ thông dụng trong Hán ngữ cổ: rất cao
Độ thông dụng trong tiếng Trung hiện đại: rất cao

Âm đọc khác

Âm Pinyin: jì ㄐㄧˋ
Âm Nôm: ké, kê
Âm Nhật (onyomi): ケイ (kei)
Âm Nhật (kunyomi): はか.る (haka.ru), はか.らう (haka.rau)
Âm Hàn: 계
Âm Quảng Đông: gai3, gei3

Tự hình 4

Dị thể 3

峜计𧨻

Không hiện chữ?

1/2

kê

phồn thể

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Đếm, tính. ◎Như: “bất kế kì số” 不計其數 không đếm xuể, “thống kế” 統計 tính gộp cả, “hội kế” 會計 tính toán. § Ngày xưa, nhà Hán kén quan lại cho vào cung làm việc tính toán sổ sách. Nên đời khoa cử gọi thi hội là “kế giai” 計偕.
2. (Động) Mưu tính, trù tính. ◎Như: “kế hoạch” 計劃 mưu tính, vạch ra đường lối.
3. (Động) Xét, liệu tưởng, so sánh. ◇Trang Tử 莊子: “Kế tứ hải chi tại thiên địa chi gian dã, bất tự lỗi không chi tại đại trạch hồ?” 計四海之在天地之間也, 不似礨空之在大澤乎 (Thu thủy 秋水) Kể bốn biển ở trong trời đất, chẳng cũng giống như cái hang nhỏ ở trong cái chằm lớn sao?
4. (Danh) Sách lược, phương pháp, mưu mô, mẹo, chước. ◎Như: “đắc kế” 得計 đắc sách, có được mưu hay, “hoãn binh chi kề” 緩兵之計 kế hoãn binh.
5. (Phó) Kể ra, đại khái, so ra, tính ra, ngỡ rằng. ◇Sử Kí 史記: “Dư dĩ vi kì nhân kế khôi ngô kì vĩ, chí kiến kì đồ, trạng mạo như phụ nhân hảo nữ” 余以為其人計魁梧奇偉, 至見其圖, 狀貌如婦人好女 (Lưu Hầu thế gia 留侯世家) Ta cho rằng người ấy tất phải khôi ngô kì vĩ, khi nhìn tranh, thấy trạng mạo như một người con gái đẹp.

Từ điển Thiều Chửu

[jì] ① Đếm: 不計其數 Không thể đếm xuể; ② Tính: 不計報酬 Không tính thù lao; 總計 Tính gộp lại, cả thẩy; ③ Mưu, mẹo, kế: 得計 Có được mưu hay đắc kế, đắc sách; 中計 Trúng kế, mắc mưu; 緩兵之計 Kế hoãn binh; ④ Lo toan, tính toán: 爲加強紀律計 Để (lo toan cho việc) tăng cường kỉ luật; ⑤ Kế, máy đo, đồng hồ đo: 測壓計 (Máy) áp kế; ⑥ (văn) Xét các quan lại: 大計 Xét hết các quan lại trong cả nước.

Từ điển Thiều Chửu

① Tính. Phàm tính gộp các môn lại để xem số nhiều hay ít đều gọi là kế. Như thống kê 統計 tính gộp cả, hội kế 會計 cùng tính cả, v.v. Vì thế nên sổ sách cũng gọi là kế. Nhà Hán kén quan lại cho vào cung làm việc với các quan tính toán sổ sách để tập việc. Nên về đời khoa cử gọi thi hội là kế giai 計偕 là bởi đó.
② Xét các quan lại. Như đại kế 大計 xét suốt cả các quan lại trong thiên hạ.
③ Mưu kế, mưu tính. Như đắc kế 得計 đắc sách (mưu hay).
④ Ta thường đọc là kê cả.

Từ ghép 3

câu kê 勾計 • liệt kê 列計 • nghiên kê 研計

kế

phồn thể

Từ điển phổ thông

mưu kế, kế sách

Từ điển trích dẫn

Từ điển Thiều Chửu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tính toán — Sổ sách để tính toán — Sắp đặt trước công việc.

Từ ghép 37

âm kế 陰計 • bách kế 百計 • cổ kế 估計 • cối kế 會計 • di kế 遺計 • diệu kế 妙計 • dự kế 預計 • điện não phụ trợ thiết kế 電腦輔助設計 • độc kế 毒計 • hiến kế 獻計 • hoạt kế 活計 • kế giảo 計較 • kế hoạch 計劃 • kế hoạch 計畫 • kế toán 計算 • kế toán cơ 計算機 • khoả kế 夥計 • lập kế 立計 • mật kế 密計 • mưu kế 謀計 • nghịch kế 逆計 • nhật kế 日計 • quá kế 過計 • quốc kế 國計 • quỷ kế 詭計 • quỷ kế 鬼計 • sanh kế 生計 • sinh kế 生計 • tà kế 邪計 • tâm kế 心計 • thiết kế 設計 • thống kế 統計 • tổng kế 總計 • trúng kế 中計 • vấn kế 問計 • vô kế 無計 • xảo kế 巧計