Có 8 kết quả:

澦 dự • 礜 dự • 穥 dự • 與 dự • 蕷 dự • 譽 dự • 豫 dự • 預 dự

1/8

澦

dự

U+6FA6, tổng 16 nét, bộ thuỷ 水 (+13 nét)
phồn thể

Từ điển phổ thông

(xem: diễm dự 灩澦,滟滪)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Diễm Dự đôi” 灩澦堆 đồi Diễm Dự, địa danh, ở tỉnh Tứ Xuyên 四川, Trung Quốc. Còn viết là 灩預堆. Còn có tên là “Anh Vũ thạch” 英武石.

Từ điển Trần Văn Chánh

【灩澦堆】 Diễm Dự đôi [Yànyùdui] Đồi Diễm Dự (tảng đá to ở tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, đã được san phẳng bằng chất nổ).

Tự hình 1

Dị thể 1

Từ ghép 2

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

礜

dự [xác]

U+791C, tổng 18 nét, bộ thạch 石 (+13 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

đá có chất độc

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Một thứ đá độc, tính giống như “tín thạch” 信石, dùng làm thuốc độc trừ chuột.

Từ điển Thiều Chửu

① Một thứ đá độc, tính giống như tín thạch 信石.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Một loại đá có chất độc (như thạch tín).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loài đá có chất độc, có thể tán nhỏ làm thuốc độc. Cũng gọi là Dự thạch.

Tự hình 2

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

穥

dự

U+7A65, tổng 18 nét, bộ hoà 禾 (+13 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Gọi chung các loại lúa — Lúa đã gặt — Gặt lúa.

Tự hình 1

Dị thể 1

Bình luận 0

與

dự [dư, dữ]

U+8207, tổng 13 nét, bộ cữu 臼 (+7 nét)
phồn thể, hình thanh & hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Phe đảng, bè lũ. ◇Hán Thư 漢書: “Quần thần liên dữ thành bằng” 群臣連與成朋 (Vũ Ngũ Tử truyện 武五子傳) Các bề tôi hợp phe lập bọn với nhau.
2. (Động) Tán thành, đồng ý. ◇Luận Ngữ 論語: “Phu tử vị nhiên thán viết: Ngô dữ Điểm dã” 夫子喟然歎曰: 吾與點也 (Tiên tiến 先進) Phu tử bùi ngùi than rằng: Ta cũng nghĩ như anh Điểm vậy.
3. (Động) Giúp đỡ. ◇Đạo Đức Kinh 道德經: “Thiên đạo vô thân, thường dữ thiện nhân” 天道無親, 常與善人 (Chương 79) Trời không thiên vị, thường giúp người lành.
4. (Động) Cấp cho. ◎Như: “phó dữ” 付與 giao cho, “thí dữ” 施與 giúp cho. ◇Mạnh Tử 孟子: “Khả dĩ dữ, khả dĩ vô dữ” 可以與, 可以無與 (Li Lâu hạ 離婁下) Có thể cho, có thể không cho.
5. (Động) Gần gũi, thân cận, tiếp cận. ◇Lễ Kí 禮記: “Chư hầu dĩ lễ tương dữ” 諸侯以禮相與 (Lễ vận 禮運) Chư hầu lấy lễ mà thân cận với nhau.
6. (Động) Theo gót, nương theo. ◇Quốc ngữ 國學: “Hoàn Công tri thiên hạ chư hầu đa dữ kỉ dã” 桓公知天下諸侯多與己也 (Tề ngữ 齊語) Hoàn Công biết chư hầu trong thiên hạ phần lớn cùng theo phe mình.
7. (Động) Kết giao, giao hảo. ◎Như: “tương dữ” 相與 cùng kết thân, “dữ quốc” 與國 nước đồng minh. ◇Sử Kí 史記: “Điền Giả vi dữ quốc chi vương” 田假為與國之王 (Hạng Vũ bổn kỉ 項羽本紀) Điền Giả là vua nước cùng kết giao.
8. (Động) Ứng phó, đối phó. ◇Sử Kí 史記: “Bàng Noãn dị dữ nhĩ” 龐暖易與耳 (Yên Triệu Công thế gia 燕召公世家) Bàng Noãn thì dễ đối phó.
9. (Động) Chờ, đợi. ◇Luận Ngữ 論語: “Nhật nguyệt thệ hĩ, tuế bất ngã dữ” 日月逝矣, 歲不我與 (Dương Hóa 陽貨) Ngày tháng trôi qua, năm tháng chẳng chờ ta.
10. (Động) Sánh với, so với. ◇Hán Thư 漢書: “Đại Vương tự liệu dũng hãn nhân cường, thục dữ Hạng Vương?” 大王自料勇悍仁彊, 孰與項王 (Hàn Tín truyện 韓信傳) Đại Vương tự liệu xem, dũng mãnh, nhân từ, cương cường, ai sánh được với Hạng Vương?
11. (Động) Đề cử, tuyển chọn. § Thông 舉. ◎Như: “tuyển hiền dữ năng” 選賢與能 chọn người tài giỏi cử người có khả năng.
12. (Liên) Và, với, cùng. ◎Như: “ngã dữ nhĩ” 我與你 tôi và anh, “san dữ thủy” 山與水 núi với sông.
13. (Liên) Nếu như, ví thử. ◇Luận Ngữ 論語: “Lễ, dữ kì xa dã, ninh kiệm” 禮, 與其奢也, 寧儉 (Bát dật 八佾) Nếu lễ mà xa xỉ, thà tằn tiện còn hơn.
14. (Liên) Hay, hay là. ◇Thế thuyết tân ngữ 世說新語: “Bất tri hữu công đức dữ vô dã” 不知有功德與無也 (德行 Đức hạnh) Không biết có công đức hay không (có công đức).
15. (Giới) Hướng về, đối với, cho. ◇Sử Kí 史記: “Trần Thiệp thiểu thì, thường dữ nhân dong canh” 悵恨久之 (Trần Thiệp thế gia 陳涉世家) Trần Thiệp lúc thiếu thời đã từng đi cày ruộng thuê cho người.
16. (Giới) Bị. ◇Chiến quốc sách 戰國策: “(Phù Sai) toại dữ Câu Tiễn cầm, tử ư Can Toại” (夫差)遂與勾踐禽, 死於干隧 (Tần sách ngũ) (Phù Sai) bị Câu Tiễn bắt giữ, chết ở Can Toại.
17. (Phó) Đều. § Thông “cử” 舉. ◇Mặc Tử 墨子: “Thiên hạ chi quân tử, dữ vị chi bất tường giả” 天下之君子, 與謂之不祥者 (Thiên chí trung 天志中) Bậc quân tử trong thiên hạ đều cho họ là những người không tốt.
18. Một âm là “dự”. (Động) Tham gia, dự phần. ◎Như: “tham dự” 參與, “dự hội” 與會.
19. (Động) Can thiệp. ◇Phạm Thành Đại 范成大: “Tác thi tích xuân liêu phục nhĩ, Xuân diệc hà năng dự nhân sự?” 作詩惜春聊復爾, 春亦何能與人事 (Thứ vận thì tự 次韻時敘) Làm thơ thương tiếc xuân như thế, Xuân sao lại can dự vào việc con người?
20. Một âm là “dư”. (Trợ) Biểu thị cảm thán: vậy vay! § Thông “dư” 歟. ◇Luận Ngữ 論語: “Hiếu đễ dã giả, kì vi nhân chi bổn dư” 孝弟也者, 其為仁之本與 (Học nhi 學而) Hiếu đễ thật là cái gốc của đức nhân vậy.
21. (Trợ) Dùng làm lời nói còn ngờ: vậy rư? thế ru? § Thông “dư” 歟. ◇Khuất Nguyên 屈原: “Ngư phụ kiến nhi vấn chi viết: Tử phi Tam Lư đại phu dư?” 漁父見而問之曰: 子非三閭大夫與 (Sở từ 楚辭, Ngư phủ 漁父) Lão chài trông thấy hỏi rằng: Ông không phải là quan đại phu Tam Lư đó ư?

Từ điển Thiều Chửu

① Kịp, cùng. Như phú dữ quý 富與貴 giàu cùng sang.
② Ðều. Như khả dữ ngôn thiện 可與言善 khá đều nói việc thiện.
③ Chơi thân. Như tương dữ 相與 cùng chơi, dữ quốc 國與 nước đồng minh, đảng dữ 黨與 cùng đảng, v.v.
④ Hứa cho, giúp cho. Như bất vi thời luận sở dữ 不爲時論所與 không được dư luận người đời bằng lòng.
⑤ Cấp cho. Như phó dữ 付與 giao cho, thí dữ 施與 giúp cho, v.v.
⑥ Dữ kì 與其 ví thử, dùng làm ngữ từ. Như lễ, dữ kì xa dã, ninh kiệm 禮，與其奢也，寧儉 (Luận ngữ 論語) ví thử lễ mà xa xỉ, thà tằn tiện còn hơn.
⑦ Dong dữ 容與 nhàn nhã.
⑧ Một âm là dự. Tham dự vào. Như dự văn kì sự 與聞其事 dự nghe việc đó, nói trong khi xảy ra sự việc ấy, mình cũng nghe thấy, cũng dự vào đấy.
⑨ Lại một âm là rư. Dùng làm ngữ từ, nghĩa là vậy vay! Lại dùng làm lời nói còn ngờ, nghĩa là vậy rư? thế ru? Nay thông dụng chữ dư 歟.

Từ điển Trần Văn Chánh

Tham dự, dự vào: 老師參與學生們的遊戲 Thầy giáo tham dự trò chơi của các học sinh; 巍巍乎有天下而不與焉！ Cao cả thay, có thiên hạ mà không dự vào! (Luận ngữ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tham gia vào, góp phần góp mặt vào — Các âm khác là Dư, Dữ — Cũng dùng như chữ Dự 豫 trong từ ngữ Do dự.

Tự hình 3

Dị thể 6

Từ ghép 2

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

蕷

dự

U+8577, tổng 16 nét, bộ thảo 艸 (+13 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: thự dự 薯蕷,薯蕷)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Thự dự” 薯蕷: xem “thự” 薯.

Từ điển Thiều Chửu

① Thự dự 薯蕷. Xem chữ thự 薯.

Từ điển Trần Văn Chánh

Xem 薯.

Tự hình 1

Dị thể 1

Từ ghép 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

譽

dự

U+8B7D, tổng 20 nét, bộ ngôn 言 (+13 nét)
phồn thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

khen ngợi

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Khen, xưng tán. ◎Như: “xưng dự” 稱譽 khen ngợi. ◇Luận Ngữ 論語: “Ngô chi ư nhân dã, thùy hủy thùy dự?” 吾之於人也, 誰毀誰譽 (Vệ Linh Công 衛靈公) Ta đối với người, có chê ai có khen ai đâu?
2. (Danh) Tiếng khen, tiếng tốt. ◎Như: “danh dự” 名譽 tiếng tốt, “thương dự” 商譽 người buôn hoặc cửa hàng có tiếng tăm, được tín nhiệm.
3. (Tính) Yên vui, vui vẻ.

Từ điển Thiều Chửu

① Khen, khen những cái hay của người gọi là dự.
② Tiếng khen. Như danh dự 名譽.
③ Yên vui.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Danh dự, vinh dự, tiếng khen, tiếng tăm, tiếng thơm: 榮譽 Vinh dự; 譽滿全國 Tiếng tăm lừng lẫy khắp nước;
② Ngợi khen , ca tụng: 譽不絕口 Khen không ngớt lời;
③ (văn) Yên vui.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Khen ngợi — Tiếng khen. Tiếng tốt — Vui vẻ.

Tự hình 4

Dị thể 4

Từ ghép 8

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

豫

dự [tạ]

U+8C6B, tổng 15 nét, bộ thỉ 豕 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. yên vui
2. châu Dự (Trung Quốc)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Con voi lớn. ◇Thuyết văn giải tự 說文解字: “Tượng chi đại giả” 象之大者 (Dự 豫). § Thuyết văn giải tự cũng ghi thêm: chữ 豫 thuộc bộ “tượng” 象 (cổ văn).
2. (Danh) Yên vui, an lạc. ◇Tân ngũ đại sử 新五代史: “Ưu lao khả dĩ hưng quốc, dật dự khả dĩ vong thân, tự nhiên chi lí dã” 憂勞可以興國, 逸豫可以亡身, 自然之理也 (Linh Quan truyện 伶官傳, Tự 序) Lo nhọc có thể làm hưng thịnh nước, nhàn dật có thể vong thân, (đó là) lẽ tự nhiên vậy.
3. (Danh) Châu “Dự”, nay thuộc đất phía tây Hà Nam, Sơn Đông và phía bắc Hồ Bắc (Trung Quốc).
4. (Danh) Tên riêng của tỉnh Hà Nam.
5. (Danh) Họ “Dự”.
6. (Động) Lừa dối. ◎Như: “dự giá” 豫賈 ra giá không thật (bán giá lừa gạt).
7. (Động) Tham dự. § Thông “dự” 與.
8. (Tính) Vui vẻ. ◇Thư Kinh 書經: “Vương hữu tật, phất dự” 王有疾, 弗豫 (Kim đằng 金縢) Vua có bệnh, không vui.
9. (Tính) Không quả quyết. ◎Như: “do dự” 猶豫 không quả quyết. § “Do dự” 猶豫 là tên hai con thú, tính đa nghi.
10. (Phó) Trước, sẵn. § Thông “dự” 預. ◎Như: “dự bị” 豫備 phòng bị sẵn.
11. Một âm là “tạ”. Cũng như “tạ” 榭.

Từ điển Thiều Chửu

① Yên vui, như hạ dự 暇豫 rỗi nhàn.
② Sớm, như phàm sự dự tắc lập 凡豫事則立 phàm sự gì liệu sớm đi thì nên.
③ Châu Dự, nay thuộc vào cõi đất phía tây tỉnh Hà Nam, tỉnh Sơn Đông, và phía bắc Hồ Bắc nước Tàu, vì thế nên mới gọi tỉnh Hà Nam là tỉnh dự.
④ Do dự 猶豫 tên hai con thú, tính đa nghi, vì thế nên người nào làm việc không quả quyết cũng gọi là do dự.
⑤ Tham dự.
⑥ Một âm là tạ, cùng nghĩa với chữ tạ 榭.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ①Vui vẻ, hoan hỉ: 面有不豫之色 Nét mặt có vẻ không vui;
② Yên vui;
③ Như 預 [yù] (bộ 頁 nghĩa ①,
②);
④ (văn) Con dự (một loài thú có tính đa nghi): 猶豫 Do dự;
⑤ [Yù] (Tên riêng của) tỉnh Hà Nam (Trung Quốc) (thời xưa là châu Dự).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Con voi thật lớn — Vui vẻ. Vui lòng — Trước khi việc xẩy ra gọi là Dự — Góp mặt, góp phần. Tham gia — Tên một quẻ trong kinh Dịch, dưới quẻ Khôn, trên quẻ Chấn — Tên một trong chín châu thời cổ Trung Hoa, đất cũ nay thuộc tỉnh Hà Nam — một tên chỉ tỉnh Hà Nam.

Tự hình 5

Dị thể 10

Chữ gần giống 1

Từ ghép 11

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

預

dự

U+9810, tổng 13 nét, bộ hiệt 頁 (+4 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. sẵn, có trước, làm trước
2. tham gia, dự

Từ điển Thiều Chửu

① Sẵn, cùng nghĩa với chữ dự 豫. Như dự bị 預備 phòng bị sẵn.
② Dự vào. Như can dự 干預 cũng dự vào, can thiệp vào, tham dự 參預 xen dự vào, v.v.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Trước, sẵn (như 豫, bộ 豕): 預測 Đoán trước; 預金成功 Chúc thành công; 吾預知當爾 Ta biết trước sự việc hẳn sẽ như thế (Tam quốc chí).【預先】 dự tiên [yùxian] Trước, sẵn: 預先布置 Bố trí sẵn; 預先通知 Thông báo trước;
② Chuẩn bị, dự bị;
③ Dự vào: 參預（參與）Tham dự.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vui vẻ — Tham gia vào — Trước khi việc xẩy ra — Như chữ Dự 豫.

Tự hình 2

Dị thể 4

Từ ghép 18

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0