Có 53 kết quả:

䗖 dì ㄉㄧˋ俤 dì ㄉㄧˋ哋 dì ㄉㄧˋ地 dì ㄉㄧˋ墬 dì ㄉㄧˋ娣 dì ㄉㄧˋ嵽 dì ㄉㄧˋ帝 dì ㄉㄧˋ弟 dì ㄉㄧˋ慸 dì ㄉㄧˋ杕 dì ㄉㄧˋ梊 dì ㄉㄧˋ棣 dì ㄉㄧˋ泜 dì ㄉㄧˋ渧 dì ㄉㄧˋ玓 dì ㄉㄧˋ珶 dì ㄉㄧˋ甋 dì ㄉㄧˋ疐 dì ㄉㄧˋ的 dì ㄉㄧˋ睇 dì ㄉㄧˋ碲 dì ㄉㄧˋ禘 dì ㄉㄧˋ第 dì ㄉㄧˋ約 dì ㄉㄧˋ締 dì ㄉㄧˋ缔 dì ㄉㄧˋ胝 dì ㄉㄧˋ芍 dì ㄉㄧˋ苐 dì ㄉㄧˋ菂 dì ㄉㄧˋ蒂 dì ㄉㄧˋ蔕 dì ㄉㄧˋ蝃 dì ㄉㄧˋ螮 dì ㄉㄧˋ諦 dì ㄉㄧˋ谛 dì ㄉㄧˋ踶 dì ㄉㄧˋ蹄 dì ㄉㄧˋ蹏 dì ㄉㄧˋ蹢 dì ㄉㄧˋ递 dì ㄉㄧˋ逓 dì ㄉㄧˋ逮 dì ㄉㄧˋ遞 dì ㄉㄧˋ遰 dì ㄉㄧˋ釱 dì ㄉㄧˋ隶 dì ㄉㄧˋ靮 dì ㄉㄧˋ題 dì ㄉㄧˋ题 dì ㄉㄧˋ髢 dì ㄉㄧˋ鬄 dì ㄉㄧˋ

1/53

ㄉㄧˋ

U+45D6, tổng 15 nét, bộ chóng 虫 (+9 nét)
giản thể

Từ điển Trung-Anh

rainbow

Tự hình 1

Dị thể 1

Chữ gần giống 1

Từ ghép 1

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+4FE4, tổng 9 nét, bộ rén 人 (+7 nét)
phồn & giản thể

Từ điển Trung-Anh

variant of [di4]

Tự hình 1

Chữ gần giống 8

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+54CB, tổng 9 nét, bộ kǒu 口 (+6 nét)
phồn & giản thể

Từ điển Trung-Anh

(Cant.) plural for pronouns

Tự hình 1

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄉㄜ, de ]

U+5730, tổng 6 nét, bộ tǔ 土 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. đất
2. địa vị

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Đất, muôn vật cõi đời sinh trưởng trên đó. Cũng chỉ trái đất (địa cầu). ◎Như: “đại địa” đất lớn, “thiên địa” trời đất, “địa tâm” tâm trái đất.
2. (Danh) Đất đai, ruộng đất. ◎Như: “canh địa” đất trồng trọt, “hoang địa” đất bỏ hoang.
3. (Danh) Mặt đất. ◎Như: “cao địa” đất cao, “oa địa” đất trũng, “san địa” đất đồi núi. ◇Lí Bạch : “Sàng tiền minh nguyệt quang, Nghi thị địa thượng sương” , (Tĩnh dạ tư ) Trước giường ánh trăng sáng, Ngỡ là sương trên mặt đất.
4. (Danh) Khu vực, vùng, chỗ. ◎Như: “địa phương” nơi chốn, “các địa” các nơi.
5. (Danh) Vị trí, cái ngôi của mình được tới, vị thế. ◎Như: “địa vị” vị trí (ở nơi nào đó), “dịch địa nhi xứ” ở vào địa vị (người khác). Trong phép Phật chia ra mười ngôi bồ-tát gọi là “thập địa” để định rõ chỗ tu hơn kém nhau.
6. (Danh) Nền. ◎Như: “bạch địa hồng tự” nền trắng chữ đỏ.
7. (Danh) Tâm ý, chỗ ý chí đạt tới. ◎Như: “tâm địa” tấm lòng, “kiến địa” chỗ thấy tới.
8. (Danh) Khoảng đường, lộ trình. ◎Như: “giá lí cự li tỉnh thành ước hữu tam thập lí địa” từ đó cách tỉnh thành chừng ba mươi dặm đường.
9. (Liên) Những, những là. Dùng như chữ “đãn” .
10. (Trợ) Đặt sau các động từ như “lập” , “tọa” , “ngọa” , tương đương như “trước” , biểu thị mệnh lệnh, hoặc khuyên nhủ: đây, đi, chứ. ◇Tây sương kí 西: “San môn hạ lập địa, khán hữu thậm ma nhân lai?” , (Đệ nhất bổn , Đệ nhất chiết) Thử ra cổng chùa đứng, xem có ai đến không nào?
11. (Trợ) Dùng làm tiếng giúp lời, như chữ “nhiên” trong văn ngôn, để tạo thành trạng từ. ◎Như: “hốt địa” hốt nhiên, “mạch địa” bỗng dưng, “đặc địa” đặc cách thế, “khoái khoái địa tẩu” đi nhanh.

Từ điển Thiều Chửu

① Ðất, đựng chứa muôn vật cõi đời gọi là địa.
② Ðịa vị, cái ngôi của mình được tới, trong phép Phật chia ra mười ngôi bồ-tát gọi là thập-địa để định rõ chỗ tu hơn kém nhau.
③ Chất, nền, phàm vẽ cái gì cũng phải làm nền rồi mới bôi các mùi được, thế là địa.
④ Khu đất.
⑤ Chỗ nào ý chí mình tới được gọi là địa, như tâm địa , kiến địa , v.v.
⑥ Những, như nghĩa chữ đãn .
⑦ Dùng làm tiếng giúp lời, như hốt địa , đặc địa , cũng như ta nói chợt vậy, đặc cách thế, v.v.

Từ điển Trần Văn Chánh

Một cách (dùng như trong văn ngôn, kết hợp với những từ hoặc nhóm từ đứng trước nó để tạo thành trạng từ): Hốt nhiên, bỗng nhiên; Hoàn thành nhiệm vụ một cách thắng lợi; Tổng kết (một cách) toàn diện; Xây dựng một cách có kế hoạch. Xem [dì].

Từ điển Trần Văn Chánh

① Đất, địa: Thiên địa, trời đất;
② Ruộng, đồng: Ra đồng làm lụng; Ruộng lúa mì;
③ Bãi, đất: Đất chua mặn; Bãi cỏ;
④ Sàn nhà, mặt đất, nền: Sàn nhà (nền) xi măng;
⑤ Nơi, vùng, miền: Đồng bào các nơi; Thuộc vùng núi, vùng rẻo cao, miền ngược;
⑥ Vị trí, địa vị, thế: Ở vào thế không thể bị đánh bại được; Thay đổi địa vị thì thường thay đổi tấm lòng;
⑦ Chỗ đạt tới: Tâm địa; Chỗ thấy tới;
⑧ Nền: Cái biển nền trắng chữ đỏ;
⑨ Đường: Hai mươi dặm đường;
⑩ (văn) Nhưng (dùng như , bộ ). Xem [de].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trái đất — Mặt đất — Vùng đất — Chỗ đứng trong xã hội. Chẳng hạn Địa vị — Nền móng, nền tảng — Trong Bạch thoại có nghĩa là tiếng trợ từ, như chữ Đích.

Từ điển Trung-Anh

(1) earth
(2) ground
(3) field
(4) place
(5) land
(6) CL:[pian4]

Tự hình 5

Dị thể 17

Từ ghép 1479

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+58AC, tổng 14 nét, bộ tǔ 土 (+11 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. § Chữ “địa” cổ. ◇Khuất Nguyên : “Địa hà cố dĩ đông nam khuynh?” ? (Thiên vấn ).

Từ điển Trung-Anh

variant of [di4]

Tự hình 2

Dị thể 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+5A23, tổng 10 nét, bộ nǚ 女 (+7 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

em dâu

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Ngày xưa chị em cùng lấy một chồng, chị gọi em là “đễ” .
2. (Danh) Ngày xưa phiếm xưng em gái là “đễ”. § Cũng như nói “muội muội” .
3. Một âm là “đệ”. (Danh) Ngày xưa gọi em trai của chồng là “đệ” . § Vợ anh gọi là “tự phụ” , vợ em gọi là “đệ phụ” .

Từ điển Thiều Chửu

① Em gái, đời xưa chị cả đi lấy chồng cho em đi bồi gọi, là đễ.
② Một âm là đệ. Vợ anh gọi là tự phụ , vợ em gọi là đệ phụ .

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Cô phù dâu, cô dâu phụ (thời xưa);
② Người thiếp trẻ tuổi (thời xưa);
③ [đọc đệ] Người vợ trẻ tuổi của anh hoặc em trai: Vợ của em, em dâu.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chị em dâu. Tiếng xưng hô với nhau giữa vợ người anh và vợ người em — Một âm là Đệ. Xem đệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đàn bà cùng lấy một chồng. Tiếng xưng hô giữa những người đàn bà cùng lấy một chồng ( có nghĩa như em gái ). Cũng còn gọi là Đệ tự — Một âm là Đễ. Xem Đễ.

Từ điển Trung-Anh

wife of a younger brother

Tự hình 2

Chữ gần giống 7

Từ ghép 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [dié ㄉㄧㄝˊ]

U+5D7D, tổng 14 nét, bộ shān 山 (+11 nét)
phồn thể

Từ điển phổ thông

(xem: thiều đệ )

Tự hình 1

Dị thể 7

Chữ gần giống 2

Từ ghép 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+5E1D, tổng 9 nét, bộ jīn 巾 (+6 nét)
phồn & giản thể, tượng hình & hình thanh

Từ điển phổ thông

vua

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Bậc chúa tể trong vũ trụ. ◎Như: “thượng đế” trời. ◇Thư Kinh : “Đế nãi chấn nộ, bất tí Hồng phạm cửu trù” , (Hồng phạm ).
2. (Danh) Thiên thần làm chủ một phương. ◇Trang Tử : “Nam hải chi đế vi Thúc, bắc hải chi đế vi Hốt, trung ương chi đế vi Hồn Độn” , , (Ứng đế vương ).
3. (Danh) Thời Tam Đại gọi vua đã chết là “đế” . ◇Lễ Kí : “Thiên vương đăng giả, thố chi miếu, lập chi chủ, viết đế” , , , (Khúc lễ hạ ) Thiên vương quy tiên (chết), dựng miếu cho vua, lập vua làm chủ (miếu), gọi là đế.
4. (Danh) Vua, quân chủ, hoàng đế. § Thời thái cổ, “đế” chỉ lĩnh tụ của nhiều bộ tộc liên minh với nhau. ◇Mạnh Tử : “(Thuấn) tự canh giá đào ngư dĩ chí ư đế, vô phi thủ ư nhân giả” (), (Công Tôn Sửu thượng ) (Thuấn) từ khi cày cấy, làm đồ gốm, đánh cá cho đến khi làm vua, lúc nào ngài cũng lấy (gương thiện đức) ở người .
5. (Danh) Thiên tử. § Ngày xưa gọi bậc thống trị tối cao của quốc gia là “đế” . ◇Sử Kí : “Tần cố vương quốc, Thủy Hoàng quân thiên hạ, cố xưng đế” , , (Tần Thủy Hoàng bổn kỉ ) Nguyên trước Tần là một vương quốc, Thủy Hoàng làm vua cả thiên hạ nên gọi là đế (tức thiên tử).
6. (Động) Làm vua, xưng làm vua. ◇Hậu Hán Thư : “Bệ hạ thừa đại loạn chi cực, thụ mệnh nhi đế, hưng minh tổ tông” , , (Phục Trạm truyện ).

Từ điển Thiều Chửu

① Vua.
② Vị thần rất tôn gọi là đế, như trời gọi là thượng đế .

Từ điển Trần Văn Chánh

① Trời, đế: Trời, chúa trời, thượng đế;
② Vua, hoàng đế: Đế vương, vua chúa;
③ Đế quốc, chủ nghĩa đế quốc (nói tắt): Chống đế quốc.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hiệu của người đứng đầu thiên hạ — Chỉ trời — Chỉ ông vua.

Từ điển Trung-Anh

emperor

Tự hình 5

Dị thể 3

Từ ghép 102

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˋ]

U+5F1F, tổng 7 nét, bộ gōng 弓 (+4 nét)
phồn & giản thể, tượng hình & hội ý

Từ điển phổ thông

1. em trai
2. dễ dãi

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Em trai. ◇Nguyễn Du : “Cố hương đệ muội âm hao tuyệt” (Sơn cư mạn hứng ) Em trai em gái nơi quê nhà, tin tức bị dứt hẳn.
2. (Danh) Con trai, đàn ông trong thân thích, cùng lứa mà nhỏ tuổi hơn mình gọi là “đệ”. ◎Như: “đường đệ” em cùng tổ.
3. (Danh) Ngày xưa, em gái cũng gọi là “đệ”. ◇Mạnh Tử : “Di Tử chi thê, dữ Tử Lộ chi thê huynh đệ dã” , (Vạn Chương thượng ) Vợ của Di Tử, với vợ của Tử Lộ, là chị em.
4. (Danh) Tiếng tự xưng (khiêm tốn) với bạn bè. ◎Như: “ngu đệ” kẻ đàn em này.
5. (Danh) Tiếng dùng để gọi bạn bè nhỏ tuổi hơn mình. ◎Như: “hiền đệ” .
6. (Danh) Thứ tự, thứ bậc. ◎Như: “cao đệ” thứ bậc cao.
7. (Danh) Môn đồ, học trò. ◎Như: “đệ tử” học trò, “đồ đệ” học trò.
8. (Danh) Họ “Đệ”.
9. Một âm là “đễ”. (Động) Thuận theo, kính thờ anh. § Cũng như “đễ” . ◇Luận Ngữ : “Hiếu đễ dã giả, kì vi nhân chi bổn dư?” , (Học nhi ) Hiếu đễ là cái gốc của nhân đấy chăng?
10. (Tính) Dễ dãi. ◎Như: “khải đễ” vui vẻ dễ dãi.
11. (Phó) Vả lại, nhưng. § Dùng như “đãn” , “thả” . ◇Sử Kí : “Tạ đễ linh vô trảm, nhi thú tử giả cố thập lục thất” , (Trần Thiệp thế gia ) Vả lại có khỏi bị chém đi nữa, thì trong số mười người làm lính thú cũng chết mất sáu, bảy.

Từ điển Thiều Chửu

① Em trai.
② Một âm là đễ. Thuận. Cũng như chữ 'đễ .
③ Dễ dãi, như khải đễ vui vẻ dễ dãi.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Kính mến anh, vâng lời anh, thuận (dùng như , bộ ): ? Hiếu đễ (hiếu với cha mẹ, kính mến anh) là căn bản của điều nhân ư? (Luận ngữ). Xem [dì].

Từ điển Trần Văn Chánh

① Em trai, em: Em ruột; Giết anh và bắt em làm bề tôi (Tuân tử);
② Chú, cậu, em (gọi người con trai ít tuổi hơn mình);
③ Em, đệ (từ tự xưng một cách khiêm tốn, thường dùng trong thư từ);
④ (văn) Thứ tự, thứ bậc (như , bộ ): Thứ bậc cao;
⑤ (văn) Chỉ cần (như , bộ );
⑥ (văn) Dễ dãi: Vui vẻ dễ dãi;
⑦ [Dì] (Họ) Đệ. Xem [tì].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thứ bậc — Hoà thuận và kính trọng anh chị trong nhà, trọn đạo làm em — Một âm là Đệ. Xem Đệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Em. Em trai. Trong Bạch thoại, em trai lại gọi là Huynh đệ.

Từ điển Trung-Anh

(1) younger brother
(2) junior male
(3) I (modest word in letter)

Tự hình 5

Dị thể 5

Từ ghép 81

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+6178, tổng 15 nét, bộ xīn 心 (+11 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

thắc mắc

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Cao.
2. (Tính) Khốn đốn.
3. (Tính) Xem “đế giới” .
4. (Phó) Rất, lắm.

Từ điển Thiều Chửu

① Thắc mắc, trong lòng có sự thắc mắc không sao bỏ bẵng đi được gọi là sại giới . Tục đọc là chữ đế.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Thắc mắc: Thắc mắc mãi không quên. Cv. .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sái giới : Đau nhói trong lòng, như có vật gì nhọn, cứng cứng đâm vào.

Tự hình 1

Dị thể 3

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [duò ㄉㄨㄛˋ]

U+6755, tổng 7 nét, bộ mù 木 (+3 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

cây mọc một mình

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Cây mọc trơ trọi một mình.
2. Một âm là “đà”. (Danh) Bánh lái thuyền. § Thông “đà” .

Từ điển Thiều Chửu

① Cây mọc một mình.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Lái thuyền, đuôi thuyền.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Cây đứng trơ trọi một mình.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mọc lên ( nói về cây cỏ ). Lớn lên.

Từ điển Trung-Anh

lone-standing tree

Tự hình 4

Dị thể 2

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+688A, tổng 11 nét, bộ mù 木 (+7 nét)
phồn & giản thể

Từ điển Trung-Anh

(1) squeeze out of
(2) extract

Tự hình 1

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [dài ㄉㄞˋ, ㄊㄧˋ]

U+68E3, tổng 12 nét, bộ mù 木 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: đường lệ )

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Tên khác của cây “thường lệ” hay cây “đường lệ” (còn viết là ).
2. (Danh) Em. § Thông “đệ” . ◇Thi Kinh : có thơ “Thường lệ” nói anh em ăn uống vui vầy. Vì thế tục mượn làm chữ “đệ”. ◎Như: “hiền lệ” .
3. (Danh) Họ “Lệ”.
4. Một âm là “đại”. (Tính) Chỉnh tề, khuôn phép. ◇Lí Hoa : “Mục mục đại đại, quân thần chi gian” , (Điếu cổ chiến trường văn ) Cung kính uy nghi, trong chốn vua tôi.
5. Lại một âm là “thế”. (Phó) Thông suốt. ◇Hán Thư : “Vạn vật lệ thông” (Luật lịch chí ) Muôn vật thông suốt.

Từ điển Thiều Chửu

① Cây thương lệ , cây đường lệ .
② Em, cùng nghĩa như chữ đệ . Kinh Thi có thơ Thường lệ nói anh em ăn uống vui vầy, vì thế tục mượn làm chữ đệ.
③ Một âm là đại. Chỉnh tề, tả cái vẻ khuôn phép.
④ Lại một âm là thế. Thông suốt.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Em, đệ (như , bộ ): Hiền đệ;
② Cây đường đệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thông suốt, không bị ngăn trở — Cũng dùng như chữ Đệ .

Từ điển Trung-Anh

Kerria japonica

Tự hình 2

Từ ghép 7

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [chí ㄔˊ, zhī , zhì ㄓˋ]

U+6CDC, tổng 8 nét, bộ shǔi 水 (+5 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Sông “Trì” , phát nguyên từ tỉnh Hà Nam , chảy vào sông Nhữ .

Tự hình 1

Chữ gần giống 4

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+6E27, tổng 12 nét, bộ shǔi 水 (+9 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trung-Anh

(1) to drop, as liquids
(2) a drop

Tự hình 1

Dị thể 2

Chữ gần giống 4

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+7393, tổng 7 nét, bộ yù 玉 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: đích lịch )

Từ điển Trần Văn Chánh

đích lịch [dìlì] (văn) Ánh sáng của ngọc, màu ngọc sáng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ánh sáng của châu ngọc.

Từ điển Trung-Anh

pearly

Tự hình 2

Chữ gần giống 5

Từ ghép 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˊ]

U+73F6, tổng 11 nét, bộ yù 玉 (+7 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

ngọc bội

Từ điển Trung-Anh

white jade worn on belt

Tự hình 1

Dị thể 1

Chữ gần giống 10

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄉㄧˊ]

U+750B, tổng 15 nét, bộ wǎ 瓦 (+11 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Trung-Anh

a jar without ears

Tự hình 1

Chữ gần giống 33

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [zhì ㄓˋ]

U+7590, tổng 14 nét, bộ pǐ 疋 (+9 nét)
hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Vướng, ngã. ◇Thi Kinh : “Tái chí kì vĩ” (Bân phong , Lang bạt ) Lùi lại thì vấp đuôi.
2. (Động) Bị ngăn trở.
3. (Tính) Vẻ giận, tức.
4. Một âm là “đế”. (Danh) Cuống, núm. § Cũng như “đế” .
5. (Động) Hắt hơi. § Thông “đế” . ◇Phong chẩn thức “Tị khang hoại, thứ kì tị bất chí” , (Lệ ) Ống mũi hư hoại, đâm vào mũi mà không hắt hơi.

Tự hình 4

Dị thể 13

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄉㄜ, de , ㄉㄧ, ㄉㄧˊ]

U+7684, tổng 8 nét, bộ bái 白 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Tươi, sáng. ◇Tống Ngọc : “Chu thần đích kì nhược đan” (Thần nữ phú ) Môi đỏ tươi như son.
2. (Tính) Trắng. ◇Hoàng Thao : “Quy ngâm tấn đích sương” (Tống hữu nhân biên du ) Trở về than van tóc trắng sương.
3. (Danh) Trán trắng của ngựa. Cũng chỉ ngựa trán trắng.
4. (Danh) Đích để bắn tên. ◇Vương Sung : “Luận chi ứng lí, do thỉ chi trúng đích” , (Luận hành , Siêu kì ) Bàn luận hợp lí, cũng như tên bắn trúng đích.
5. (Danh) Mục đích, tiêu chuẩn, chuẩn thằng. ◇Liễu Tông Nguyên : “Kì đạo dĩ sanh nhân vi chủ, dĩ Nghiêu Thuấn vi đích” , (Lục Văn Thông tiên sanh mộ biểu ) Đạo của ông lấy nhân sinh làm chủ, lấy Nghiêu Thuấn làm tiêu chuẩn.
6. (Danh) Chấm đỏ trang sức trên mặt phụ nữ thời xưa. ◇Vương Xán : “Thoát y thường hề miễn trâm kê, Thi hoa đích hề kết vũ thoa” , (Thần nữ phú ) Thoát y thường hề cởi trâm cài, Bôi thêm trên mặt chấm đỏ tươi đẹp hề kết thoa thúy vũ.
7. (Danh) Chỉ ngọn núi cao và nhọn.
8. (Phó) Xác thực, chân xác, đúng là. ◎Như: “đích xác” .
9. (Phó) Bổ nghĩa cho động từ hoặc hình dung từ đặt trước . ◇Tây sương kí 西: “Mã nhi truân truân đích hành, xa nhi khoái khoái đích tùy” , (Đệ tứ bổn , Đệ tam chiết) Ngựa hãy chạy chầm chậm, xe hãy theo sau nhanh nhanh. § Nhượng Tống dịch thơ: Ngựa kia chầm chậm chứ nào, Xe kia liều liệu theo vào cho mau.
10. (Phó) Biểu thị trình độ hoặc kết quả (trong phần câu đặt sau ). ◇Thủy hử truyện : “Khứ na tiểu nhị kiểm thượng chỉ nhất chưởng, đả đích na điếm tiểu nhị khẩu trung thổ huyết” , (Đệ tam hồi) Hướng tới trên mặt tên tiểu nhị đó chỉ một chưởng, đánh tên tiểu nhị quán trọ đó (mạnh đến nỗi) hộc máu mồm. ◇Hồng Lâu Mộng : “Chẩm ma kỉ nhật bất kiến, tựu sấu đích giá dạng liễu” , (Đệ nhất hồi) Làm sao mới mấy ngày không gặp mặt mà đã gầy sút như thế.
11. (Trợ) Đặt sau hình dung từ: biểu thị tính chất, đặc điểm. ◎Như: “mĩ lệ đích phong cảnh” phong cảnh đẹp, “thông minh đích tiểu hài” đứa trẻ thông minh.
12. (Trợ) Đặt sau danh từ hoặc đại danh từ: của, thuộc về. ◎Như: “ngã đích thư” sách của tôi, “thái dương đích quang” ánh sáng (của) mặt trời.
13. (Trợ) Cùng với những chữ đặt trước tạo thành một nhóm chữ giữ vai trò của một danh từ. ◇Tây sương kí 西: “Lão đích tiểu đích, thôn đích tiếu đích, một điên một đảo, thắng tự náo nguyên tiêu” , , , (Đệ nhất bổn , Đệ tứ chiết) Kẻ già người trẻ, kẻ quê người thanh, đông đúc hỗn tạp, náo nhiệt hơn cả đêm rằm tháng giêng. ◇Lão Xá : “Nhất vị chưởng quỹ đích, án chiếu lão quy củ, nguyệt gian tịnh một hữu hảo đa đích báo thù” , , (Tứ thế đồng đường , Nhị thất ) Một người làm chủ tiệm, theo lệ cũ, mỗi tháng không nhận được thù lao cao cho lắm.
14. (Trợ) Đặt sau một đại từ và trước một danh từ: chỉ tư cách, chức vụ của nhân vật tương ứng với đại từ đó. ◎Như: “kim thiên khai hội thị nhĩ đích chủ tịch” cuộc họp hôm nay, anh làm chủ tịch.
15. (Trợ) Đặt sau danh từ hoặc đại từ vốn là đối tượng của một hành động. ◎Như: “biệt khai tiểu Lí đích ngoạn tiếu” đừng có đùa cợt bé Lí. ◎Như: “trảo nhĩ đích ma phiền” làm phiền anh.
16. (Trợ) Đặt giữa động từ và tân ngữ trong câu, để nhấn mạnh động tác trong phần này về chủ ngữ, tân ngữ, thời gian, nơi chốn, phương thức, v.v. ◎Như: “lão Triệu phát đích ngôn, ngã một phát ngôn” , lão Triệu nói đó thôi, tôi không có nói.
17. (Trợ) Dùng sau một nhóm chữ ở đầu câu, để nhấn mạnh nguyên nhân, điều kiện, tình huống, v.v. (trong phần câu theo sau ). ◎Như: “tẩu a tẩu đích, thiên sắc khả tựu hắc liễu hạ lai lạp ” , đi mau đi thôi, trời sắp tối rồi.
18. (Trợ) Dùng sau một loạt liệt kê, biểu thị: còn nữa, vân vân. ◎Như: “lão hương môn thế trà đảo thủy đích, nhiệt tình cực liễu” , bà con lối xóm pha trà, rót nước, ..., sốt sắng vô cùng.
19. (Trợ) Đặt cuối câu, biểu thị khẳng định hoặc tăng cường ngữ khí. ◇Tây sương kí 西: “Thử tự thị Tắc Thiên hoàng hậu cái tạo đích, hậu lai băng tổn, hựu thị Thôi tướng quốc trùng tu đích” , , (Đệ nhất bổn ) Chùa này là do hoàng hậu Võ Tắc Thiên tạo dựng lên đấy, về sau hư hại, lại là Thôi tướng quốc trùng tu đấy.
20. (Trợ) Dùng giữa hai số từ: biểu thị cộng vào hoặc nhân lên với nhau. ◎Như: “lục bình phương mễ đích tam mễ, hợp thập bát lập phương mễ” , sáu mét vuông nhân với ba mét, thành mười tám mét khối.

Từ điển Thiều Chửu

① Thấy rõ, lộ ra ngoài, như tiểu nhân chi đạo, đích nhiên nhi nhật vong (Lễ Kí ) đạo kẻ tiểu nhân bề ngoài rõ vậy mà ngày mất dần đi.
② Ðích thực, đích xác.
③ Cái đích để tập bắn, bắn phải có đích để ngắm, người phải có chí hướng về một cái gì rồi mới có đường mà tiến, nên gọi cái chỗ chí mình muốn tới là mục đích .
④ Ðấy, dùng làm trợ từ, như hảo đích tốt đấy (dùng làm trợ từ đọc là chữ để).

Từ điển Trần Văn Chánh

① Của, thuộc (dùng sau định ngữ, kết hợp định ngữ với danh từ): Tổ quốc yêu dấu;
② Cái, vật, người (từ dùng thay cho người và vật): Ở câu lạc bộ, người hát, người nhảy múa, người đánh cờ...; Hoa cúc đã nở, đỏ có, vàng có;
③ Từ dùng để nhấn mạnh câu nói: 稿 Do tôi phác hoạ, anh ấy tô màu; Sách của anh ấy mua hôm qua đấy;
④ Từ dùng ở cuối câu để khẳng định ngữ khí: Anh ấy vừa ở Bắc Kinh đến; Tôi không tán thành đâu;
⑤ Từ dùng giữa hai con số: 1. (khn) Nhân cho nhau: Buồng này rộng 5 mét nhân cho 3 mét là 15 mét vuông. 2. (đph) Cộng nhau: 2 cái cộng với 3 cái là 5 cái;
đích thoại [dehuà] (trợ) Nếu... thì, bằng (không)... thì: Nếu như anh bận việc thì đừng đến; Bằng không thì..., hay là.... Xem [dí], [dì].

Từ điển Trần Văn Chánh

Đích thực, đích xác, xác thực.đích xác [dí què] Đúng, thật, đích xác: Việc ấy đúng như thế. Xem [de], [dì].

Từ điển Trần Văn Chánh

① Cái đích, cái bia: Bắn tên không đích; Trúng đích, trúng bia;
② Cái chấm đỏ trang điểm trên trán của phụ nữ thời xưa: 姿 Chấm hai chấm đỏ để hiện rõ vẻ đẹp (Phó Hàm: Kính phú);
③ Sáng sủa, rõ ràng: Môi đỏ sáng như son (Tống Ngọc: Thần nữ phú). Xem [lì]. Xem [dí], [de].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sáng sủa — Đúng thật. Xác thật — Vật để nhắm bắn. Ta cũng gọi là cái đích — Như chữ Đích — Trong Bạch thoại được dùng làm trợ từ.

Từ điển Trung-Anh

(1) aim
(2) clear

Tự hình 3

Dị thể 7

Từ ghép 50

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧ, ㄊㄧˊ]

U+7747, tổng 12 nét, bộ mù 目 (+7 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

hé mắt nhìn

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Nhìn. § Cũng đọc là “đệ”. ◇Bạch Cư Dị : “Hàm tình ngưng đệ tạ quân vương” (Trường hận ca ) Chứa chan tình cảm, nàng nhìn đăm đăm, cảm tạ quân vương.
2. (Động) Nhìn trộm, liếc nhìn.

Từ điển Thiều Chửu

① Hé mắt nhìn. Cũng đọc là chữ đệ.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Hé mắt nhìn, liếc trộm, nhìn trộm.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Liếc nhìn ra.

Từ điển Trung-Anh

(1) to look down upon (classical)
(2) to see
(3) to look at (Cantonese)
(4) Mandarin equivalent: [kan4]

Tự hình 2

Dị thể 3

Chữ gần giống 6

Từ ghép 2

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+78B2, tổng 14 nét, bộ shí 石 (+9 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

nguyên tố telu, Te

Từ điển Trần Văn Chánh

(hoá) Telu (Tellurium, kí hiệu Te).

Từ điển Trung-Anh

tellurium (chemistry)

Tự hình 2

Chữ gần giống 2

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+7998, tổng 13 nét, bộ qí 示 (+9 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

tế đế (vua tế tổ tiên)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Một trong những tế lễ trọng đại nhất thời xưa. ◇Lễ Kí : “Thiên tử chư hầu tông miếu chi tế, xuân viết Dược, hạ viết Đế, thu viết Thường, đông viết Chưng” , 礿, , , (Vương chế ) Tế lễ tổ tiên của thiên tử và các vua chư hầu, mùa xuân gọi là Dược, hạ gọi là Đế, thu gọi là Thường, đông gọi là Chưng.

Từ điển Thiều Chửu

① Tế đế, thiên tử tế tổ tiên sánh ngang với trời gọi là tế đế .

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Tế đế (thiên tử tế tổ tiên).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một lễ lớn ngày xưa, vua đứng tế, 5 năm mới tổ chức một lần.

Từ điển Trung-Anh

imperial ancestral sacrifice

Tự hình 1

Dị thể 1

Chữ gần giống 4

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+7B2C, tổng 11 nét, bộ zhú 竹 (+5 nét)
phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

1. thứ bậc
2. nhà của vương công hoặc đại thần
3. khoa thi
4. thi đỗ

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Thứ tự, cấp bậc. ◎Như: “thứ đệ” thứ hạng, “đẳng đệ” cấp bậc.
2. (Danh) Ngày xưa, chỉ nhà cửa của vương công đại thần, gia tộc phú quý. ◎Như: “phủ đệ” nhà của bậc quyền quý, “thư hương môn đệ” con em nhà dòng dõi học hành đỗ đạt. ◇Liêu trai chí dị : “Vị Nam Khương bộ lang đệ, đa quỷ mị, thường hoặc nhân, nhân tỉ khứ” , , , (Anh Ninh ) Nhà ông Khương bộ lang ở Vị Nam, có nhiều ma quỷ, thường nhát người ta, vì thế (ông) phải dọn đi.
3. (Danh) Khoa thi cử. ◎Như: “cập đệ” thi đỗ, “lạc đệ” thi hỏng. ◇Thủy hử truyện : “Ngã khước thị cá bất cập đệ đích tú tài” (Đệ thập nhất hồi) Ta chỉ là một tên tú tài thi trượt.
4. (Động) Thi đậu. ◇Sầm Tham : “Khán quân thượng thiếu niên, Bất đệ mạc thê nhiên” , (Tống Hồ Tượng lạc đệ quy vương ốc biệt nghiệp ) Trông anh còn trẻ lắm, Thi rớt chớ đau buồn.
5. (Tính) Thứ. ◎Như: “đệ nhất chương” chương thứ nhất.
6. (Liên) Nhưng. ◇Liêu trai chí dị : “Sinh tâm thật ái hảo, đệ lự phụ sân, nhân trực dĩ tình cáo” , , (Bạch Thu Luyện ) Sinh trong lòng yêu lắm, nhưng lo cha giận, nhân đó thưa hết sự tình.
7. (Phó) Cứ, chỉ cần. ◇Sử Kí : “Quân đệ trùng xạ, thần năng lệnh quân thắng” , (Tôn Tử Ngô Khởi liệt truyện ) Ngài cứ cá cho nhiều vào, tôi có cách làm cho ngài thắng.

Từ điển Thiều Chửu

① Thứ đệ, như đệ nhất thứ nhất, đệ nhị thứ hai, v.v.
② Nhưng, dùng làm trợ từ.
③ Nhà cửa, như môn đệ .
④ Khoa đệ, như thi đỗ gọi là cập đệ , thi hỏng gọi là lạc đệ .

Từ điển Trần Văn Chánh

① Thứ, hạng, bậc: Chương thứ nhất; Bơi giải nhất; Thứ mười tám;
② (văn) Đẳng cấp trong thi cử, khoa đệ: Thi đỗ, thi đậu; Thi hỏng, thi trượt;
③ Dinh thự, nhà cửa của quan lại và quý tộc: Dinh Tiến sĩ; Dinh thự;
④ (văn) Chỉ cần, chỉ: Bệ hạ chỉ cần giả ra chơi ở Vân Mộng (Sử kí);
⑤ [Dì] (Họ) Đệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thứ tự trên dưới trước sau — Thứ hạng trong kì thi. Thi đậu gọi là Cập đệ ( kịp hạng ) — Nhà ở.

Từ điển Trung-Anh

(1) (prefix indicating ordinal number, e.g. first, number two etc)
(2) order
(3) (old) rank in the imperial examinations
(4) mansion
(5) (literary) but
(6) just

Tự hình 3

Dị thể 2

Từ ghép 143

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [yāo ㄧㄠ, yào ㄧㄠˋ, yuē ㄩㄝ]

U+7D04, tổng 9 nét, bộ mì 糸 (+3 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Điều hai bên lấy quyền lợi nghĩa vụ cùng thỏa thuận với nhau. ◎Như: người nước này vào trong nước kia buôn bán, phải kí kết mọi điều với nhau để cùng noi giữ gọi là “điều ước” .
2. (Danh) Cuộc hẹn nhau ngày nào giờ nào đến. ◎Như: “tiễn ước” y hẹn, “thất ước” sai hẹn.
3. (Động) Hẹn. ◇Nguyễn Trãi : “Tha niên Nhị Khê ước, Đoản lạp hạ xuân sừ” , (Tặng hữu nhân ) Năm nào hẹn về Nhị Khê (quê hương của Nguyễn Trãi), Đội nón lá, vác cuốc đi làm vụ xuân.
4. (Động) Thắt, bó. ◎Như: “ước phát” búi tóc, “ước túc” bó chân.
5. (Động) Hạn chế, ràng buộc. ◎Như: “ước thúc” thắt buộc, “kiểm ước” ràng buộc, ý nói lấy lễ phép làm khuôn mà bắt phải theo để cho không vượt ra ngoài được.
6. (Động) Rút gọn (toán học). ◎Như: “ước phân số” rút gọn phân số.
7. (Tính) Tiết kiệm, đơn giản. ◎Như: “kiệm ước” tiết kiệm, sơ sài, “khốn ước” nghèo khổ, khó khăn.
8. (Phó) Đại khái. ◎Như: “đại ước” đại lược.
9. (Phó) Khoảng chừng, phỏng chừng. ◇Liêu trai chí dị : “Nhất ước nhị thập, nhất khả thập thất bát, tịnh giai xu lệ” , , (Tiểu Tạ ) Một (cô) chừng hai mươi, một (cô) mười bảy mười tám, đều rất xinh đẹp.

Tự hình 4

Dị thể 2

Chữ gần giống 2

Từ ghép 4

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+7DE0, tổng 15 nét, bộ mì 糸 (+9 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

ràng buộc

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Thắt, buộc, uất kết. ◇Khuất Nguyên : “Tâm ki ki nhi bất hình hề, Khí liễu chuyển nhi tự đế” , (Cửu chương , Bi hồi phong ).
2. (Động) Giao kết, kết hợp. ◇Tô Thức : “Thú tung giao đế, điểu uế hài mục” , (Họa khuyến nông ).
3. (Động) Giao ước, đính lập. ◇Tào Ngu : “Tại tha môn hoàn tại nãi ma đích hoài bão thì, song phương đích tổ phụ tựu nhận vi môn đương hộ đối, thế tha môn đế liễu hôn nhân” , , (Bắc Kinh nhân , Đệ nhất mạc).
4. (Động) Thành lập, sáng lập. ◎Như: “đế tạo quốc gia” thành lập quốc gia.
5. (Động) Chế chỉ, ước thúc.

Từ điển Trần Văn Chánh

Kết, kí kết, ràng buộc: Kí hiệp ước; Kết duyên chồng vợ.

Từ điển Trung-Anh

(1) closely joined
(2) connection
(3) knot

Tự hình 2

Dị thể 1

Chữ gần giống 1

Từ ghép 8

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+7F14, tổng 12 nét, bộ mì 糸 (+9 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

ràng buộc

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ .

Từ điển Trần Văn Chánh

Kết, kí kết, ràng buộc: Kí hiệp ước; Kết duyên chồng vợ.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như

Từ điển Trung-Anh

(1) closely joined
(2) connection
(3) knot

Tự hình 2

Dị thể 1

Chữ gần giống 1

Từ ghép 8

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [chī , zhī ]

U+80DD, tổng 9 nét, bộ ròu 肉 (+5 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Da chai cứng trên tay chân (vì bị mài xát). ◎Như: “thủ túc biền chi” chân tay chai cứng.
2. § Theo Khang Hi Tự Điển: “trúc ni thiết” , âm “tri”; “chỉ nhi thiết” , âm “chi”. Ta quen đọc là “đê”.

Tự hình 2

Dị thể 5

Chữ gần giống 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˊ, ㄧˊ]

U+82D0, tổng 8 nét, bộ cǎo 艸 (+5 nét)
phồn thể

Từ điển phổ thông

1. thứ bậc
2. nhà của vương công hoặc đại thần
3. khoa thi
4. thi đỗ

Từ điển trích dẫn

1. Tục dùng như chữ “đệ” .

Từ điển Thiều Chửu

① Tục dùng như chữ đệ .

Từ điển Trần Văn Chánh

Như (bộ ).

Tự hình 1

Dị thể 3

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+83C2, tổng 11 nét, bộ cǎo 艸 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

hạt sen

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Hạt sen.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hột sen, hạt sen.

Tự hình 1

Dị thể 2

Chữ gần giống 4

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+8482, tổng 12 nét, bộ cǎo 艸 (+9 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. núm quả
2. vướng víu

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Cuống, núm. ◎Như: “căn thâm đế cố” rễ sâu núm chặt. § Cũng viết là “đế” hay .
2. (Danh) Gốc, rễ.
3. (Tính) § Xem “đế giới” .

Từ điển Thiều Chửu

① Cũng như chữ đế .

Từ điển Trần Văn Chánh

Cuống, cành (hoa hay quả): Hoa liền cành; Quả rụng khi chín mùi. (Ngb) Thời cơ đã đến, điều kiện chín mùi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cuống hoa. Cuống trái — Chân đứng, gốc rễ của sự việc.

Từ điển Trung-Anh

stem (of fruit)

Từ điển Trung-Anh

variant of [di4]

Tự hình 3

Dị thể 1

Từ ghép 76

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+8515, tổng 14 nét, bộ cǎo 艸 (+11 nét)
phồn thể

Từ điển phổ thông

1. núm quả
2. vướng víu

Từ điển trích dẫn

1. § Cũng như .

Từ điển Thiều Chửu

① Núm quả.
② Nói đến cỗi nguồn của sự gì gọi là căn đế . Như căn thâm đế cố rễ sâu núm chặt.
③ Vướng. Hai bên ý kiến chưa thiệt hợp nhau gọi là đế giới . Tục viết là

Từ điển Trần Văn Chánh

Như .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Đế .

Từ điển Trung-Anh

variant of [di4]

Tự hình 1

Dị thể 2

Chữ gần giống 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [zhuō ㄓㄨㄛ]

U+8743, tổng 14 nét, bộ chóng 虫 (+8 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: đế đông ,)

Từ điển trích dẫn

1. Cũng như chữ “đế” .

Từ điển Thiều Chửu

① Cũng như chữ đế .

Từ điển Trần Văn Chánh

Như .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Con nhện.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Đế . Một âm khác là Chuyết.

Từ điển Trung-Anh

rainbow

Tự hình 1

Dị thể 2

Chữ gần giống 5

Từ ghép 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+87AE, tổng 17 nét, bộ chóng 虫 (+11 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

(xem: đế đông ,)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) “Đế đông” cầu vồng. § Cũng viết là “đế đông” . ◇Thi Kinh : “Đế đông tại đông, Mạc chi cảm chỉ” , (Dung phong , Đế đông ) Cầu vồng ở phương đông, Không ai dám chỉ.

Từ điển Thiều Chửu

① Ðế đông cầu vồng.

Từ điển Trần Văn Chánh

đế đông [dìdong] Cầu vồng. Cg. .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái cầu vồng. Mống trời.

Từ điển Trung-Anh

rainbow

Tự hình 1

Dị thể 5

Chữ gần giống 2

Từ ghép 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˊ]

U+8AE6, tổng 16 nét, bộ yán 言 (+9 nét)
phồn thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

xét kỹ

Từ điển trích dẫn

1. (Phó) Kĩ càng, kĩ lưỡng. ◎Như: “đế thị” coi kĩ càng. ◇Hồng Lâu Mộng : “Đệ tử tắc tẩy nhĩ đế thính” (Đệ nhất hồi) Đệ tử (xin) rửa tai lắng nghe.
2. (Động) Xem xét kĩ. ◇Quan Duẫn Tử : “Đế hào mạt giả bất kiến thiên địa chi đại, thẩm tiểu âm giả bất văn lôi đình chi thanh” , (Cửu dược ) Kẻ xem xét những sự chi li thì không thấy cái lớn của trời đất, người thẩm định tiếng nhỏ thì không nghe tiếng của sấm sét.
3. (Danh) Đạo lí, nghĩa lí, chân lí. § Ghi chú: Chữ nhà Phật dùng như nghĩa chữ “chân ngôn” . ◎Như: tham thấu lẽ thiền gọi là “đắc diệu đế” được phép rất mầu. Nhà Phật nói đời người là khổ, đúng là khổ, thế là “khổ đế” . Sở dĩ phải khổ là vì trước đã làm nhiều nhân xấu như tham lam, giận dữ, ngu si nó gom góp lại thành các nỗi khổ, thế là “tập đế” . Muốn cho khỏi khổ, cần phải tới cõi Niết-bàn tịch diệt, không còn khổ nữa, thế là “diệt đế” . Muốn được tới cõi Niết-bàn, cần phải tu đạo, thế là “đạo đế” , bốn điều này đúng thực không sai, nên gọi là “tứ đế” .
4. Một âm là “đề”. (Động) Khóc lóc.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Kĩ, tỉ mỉ, chăm chú.đế thị [dìshì] Nhìn kĩ, chăm chú nhìn;
② (tôn) Lẽ, ý nghĩa, (đạo) lí, lời chân thật, chân ngôn: Lẽ phải, chân lí; Chân lí vi diệu; Tứ đế (bốn chân ngôn của nhà Phật).

Từ điển Trung-Anh

(1) to examine
(2) truth (Buddhism)

Tự hình 2

Dị thể 4

Từ ghép 8

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˊ]

U+8C1B, tổng 11 nét, bộ yán 言 (+9 nét)
giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

xét kỹ

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ .

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Kĩ, tỉ mỉ, chăm chú.đế thị [dìshì] Nhìn kĩ, chăm chú nhìn;
② (tôn) Lẽ, ý nghĩa, (đạo) lí, lời chân thật, chân ngôn: Lẽ phải, chân lí; Chân lí vi diệu; Tứ đế (bốn chân ngôn của nhà Phật).

Từ điển Trần Văn Chánh

Như

Từ điển Trung-Anh

(1) to examine
(2) truth (Buddhism)

Tự hình 2

Dị thể 2

Từ ghép 8

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [chí ㄔˊ, ㄊㄧˊ, zhì ㄓˋ]

U+8E36, tổng 16 nét, bộ zú 足 (+9 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. đi
2. đá

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Đá. ◇Trang Tử : “Nộ tắc phân bối tương đệ” (Mã đề ) Giận thì quay lưng đá nhau.
2. (Động) Giẫm, đạp. ◇Lục Quy Mông : “Phong trá diệp nhi tiên tận, Oanh đệ chi nhi dị lạc” , (Thải dược phú ) Ong cắn lá mà chết trước, Chim oanh đạp cành nên dễ rớt.
3. Một âm là “trĩ”. (Tính) Hết lòng hết sức, gắng gỏi. ◇Trang Tử : “Biệt tiết vị nhân, trĩ kì vị nghĩa” , (Mã đề ) Tận tâm tận lực vì đức nhân, hết lòng hết sức vì việc nghĩa.
4. Một âm là “trì”. (Động) Chạy nhanh. § Thông “trì” . ◇Hán Thư : “Bôn trì nhi trí thiên lí” (Vũ Đế kỉ ) Giong ruổi mà đi hàng nghìn dặm.

Từ điển Thiều Chửu

① Xéo, đi.
② Một âm là đề. Chân giống thú.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Như .

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Đá.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chân của loài vật — Một âm là Đệ. Xem Đệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lấy chân mà đá, đạp — Một âm là Đề. Xem Đề.

Từ điển Trung-Anh

(1) to kick
(2) to tread on

Tự hình 1

Dị thể 2

Chữ gần giống 1

Từ ghép 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˊ]

U+8E44, tổng 16 nét, bộ zú 足 (+9 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Móng chân giống thú. ◎Như: “mã đề” móng ngựa. ◇Tam quốc diễn nghĩa : “Nê hãm mã đề, bất năng tiền tiến” , (Đệ ngũ thập hồi) Bùn ngập vó ngựa, không đi tới trước được.
2. (Danh) Đồ để bắt thú vật thời xưa. ◎Như: “thuyên đề” nơm và lưới.
3. (Danh) “Đề tử” : (1) Giò heo. ◇Nho lâm ngoại sử : “Quỹ thai thượng bàn tử lí thịnh trước cổn nhiệt đích đề tử, hải sâm, tao áp, tiên ngư” , , , (Đệ thập tứ hồi) Trên mâm bàn đầy giò heo nóng hổi, hải sâm, vịt ngâm rượu, cá tươi. (2) Tiếng để mắng đàn bà con gái: con ranh... ◇Hồng Lâu Mộng : “Tình Văn tiếu đạo: Dã bất dụng ngã hổ khứ, giá tiểu đề tử dĩ kinh tự kinh tự quái đích liễu” : , (Đệ ngũ thập nhất hồi) Tình Văn cười nói: Tôi không cần phải dọa, con ranh ấy đã sợ run lên rồi.
4. (Động) Đá. ◇Liễu Tông Nguyên : “Lư bất thăng nộ, đề chi” , (Tam giới , Kiềm chi lư ) Lừa tức giận hết sức, đá cho một cái.

Tự hình 2

Dị thể 5

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˊ]

U+8E4F, tổng 17 nét, bộ zú 足 (+10 nét)

Từ điển trích dẫn

1. Nguyên là chữ “đề” .

Tự hình 1

Dị thể 1

Chữ gần giống 7

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄉㄧˊ, zhí ㄓˊ]

U+8E62, tổng 18 nét, bộ zú 足 (+11 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

móng chân loài vật

Tự hình 2

Dị thể 2

Chữ gần giống 35

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [dài ㄉㄞˋ]

U+9012, tổng 10 nét, bộ chuò 辵 (+7 nét)
giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

đưa, chuyển, giao

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ .

Từ điển Trần Văn Chánh

① Đưa, chuyển: Anh đưa hộ quyển sách cho tôi; Chuyển giao;
② Lần lượt, theo thứ tự: Lần lượt tiến lên, tiến dần lên.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như

Từ điển Trung-Anh

(1) to hand over
(2) to pass on sth
(3) to gradually increase or decrease
(4) progressively

Tự hình 2

Dị thể 2

Từ ghép 44

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+9013, tổng 10 nét, bộ chuò 辵 (+7 nét)
phồn & giản thể

Từ điển Trung-Anh

Japanese variant of |

Tự hình 1

Dị thể 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [dǎi ㄉㄞˇ, dài ㄉㄞˋ]

U+902E, tổng 11 nét, bộ chuò 辵 (+8 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Kịp, đạt tới. ◎Như: “lực hữu vị đãi” sức chưa tới, chưa đủ sức. ◇Luận Ngữ : “Cổ giả ngôn chi bất xuất, sỉ cung chi bất đãi dã” , (Lí nhân ) Người xưa thận trọng lời nói, sợ sẽ xấu hổ nói mà không làm được (không theo kịp).
2. (Động) Đến, đến với. ◇Tả truyện : “Đãi quan quả, khuông phạp khốn, cứu tai hoạn” , , , (Thành Công thập bát niên ) Đến với người góa bụa, cứu giúp người khốn đốn, bị tai họa hoạn nạn.
3. (Động) Tiếp tục, liên lụy.
4. (Động) Bằng với, sánh với. ◇Triệu Ngạn Vệ : “Ban Cố tài thức bất đãi Tư Mã Thiên viễn thậm” (Vân lộc mạn sao , Quyển lục) Ban Cố tài thức kém rất xa sánh với Tư Mã Thiên.
5. (Động) Đuổi bắt, tróc nã. ◇Hán Thư : “Thỉnh đãi bộ Quảng Hán” (Triệu Quảng Hán truyện ) Xin đuổi bắt Quảng Hán.
6. (Động) Bắt giữ.
7. (Động) Bắt, chụp. ◎Như: “miêu đãi lão thử” mèo bắt chuột.
8. (Giới) Tới lúc, đến khi. ◇Tả truyện : “Đãi dạ chí ư Tề, quốc nhân tri chi” (Ai Công lục niên ) Đến đêm tới Tề, người trong nước đều biết chuyện đó.
9. (Giới) Thửa lúc, nhân dịp. § Cũng như “đãi” .
10. (Tính) Hồi trước, ngày xưa. § Cũng như: “tích” , “dĩ tiền” . ◇Hàn Dũ : “Tử Hậu thiếu tinh mẫn, vô bất thông đạt. Đãi kì phụ thì, tuy thiếu niên, dĩ tự thành nhân, năng thủ tiến sĩ đệ, tiệm nhiên kiến đầu giác” , . , , , , (Liễu Tử Hậu mộ chí minh ) Tử Hậu thuở nhỏ minh mẫn, học cái gì cũng thông. Hồi thân phụ còn sống, tuy ông ít tuổi mà đã có vẻ như người lớn, có thể thi đậu tiến sĩ, tài cao vòi vọi, xuất đầu lộ diện.
11. (Danh) Họ “Đãi”.
12. Một âm là “đệ”. (Phó) “Đệ đệ” đầy đủ và thuần thục. Cũng như “đệ đệ” . ◇Thi Kinh : “Uy nghi đệ đệ, Bất khả tuyển dã” , (Bội phong , Bách chu ) (Cử chỉ của em) uy nghi, đầy đủ và thuần thục, Mà lại không được chọn dùng.

Tự hình 3

Dị thể 5

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [dài ㄉㄞˋ]

U+905E, tổng 13 nét, bộ chuò 辵 (+10 nét)
phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

đưa, chuyển, giao

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Đưa, chuyển. ◎Như: “truyền đệ” chuyển giao. ◇Thủy hử truyện : “Lâm Xung hoài trung thủ thư đệ thượng” (Đệ thập nhất hồi) Lâm Xung rút trong người bức thư đệ lên.
2. (Phó) Thay đổi, thay nhau. ◇Lã Thị Xuân Thu : “Thử quốc sở dĩ đệ hưng đệ phế dã” Đó là cái khiến cho nước này (thay nhau) lúc hưng lúc phế.
3. (Phó) Lần lượt, theo thứ tự. ◎Như: “đệ tiến” lần lượt tiến lên.
4. Một âm là “đái”. (Động) Xúm quanh, vây quanh.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Đưa, chuyển: Anh đưa hộ quyển sách cho tôi; Chuyển giao;
② Lần lượt, theo thứ tự: Lần lượt tiến lên, tiến dần lên.

Từ điển Trung-Anh

(1) to hand over
(2) to pass on sth
(3) to gradually increase or decrease
(4) progressively

Tự hình 2

Dị thể 12

Từ ghép 44

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [shì ㄕˋ]

U+9070, tổng 14 nét, bộ chuò 辵 (+11 nét)
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

đưa, chuyển, giao

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Đi, đến. ◇Đại Đái Lễ Kí : “Cửu nguyệt đệ hồng nhạn” (Hạ tiểu chánh ) Tháng chín hồng nhạn đến.
2. (Tính) “Điều đệ” xa xôi, cao tít. § Cũng viết là .
3. (Phó) Lần lượt, theo thứ tự, luân phiên. § Thông “đệ” .
4. Một âm là “thệ”. (Động) Đi. § Cũng như “thệ” .
5. (Danh) Túi dao.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Xa: Xa xôi.

Từ điển Trung-Anh

(1) to go away
(2) to migrate

Tự hình 1

Dị thể 6

Chữ gần giống 1

Từ ghép 1

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ

U+91F1, tổng 11 nét, bộ jīn 金 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. một loại hình cụ như cái cùm chân
2. mang cùm chân
3. chốt trục xe

Từ điển Trần Văn Chánh

① (Tên gọi cũ của) [yê];
② (văn) Một loại hình cụ như cái cùm chân;
③ Mang cùm chân;
④ Chốt trục xe.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái còng bằng sắt để khoá chân kẻ có tội. Cùm sắt. Cũng đọc Đệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái cùm sắt để khoá chân kẻ tội — Như Đệ .

Từ điển Trung-Anh

(1) fetters
(2) to fetter

Tự hình 2

Dị thể 2

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [dài ㄉㄞˋ, ㄌㄧˋ, ㄧˋ]

U+96B6, tổng 8 nét, bộ dài 隶 (+0 nét)
hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Kịp đến, đuổi theo sau. § Cũng như “đãi” .
2. Giản thể của chữ .

Tự hình 3

Dị thể 4

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄉㄧˊ]

U+976E, tổng 12 nét, bộ gé 革 (+3 nét)
phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Thiều Chửu

① Dây cương ngựa.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Dây cương ngựa.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dây cương ngựa.

Tự hình 2

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˊ]

U+984C, tổng 18 nét, bộ yè 頁 (+9 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Trán. ◎Như: “điêu đề” chạm trổ lên trán (tục lệ). ◇Hán Thư : “Xích mi viên đề” (Tư Mã Tương Như truyện ) Mày đỏ trán tròn.
2. (Danh) Phần nêu lên trên, lên trước của bài văn hoặc thơ. ◎Như: “đề mục” (gọi tắt là “đề”) đầu bài nêu lên ý chỉ cho cả bài, “phá đề” mở đầu, “kết đề” đóng bài.
3. (Danh) Bài thi (khảo thí). ◎Như: “tuyển trạch đề” bài thi tuyển, “thí đề” đề bài thi, “vấn đáp đề” bài thi vấn đáp.
4. (Danh) Dấu hiệu, tiêu chí. ◎Như: “biểu đề” ghi dấu (dùng cho việc khai khẩn ruộng hoang).
5. (Danh) Tấu, sớ. ◎Như: “đề thỉnh” sớ tấu xin dâng lên trên.
6. (Động) Ghi, kí, viết chữ lên trên. ◎Như: “đề tiêm” viết vào thẻ, “đề ngạch” viết hoành phi (bức biển ngang để treo lên), “đề thi” đề thơ, “đề từ” đề lời văn.
7. (Động) Bình phẩm, phê bình. ◎Như: “phẩm đề” bình phẩm.
8. (Động) Kể chuyện, nói tới. ◎Như: “bất đề” không nói tới nữa (thường dùng trong tiểu thuyết xưa sau một hồi, một đoạn chuyện). ◇Thủy hử truyện : “Thả bả nhàn thoại hưu đề, chỉ thuyết chánh thoại” , (Đệ thập hồi) Khỏi nói tới chuyện vặt vãnh, chỉ kể chuyện chính.
9. (Động) Gọi, kêu. ◇Hàn Phi Tử : “Bi phù bảo ngọc nhi đề chi dĩ thạch” (Hòa Thị ) Đáng thương thay, ngọc quý mà lại gọi là đá.

Tự hình 3

Dị thể 4

Một số bài thơ có sử dụng

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄊㄧˊ]

U+9898, tổng 15 nét, bộ yè 頁 (+9 nét)
hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ .

Tự hình 2

Dị thể 3

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄉㄧˊ, ㄊㄧˋ]

U+9AE2, tổng 13 nét, bộ biāo 髟 (+3 nét)

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) § Xưa dùng như “thế” .

Tự hình 1

Dị thể 1

Bình luận 0

ㄉㄧˋ [ㄉㄧˊ, ㄊㄧˋ]

U+9B04, tổng 18 nét, bộ biāo 髟 (+8 nét)
hình thanh & hội ý

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Tóc giả. ◇Trang Tử : “Ngốc nhi thi thế, bệnh nhi cầu y” 禿, (Thiên địa ) Hói đầu nên đội tóc giả, mắc bệnh mới cầu thầy thuốc.
2. (Động) Cắt tóc.

Tự hình 1

Dị thể 5

Chữ gần giống 2

Bình luận 0